به گزارش آتیه آنلاین به نقل از اکونومیست؛با وجود این اصلاحات، تردیدها و بدبینیهایی از سوی کارگرانی که تجربه فرهنگ «۹۹۶» را دارند، همچنان پابرجاست. آیا چین میتواند با چنین فرهنگ ریشهداری مقابله کند و کارکنان خود را به تعطیلی بیتر و مصرف بیشتر ترغیب کند؟
برای بخش زیادی از دنیای غرب، تعطیلات دو روزه آخر هفته مدتهاست که اجرایی شده است. در چین، استراحت در دو روز از هفته امری بدیهی نیست. بسیاری از دانشآموزان وقتی وارد دبیرستان میشوند، با این مفهوم خداحافظی میکنند. اضافهکاری برای کارمندان دفتری، بهویژه در دنیای پرهیاهوی فناوری، گاه اجباری است. در سال ۲۰۱۹، «جک ما»، بنیانگذار شرکت اینترنتی «علیبابا»، بهطور معروفی از فرهنگ کاری «۹۹۶» دفاع کرد (از ساعت ۹ صبح تا ۹ شب، شش روز در هفته) و آن را «یک موهبت بزرگ» خواند.
اما در ماههای اخیر پدیدهای جدید پدیدار شده است، چراکه شرکتهای بزرگ در سراسر چین شروع به اجبار کارمندان برای ترک زودهنگامتر محل کار کردهاند. شرکت عظیم تولید لوازم خانگی «میدیا» کمپینی علیه اضافهکاری غیرضروری به راه انداخته و کارگران را هر روز رأس ساعت ۶:۲۰ بعدازظهر به خانه میفرستد. مدیرعامل این شرکت گفته است: «بیش از ۹۵ درصد از اضافهکاریها نمایشیاند.» مدیران شرکت ساخت پهپاد dji، که به ساعات کاری طولانی شهرت دارد، شروع به تخلیه دفتر در ساعت ۹ شب کردهاند.
این سیاستهای جدید با دو اولویت کنونی دولت چین همراستا هستند. نخست، تلاش برای مهار پدیدهای موسوم به «نِیجوآن» (neijuan) که اغلب به «درونفشردگی» یا «درونفرسایی» ترجمه میشود. مردم این واژه را برای توصیف وضعیتی به کار میبرند که در آن تلاش بیشتر، دیگر منجر به خروجی بیشتر نمیشود، مانند دویدن اما در جای خود ایستادن. دولت میخواهد از این رقابت شدید و خودآزارانه جلوگیری کند. جای تعجب نیست که این سیاست جدید با بدبینی زیادی از سوی کارگران روبهرو شده است. یک روزنامه خلاصهای از طعنههای آنلاین آنان را با این پرسش مطرح کرد: «آیا شرکتهایی که سالها اضافهکاری را تحمیل کردهاند، اکنون قرار است پیشقراول مبارزه با درونفرسایی شوند؟»
دومین اولویت دولت این است که به مردم زمان فراغت بیشتری بدهد تا گذار بسیار موردنیاز اقتصاد از صادرات و زیرساختها بهسوی مصرف داخلی را تسهیل کند. در ماه مارس، دولت یک «برنامه اقدام ویژه» برای افزایش تقاضای داخلی ارائه کرد و وعده داد با «نقاط درد برجستهای مانند فراگیری فرهنگ اضافهکاری» مقابله کند و از «حقوق و منافع مربوط به استراحت و تعطیلات» محافظت کند. دولت تعداد تعطیلات رسمی امسال را دو روز افزایش داد. وقتی مردم پشت میز گیر افتادهاند، نمیتوان انتظار داشت که به رستوران بروند و پول خرج کنند.
بسیاری از مردم از این اقدامات استقبال کردهاند. مرگهایی که ظاهراً ناشی از کار بیشازحد در شرکتهایی مانند Pinduoduo و ByteDance بوده، خشم عمومی را برانگیخته است. کارگران فناوری خود را «نیوما» (بهمعنای حیوان بارکش) مینامند. گرچه بالاترین مرجع قضایی کشور در سال ۲۰۲۱ برنامه کاری «۹۹۶» را غیرقانونی اعلام کرد، اما اجرای این حکم بسیار ضعیف بوده است. برخی شرکتها هنوز هم از سیستم «هفته بزرگ، هفته کوچک» استفاده میکنند؛ یعنی کارکنان یک هفته پنج روز و هفته بعد شش روز کار میکنند.
بسیاری از این روندها در منطقه «هایدیان»، معروف به سیلیکونولی پکن، بهوضوح قابل مشاهدهاند. خانم «تانگ» حدود ساعت ۹:۳۰ شب محل کار خود را در یک شرکت رایانش ابری ترک میکند. او پیشتر فکر میکرد که دیر کار کردن طبیعی است، اما حالا میگوید که همکاران جوانترش نسبت به آن تحمل کمتری دارند. او میگوید: «وقتی اقتصاد خوب است، میتوانی درباره خوشحالی کارکنان صحبت کنی.» او اخیراً بهخاطر اینکه فشار کار کمتر است، به شغل جدیدش منتقل شده و اغلب تا ساعت ۷ شب کارش تمام میشود.
خانم «لی» تازه شام دیرهنگامش را در «مکدونالد»، آنسوی خیابانی که اتوبوسهای کارکنان را جلوی ایستگاه مترو پیاده میکنند، تمام کرده است. او پس از فرسودگی شغلی در یک شرکت تجارت الکترونیک، بهدنبال تعادل بیشتری در زندگی شغلی خود بود. این زن ۳۶ ساله شش ماه مرخصی گرفت، اما اکنون به یک شرکت اینترنتی بازگشته است. از ۱۵ روز مرخصی سالانهاش در سال گذشته، تنها شش روز را استفاده کرده است. او میگوید دوستان همسنوسالش نمیخواهند فرزندانشان را وارد همین چرخه دیوانهوار کنند، اگر اصلاً بچهای داشته باشند. «فشار فقط مالی نیست. اصلاً نمیفهمی چرا باید بچهدار شوی، وقتی خودت هم زندگی خیلی خوبی نداری».
زندگی برای کارگران بخش خدمات حتی سختتر است: آنها تنها چند روز در ماه تعطیلی دارند. در یک استراحت برای کشیدن سیگار، سرآشپز یک رستوران نودل در منطقه خرید «سانلیتون» گفت که صاحبکار گزینه مرخصی با حقوق کمتر را میدهد، اما بیشتر همکارانش ترجیح میدهند اصلاً استراحت نکنند. قانع کردن مردم چین به اینکه کمتر کار کنند، آسان نخواهد بود.
نظر شما