به گزارش آتیه آنلاین؛ با این همه آخرین گزارش «شکاف انتشار کربن»، که امسال توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل منتشر شد، نشان می‌دهد که طبق تعهدات پاریس، ما در مسیر ۲.۵ تا ۲.۹ درجه گرمایش تا پایان قرن قرار داریم. پیدایش چنین وضعی فرض را بر این می‌گذارد که کشورها به تعهدات خود پایبند هستند، که بسیاری از آنها این کار را هم نکرده‌اند.پیام روشن است؛ اگر می‌خواهیم شانسی برای جلوگیری از فاجعه داشته باشیم، باید فوراً صنعت سوخت‌های فسیلی را متوقف کنیم.

زمانی که اعلام شد «سلطان احمد الجابر»، مدیرعامل شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC)، ریاست کنفرانس آب و هوای سازمان ملل متحد در سال جاری موسوم به COP28 را بر عهده خواهد داشت، موضوع به نظر شوخی می‌آمد. مسلماً بدیهی است که درخواست از مدیر عامل یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز جهان برای ریاست کنفرانس آب و هوا، کمی شبیه به درخواست از بزرگترین پدرخوانده برای رهبری یک کنفرانس بین المللی در مورد چگونگی حذف تدریجی مافیا است.

‌چنین داستانی در صورتی که فقط سرنوشت میلیاردها نفر در گرو آن نبود می‌توانست بسیار خنده‌دار باشد. البته «سلطان احمد الجابر» دقیقاً همانطور که شما از مدیر عامل یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز جهان انتظار دارید عمل کرده است؛ کمی بیش از یک هفته قبل از COP28 ، الجابر ادعا کرد که «هیچ علمی» وجود ندارد که نشان دهد محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه مستلزم پایان دادن به تولید و مصرف سوخت فسیلی است. باید گفت که ادعای او یک دروغ تکان دهنده است. ممکن است تعجب کنید که آیا این ربطی به سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیارد دلاری ADNOC در یک سری پروژه‌های عظیم نفت و گاز، که در نوامبر گذشته اعلام شد، دارد یا خیر، اما در هر حال چنین ادعایی دروغ است.

اما هنوز قسمت بدتر ماجرا باقی مانده است. درست در روزهای منتهی به کنفرانس، «مرکز گزارش آب و هوایی» در بریتانیا اسنادی را به دست آورد که شامل نکات مهمی در حمایت از دیدگاه الجابر و دیگر مقامات امارات متحده عربی بود که قصد داشتند با حداقل ۲۸ کشور دیگر دیدار و به آنها برای توسعه، پیشرفت و گسترش صنایع سوخت فسیلی خود کمک کنند. بنابراین، به جای برنامه معمول سبزشویی صنایع نفت، ظاهراً کشور میزبان قصد داشت از این کنفرانس به عنوان پاتوقی برای مدیران سوخت فسیلی در سطح جهانی استفاده کند.

اسناد بیشتری که توسط این مرکز منتشر شد و در گاردین هم گزارش شده است، نشان داد که متحد نزدیک امارات متحده عربی، عربستان سعودی، برنامه‌های مفصلی برای «استفاده از اتومبیل‌ها، اتوبوس‌ها و هواپیماهای با سوخت فسیلی در آفریقا» دارد. «محمد آدو»، رئیس یک سازمان غیردولتی آب و هوایی و اندیشکده Powershift آفریقا، این طرح را به اقدامات یک فروشنده مواد مخدر تشبیه کرد که آفریقا را به نفت و گاز وابسته کرده تا فروش آینده را تضمین کند.

هر کس شکم خودش را صابون می‌زد

کنفرانس هیچ کاری برای ایجاد اعتماد بیشتر انجام نداده است. یکی از موارد در دستور کار، سهام جهانی بود؛ به معنی ترازنامه‌ای از چگونگی پیشرفت جهان در رابطه با اهداف تعیین شده در کنفرانس COP پاریس در سال ۲۰۱۵، که البته سرنوشتش را به آسانی می‌تواند یک فاجعه نامید.

بر اساس گزارش اخیر «جیمز هانسن»، رئیس سابق تحقیقات آب و هوای ناسا، هدف کنفرانس پاریس برای محدود کردن گرمایش جهانی به کمتر از دو درجه بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن، با توجه به خط سیر فعلی گرمایش یک هدف کاملا «مرده» است و تا اواخر دهه ۲۰۳۰ حتی می‌توانیم به دو درجه برسیم.

آخرین گزارش «شکاف انتشار کربن»، که امسال توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل منتشر شد، نشان داد که طبق تعهدات پاریس، ما در مسیر ۲.۵ تا ۲.۹ درجه گرمایش تا پایان قرن قرار داریم. پیدایش چنین وضعی فرض را بر این می‌گذارد که کشورها به تعهدات خود پایبند هستند، که بسیاری از آنها این کار را هم نکرده‌اند. پیام هر دو گزارش و بی‌شمار گزارش‌های دیگر این است که اگر می‌خواهیم شانسی برای جلوگیری از فاجعه داشته باشیم، باید فوراً صنعت سوخت‌های فسیلی را متوقف کنیم.

با این حال، شما چنین هدفی را در اهداف کنفرانس اخیر پیدا نمی‌کنید. پیام کنفرانس دبی به جهان این است که ما می‌توانیم و باید به سوزاندن سوخت‌های فسیلی ادامه دهیم.

یکی از ابتکارات کلیدی این کنفرانس، «شتابدهنده کربن‌زدایی جهانی» (Global Decarbonisation Accelerator) است؛ بر اساس یک بیانیه رسانه‌ای، «شتابدهنده کربن‌زدایی جهانی» یک «طرح جامع برای تغییر در کل سیستم» است که برای «سرعت بخشیدن به انتقال انرژی و کاهش شدید انتشار جهانی کربن» طراحی شده است. که البته ابعاد این ابتکار هنوز روشن نیست.

نامه سرگشاده‌ای که توسط بیش از ۳۲۰ سازمان آب و هوا و جامعه مدنی از جمله صلح سبز و آکسفام امضا شده است، اشاره می‌کند که «شتابدهنده کربن‌زدایی جهانی» «تنها تعهدات محدودی برای رسیدگی به انتشارات عملیاتی کربن از طرف شرکت‌های سوخت فسیلی دارد، در حالی که اکثریت قریب به اتفاق کل انتشار گازهای گلخانه‌ای آنها را نادیده می‌گیرد». گازهای گلخانه‌ای که در هنگام سوختن نفت و گاز ایجاد می شوند نه صرفاً گازهای حاصل از استخراج: این یک مورد کلاسیک از پاک کردن اطلاعات برای گمراه سازی است. شبیه اینکه دولت استرالیا در گزارش آلودگی آب و هوای خود، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از صادرات سوخت فسیلی را گزارش نمی‌کند. به هر حال این ابتکارات هیچ کمکی به توقف یا حتی کند کردن رشد صنایع نفت و گاز نخواهد کرد و حتی چنین تغییراتی می‌تواند آنها را کارآمدتر و در نتیجه سودآورتر و برای سرمایه گذاران جذاب‌تر کند.

وضعیت بهتر نمی‌شود

۲۲ کشور متعهد شدند که ظرفیت انرژی هسته‌ای خود را تا سال ۲۰۵۰ سه برابر کنند تا با چنین کاری ظاهراً به دور شدن از سوخت‌های فسیلی کمک کنند. احتمالا این یک «برد» دیگر برای محیط زیست است. اما انرژی هسته‌ای کثیف، گران و خطرناک است و توسعه آن به شدت با گسترش تهدید بزرگ دیگر برای تمدن بشری مرتبط است: سلاح‌های هسته‌ای و خطرات زیستی.

«کریس بوون»، وزیر تغییرات آب و هوای استرالیا، در کنفرانسی اعلام کرد که تعهدی برای سه برابر کردن ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر جهانی تا سال ۲۰۳۰ امضا کرده است. رهبران جهان در حال امضای تعهدات هستند و درباره هر چیزی و هر کاری که مستلزم گام‌های فوری برای پایان دادن به صنعت سوخت‌های فسیلی نیست سر و صدا می‌کنند و خبری از کار اصلی نیست.

«گرتا تونبرگ» فعال آب و هوایی دو سال پیش در تظاهراتی در خارج از کنفرانس CPO۲۶ در گلاسکو گفت که این کنفرانس چیزی بیش از یک «تمرین روابط عمومی» نیست. شاید از آن زمان این کنفرانس‌ها، به نوعی بدتر شده‌اند.