چالش‌ها و فرصت‌های اشتغال جوانان

در حال حاضر به دلایل خوبی موضوع «مهارت» در دستور کار سیاست‌های جهانی کار قرار دارد. پس از همه‌گیری کرونا و در مواجهه با شوک‌ها، اختلالات و روندهای تحول‌آفرین در درازمدت مانند انتقال دیجیتال و سبز، دولت‌ها به دنبال تقویت سیستم‌های توسعه مهارت‌ها و ترویج یادگیری مادام‌العمر، ارتقاء مهارت و مهارت‌های مجدد برای حمایت از رقابت‌پذیری، چابکی و انعطاف‌پذیری افتادند. مسئله مهارت برای نیروی کار جوانان که نسبت به بزرگسالان با موانع بیشتری در بازار کار روبرو است و در دوران همه‌گیری از طریق اختلال مضاعف در اشتغال و آموزش به شدت متاثر شد بسیار مهم است. این یادداشت به بررسی بازار کار و روندهای شغلی جوانان می پردازد و بینش‌هایی را در مورد چالش‌ها و فرصت‌ها از منظر توسعه مهارت‌ ارائه می‌دهد.

به گزارش آتیه آنلاین و به نقل از سازمان بین‌المللی کار؛ مشارکت جوانان (افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله) در نیروی کار و همچنین عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر آن، در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، کشورهای آمریکای شمالی و اروپای شمالی و غربی، علیرغم سطح بالای تحصیلات در میان جمعیت در سن کار، نرخ مشارکت نیروی کار (LFPRs) نسبتاً بالایی برای جوانان دارند. این امر عمدتاً به دلیل فرهنگ ترویج اشتغال پاره‌وقت در میان جوانان، از جمله جوانانی است که هنوز در آموزش و پرورش تحصیل می‌کنند. این مناطق سهم زیادی از اشتغال جوانان در تجارت خرده‌فروشی و در صنایع خدمات غذا و نوشیدنی دارند. در مناطق دیگر، به عنوان مثال در بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی، آفریقای مرکزی، شرقی و غربی، و آسیای جنوب شرقی، نرخ مشارکت نیروی کار نسبتاً بالای جوانان منعکس کننده ضرورت اقتصادی و خروج جوانان از آموزش و پرورش است. در این مناطق بخش کشاورزی و خرده‌فروشی بیشترین سهم اشتغال جوانان را به خود اختصاص داده است. در مناطقی مانند کشورهای عربی، آفریقای شمالی و آفریقای جنوبی، نرخ مشارکت نیروی کار در میان جوانان در قیاس با بسیاری از کشورها کمتر است و با نرخ قابل توجهی از جوانان به ویژه زنانی روبرو هستیم که آموزش یا آموزش مرتبط با اشتغال نمی‌بینند. برآوردهای جهانی ILO نشان می‌دهد که زنان جوان فاقد آموزش تقریباً دو برابر مردان جوان هستند. نرخ جهانی NEET به معنی شاخص جوانانی که نه در آموزش و نه در اشتغال قرار می‌گیرند در طول همه‌گیری به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. به این دلیل بیش از ۲۸۰ میلیون جوان در سال ۲۰۲۰ در وضعیت عدم آموزش و اشتغال قرار داشتند و بهبود اشتغال جوانان در سراسر جهان کند و نابرابر بوده است.

ساختار شغلی

واقعیت‌های متفاوت اشتغال جوانان در سراسر جهان در ساختار شغلی آنها نیز منعکس می‌شود. کارگران خدمات و فروش (به طور خاص، کارگران فروش و کارگران خدمات شخصی) سهم قابل توجهی از کارگران جوان اعم از زن و مرد را در بیشترین تعداد کشورهای جهان تشکیل می‌دهند. بعلاوه، در بسیاری از کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط و پایین، سهم بزرگی از زنان و مردان جوان در کشاورزی امرار معاش می‌کنند و به عنوان کشاورز، ماهیگیران، شکارچی و گردآورندگان مشغول بکارند. برای زنان جوان، کارگران پشتیبان دفتری و کارگران صنایع دستی و مشاغل مرتبط با آن (فرآوری مواد غذایی، کار چوب، پوشاک و سایر صنایع دستی و مشاغل مرتبط) نیز در میان مشاغل برتر قرار دارند و بیش از ۵ درصد کارگران زن در این بخش مشغول بکارند. سایر مشاغل مرتبط با مردان جوان، در گروه صنایع دستی، کارگری ساختمان و مشاغل مرتبط، کارگران ماشین آلات فلزی و مشاغل مرتبط و اپراتور کارخانه و اتومیبیل قرار دارند.

هنگامی که تجزیه و تحلیل بزرگسالان جوان(یعنی گروه سنی ۲۵-۲۹ سال) را ملاحضه کنیم، خواهیم دید که متخصصان و تکنسین‌ها در میان مشاغل برتر این گروه دیده می‌شوند. این تا حدی نشان دهنده الزامات صلاحیت تخصصی بالاتر این مشاغل است و همچنین انباشت مهارت‌هایی که از طریق آموزش رسمی، غیررسمی و تجربه به دست می‌آید را نشان می‌دهد. بنابراین، تجزیه و تحلیل گروه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال، ما را قادر می‌سازد تا افرادی را که پس از سال‌های بیشتر و دیرتر وارد بازار کار می‌شوند را مشاهده کنیم. در واقع، مشارکت نیروی کار به تدریج در گروه‌های سنی ۵ ساله بین ۱۵ تا ۲۹ سال افزایش می‌یابد، و ترکیب اشتغال جوانان بر این اساس گسترش می‌یابد و طیف وسیع‌تری از مشاغل را در بر می‌گیرد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که توزیع شغلی در نهایت به عواملی در سمت تقاضا برای نیروی کار نیز بستگی دارد.

گرایش های شغلی جوانان

با نگاهی به نرخ رشد اشتغال بر اساس شغل، متوجه می‌شویم که در میان جوانان ۱۵ تا ۱۹ ساله، هم برای مردان و هم برای زنان جوان، کارگران «خدمات شخصی» و «خدمات فروش» از جمله مشاغلی هستند که سریع‌ترین رشد را دارند. در کشورهای با درآمد پایین، متوسط پایین و متوسط بالا، کارگر ماهر کشاورزی نیز از جمله مشاغلی است که سریع‌ترین رشد را برای جوانان دارد. استخدام به عنوان منشی خدمات مشتری نیز در بسیاری از کشورهای با درآمد بالا برای زنان جوان در این گروه سنی به سرعت در حال رشد است و مردان جوان، رشد سریع اشتغال در مشاغل بخش ساخت و ساز (مانند کارگران ساختمان و مشاغل مرتبط، فلز، ماشین آلات و مشاغل مرتبط، رانندگی، اپراتورهای کارخانه و ماشین‌آلات) را تجربه می‌کنند. به طور خلاصه، در جوانترین گروه سنی جوانان (۱۵-۱۹)، رشد اشتغال در مشاغلی متمرکز است که در حال حاضر سهم بزرگی از کارگران جوان را تشکیل می‌دهند و همچنان بخش عمده‌ای از رشد نیروی کار جوانان را در طول زمان جذب می‌کنند.

در مقابل با حرکت به سمت گروه‌های سنی بالاتر جوانان، مشاغل حرفه‌ای و فنی حرفه‌ای در میان مشاغلی است که سریع‌ترین رشد را دارند. فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) جزو ۵ شغلی است که سریع‌ترین رشد را برای مردان جوان ۲۰ تا ۲۴ ساله و زنان و مردان جوان ۲۵ تا ۲۹ ساله دارد، با این حال این شغل عمدتاً در کشورهای با درآمد متوسط و بالا رواج بیشتری دارد. در کشورهای با درآمد کم و متوسط پایین، شکاف‌های دیجیتال (هم از نظر مهارت‌های دیجیتال و هم از نظر زیرساخت ضعیف)، هم عرضه کارگران برای این مشاغل و هم تقاضا برای این کارگران را محدود می‌کند. علاوه بر این، متخصصان علوم و مهندسی جزو ۳ شغل با رشد سریع برای زنان جوان ۲۰ تا ۲۴ ساله و ۲۵ تا ۲۹ ساله در بسیاری از کشورهای با درآمد متوسط و بالا هستند که نشان دهنده برخی شواهد دلگرم کننده از نظر پر کردن شکاف جنسیتی در مهندسی فناوری علوم است. همچنین صرف نظر از سطح درآمد کشور، متخصصان بهداشت از جمله مشاغلی هستند که سریعترین رشد را برای زنان و مردان جوان ۲۵ تا ۲۹ ساله دارند. متخصصان بازرگانی و مدیریت، متخصصان حقوقی، اجتماعی، فرهنگی و متخصصان وابسته نیز از جمله مشاغلی هستند که سریع‌ترین رشد را برای زنان و مردان جوان ۲۰-۲۴ و ۲۵-۲۹ ساله در بسیاری از کشورها در گروه‌های درآمدی مختلف دارند.

مهارت‌آموزی جوانان از طریق آموزش فنی و حرفه ای، کارآموزی و شاگردی

شواهد به دست آمده از ریزداده‌ها نشان می‌دهد درجه بالایی از عدم تطابق در مشاغل نیمه‌ماهر در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد. سهم کارگران جوان با تحصیلات متوسطه پایین یا کمتر که در گروه‌های شغلی که عموماً با آموزش فنی و حرفه‌ای (TVET) مرتبط هستند، به‌عنوان نشانه‌ای از این عدم انطباق است. این نوع عدم تطابق (سهم بالای کارگران فاقد صلاحیت) منعکس کننده وضعیتی است که در آن سهم بزرگی از نیروی کار فاقد صلاحیت‌های لازم برای پر کردن جاهای خالی بازار کار است.

همچنین ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که در آن فرصت‌های شغلی محدود اما نیازمند مهارت بالا منجر به بروز سهم بیش از حدی از کارگران با صلاحیت شود. یا موقعیت‌هایی که کارفرمایان با وجود در دسترس بودن کارگران با سطوح صلاحیت مورد نیاز، دچار کمبود مهارت هستند، چرا که ممکن است دستمزدها و شرایط کار در میان آنها رقابتی نباشد.

با این وجود، سهم بزرگ جوانان فاقد صلاحیت در مشاغل نیمه‌ماهر، علاوه بر نسبت بزرگ کارگران جوان در مشاغل با بهره‌وری پایین در سراسر جهان، نشان می‌دهد که افزایش مهارت‌های جوانان از طریق ارائه آموزش فنی و حرفه‌ای با کیفیت، مزایای عمده‌ای خواهد داشت. به طور کلی، مقابله با عدم تطابق مهارت‌ها مهمتر از آموزش‌ نیروی کار است. همچنین کارآموزی جوانان را قادر می‌سازد تا تجربیات ارزشمندی کسب کنند و مهارت‌های مهمی را به دست آورند که نه تنها قابلیت اشتغال آنها را افزایش می‌دهد، بلکه بهره‌وری آنها را نیز افزون خواهد کرد.

کد خبر: 62152

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 4 + 13 =