در مورد آمار مبتلایان به بیماری ایدز توضیح می‌دهید؟
تخمین زده شده حدود ۴۴ هزار نفر در کشور مبتلا به HIV هستند. از این تعداد ۲۴ هزار نفر از وضعیت ابتلا خودشان به این بیماری مطلع و شناسایی شده‌اند و خوشبختانه این افراد تحت مراقبت و درمان قرار دارند و درمان‌ها هم خیلی مؤثر بوده است. ما مؤثر را اینگونه تعریف می‌کنیم: کسی که دارو می‌گیرد و ما سطح ویروس را در خونش اندازه می‌گیریم. اگر پایین آمد نشان می‌دهد دارو مؤثر بوده است. داروهای ضد ویروس ایدز بسیار مؤثرند اما در عین حال تأکید می‌کنم درمان قطعی برای HIV وجود ندارد. به عبارتی، نمی‌توان ادعا کرد ویروس به طور کامل از بین می‌رود اما داروها توان این را دارند تا میزان ویروس در خون را به صفر برسانند. درمان‌ها نه تنها باعث می‌شود حال بیمار بهبود یابد بلکه نمی‌تواند این بیماری را به دیگران منتقل کند و بیشتر از ۹۳ درصد افرادی که تحت درمان هستند خوشبختانه سطح ویروسی قابل قبولی دارند.
در حال حاضر مهمترین راه انتقال این ویروس کدام است؟
ویروس HIV فقط در گلبول‌های سفید می‌تواند زنده بماند و گلبول سفید هم در خون و ترشحات وجود دارد و هر کسی که در معرض این ویروس قرار گیرد ممکن است به این بیماری مبتلا شود بنابراین HIV گروه خاصی را مبتلا نمی‌کند. در حال حاضر با توجه اینکه فعالیت‌های بسیار خوبی در مورد کاهش آسیب انجام شده خوشبختانه انتقال از طریق اعتیاد تزریقی بسیار کاهش پیدا کرده و همین موضوع باعث شده انتقال از راه جنسی بیشتر شود. در گذشته ویروس HIV از طریق مادر به جنین و همچنین با استفاده از شیر مادر به نوزاد قابل انتقال بود، در حالی که طی چند سال اخیر از بین افراد شناسایی شده هیچ انتقالی از راه مادر به کودک نبوده است. این در حالی است که برخی مادران در دوران بارداری HIV مثبت داشتند اما پس از دریافت دارو، سطح ویروس در خون‌شان پایین آمد و نوزادهای آنان فاقد HIV بودند و سالم هستند که این موضوع موفقیت بزرگی در زمینه کنترل HIV است.
در مورد پویش «من هم تست HIV می دهم» نیز توضیح می‌دهید؟
اداره اعتیاد و اداره ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان‌هایی همچون سازمان زندان‌ها، بهزیستی، وزارت کشور، ستاد مبارزه با مواد مخدر در از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر پویشی به نام «من هم تستHIV می‌دهم» را به مناسبت روز جهانی ایدز با هدف تعداد موارد مبتلا به این بیماری در سایر کشور اجرا می‌کند. واقعیت این است ایدز یک بیماری عفونی قابل کنترل است؛ به شرطی که افراد زود متوجه شوند و تحت درمان قرار گیرند. این بیماری تا آخر عمر فرد آشکار نمی‌شود و فرد دیگر قابلیت انتقال بیماری را ندارد و نمی‌تواند بیماری را به شخص دیگری منتقل کند. به عبارتی یک حالت پیشگیری دارد و اجرایی شدن این طرح باعث می‌شود ترس از HIV در بین مردم از بین برود. فقط کافی است این بیماری تشخیص داده شود اما در حال حاضر به خاطر ترس ناشی از ایدز و اینکه این بیماری را همیشه به شکل یک هیولا معرفی کرده‌اند تا یک بیماری عفونی قابل کنترل، افراد نگران می‌شوند؛ از این رو برای تشخیص مراجعه نمی‌کنند. هدف ما هم در این پویش شناسایی بیماران است.
در حال حاضر دسترسی بیماران مبتلا به ایدز به دارو چگونه است؟
در حال حاضر تشخیص، مراقبت و درمان و آزمایش‌های حین درمان به طور کاملاً محرمانه و رایگان صورت می‌گیرد. حدود ۲۰۰ مرکز مشاوره رفتاری برای همه افردی که مبتلا به HIV هستند در سطح کشور وجود دارد و در صورتی که تمایل داشته باشند می‌توانند مراجعه کنند و خوشبختانه افراد زیادی مراجعه می‌کنند و این افراد تحت مراقبت پزشکان دوره دیده درمان می‌شوند. خوشبختانه طی این سال‌ها ما با کمبود دارو روبه‌رو نبودیم. البته دچار کمبودهای مقطعی شده‌ایم اما داروی این بیماران هیچگاه قطع نشده است. بسته به شرایط بیمار در روز ۱ تا ۲ قرص مصرف می‌کنند. این در حالی است که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هزینه بسیار سنگینی برای تهیه این داروها تقبل می‌کند و این موضوع باعث شده دسترسی بیماران ما به این داروها از طریق مراکز بیماری‌های رفتاری به راحتی انجام شود.
نظر شما