با دیابت، خوب زندگی کنیم

هفته جهانی دیابت را در حالی پشت سر می گذاریم که شعار جهانی امسال به «با دیابت، خوب زندگی کنیم» اختصاص یافته است. این در حالی است که انجام ورزش منظم یکی از اصول درمان دیابت است. انجام ورزش و فعالیت بدنی می‌تواند هم به بهبود قند خون کمک کند، هم حساسیت به انسولین را افزایش دهد و هم اینکه می‌تواند به کاهش عوارض قلبی و عروقی دیابت منجر شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد زمانی که ورزش منظم با یک رژیم غذایی سالم در بیماران مبتلا به دیابت همراه باشد، سلامت عمومی این افراد هم به سطح بهتری خواهد رسید. با این حال، همه افراد مبتلا به دیابت باید با اصول ورزشی مربوط به این بیماری آشنایی داشته باشند تا با رعایت آنها بتوانند به ارتقای سلامت خود کمک کنند. اهمیت این موضوع، ما را بر آن داشت تا گفت‌وگویی داشته باشیم با محمدعلی دادگر؛ کارشناس ارشد پزشکی ورزشی که در پی می‌آید.

در مورد نقش ورزش در زندگی افراد دیابتی توضیح دهید؟

ورزش در افراد دیابتی می‌تواند باعث بهبود خلق‌وخو، افزایش کیفیت خواب شبانه، بهبود قدرت عضلات و سلامت استخوان‌ها، کاهش سطح گلوگز خون، کاهش سطح کلسترول و فشار خون، بهبود سلامت سیستم قلبی عروقی و سیستم تنفسی، افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن، پیشگیری از اضافه وزن و عوارض ناشی از آن، کاهش سطح استرس و اضطراب و بهبود سلامت روان شود. ورزش گلوکز و گلیکوژن را در داخل ماهیچه‌های بدن می‌سوزاند. این پدیده در صورتی رخ می‌دهد که دیابت کنترل شده باشد. در حین و بعد از ورزش قند خون وارد ماهیچه‌ها شده و سطح گلوکز و گلیکوژن را به حد طبیعی می‌رساند. وجود برنامه‌های منظم ورزشی در افراد دیابتی عکس‌العمل شدید انسولین را از بین می‌برد، چون عضلات و کبد عادت می‌کنند که گلیکوژن بیشتری ذخیره کنند. ورزش بیماران دیابتی باید به صورت تمرین‌های هوا رسان آیروبیک باشد.

ورزش‌های آیروبیک به چه ورزش‌های اطلاق می‌شود؟

تمرین‌های هوارسان به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که با مصرف زیاد اکسیژن توام باشند. این نوع تمرین‌ها دستگاه‌هایی را که برای سلول‌های بدن اکسیژن تهیه می‌کنند، فعال می‌کنند. به دنبال انجام تمرین‌های هوا رسان تغییرات سودمند و مفیدی در ریه ها، قلب و رگ‌های خونی پدید می‌آید. با انجام این تمرین‌ها، بدن هوای بیشتری را به داخل ریه‌ها منتقل می‌کند. به طور معمول تمرین‌های هوارسان به فعالیت‌های استقامتی گفته می‌شود که به سرعت زیاد نیازی ندارند. بهترین تمرین هوارسان، دویدن در مسافت‌های طولانی و با آهنگ آرام است. تمرین‌های دیگر شامل اسکی، صحرانوردی، شنا، دویدن آرام، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی است.

در مورد فواید برنامه منظم ورزشی برای افراد دیابتی نیز توضیح می‌دهید؟

کنترل بیماری دیابت: مشاهده شده در ورزش‌های درازمدت حساسیت سلول‌ ها به انسولین افزایش می‌یابد. این امر در بهبود وضعیت دیابت، به خصوص در افراد غیر وابسته به انسولین بسیار بااهمیت است.

کنترل وزن و کاهش وزن: یک برنامه صحیح کنترل قند خون در افراد دیابتی غیر وابسته به انسولین به کاهش وزن آنان کمک می‌کند. کاهش وزن ناشی از ورزش، باعث کاهش بافت چربی می شود؛ بنابراین در سلول‌ها مقاومت به انسولین کاهش می‌یابد و به این ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون کم می‌شود.

آمادگی عضلانی: ورزش مناسب، تناسب عضلات را بالا می‌برد. تحقیقات نشان داده انقباض عضلانی و عمل انسولین هر دو با هم برداشت گلوکز را در طول ورزش زیاد می‌کنند.

کاهش نیاز به داروهای خوراکی و انسولین: همراه با کنترل مطلوب قند خون و انجام تمرین‌های ورزشی مرتب، مصرف قرص‌های خوراکی در برخی افراد دیابتی غیر وابسته به انسولین کم می‌شود و در بیماران دیابتی دریافت‌کننده انسولین نیز به علت وضعیت مطلوب متابولیک، میزان انسولین تزریقی کاهش می‌یابد.

اعتماد به نفس بیشتر: به نظر می‌رسد احساسات افراد دیابتی تاحدی به حفظ قند خون در سطح طبیعی وابسته باشد. بیشتر افراد دیابتی احتمالا همزمان با سطح قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین ناراحتی و از دست دادن کنترل احساسات را تجربه کرده‌اند. هنگامی که غلظت قند خون در حد طبیعی است، احساسات در این افراد تا حد زیادی بهبود می‌یابد.

تحمل تنش‌های عصبی: ورزش وسیله مؤثری برای مبارزه با تنش‌ها (استرس) عصبی است. هنگام ورزش موادی به نام آندروفین در خون ترشح می‌شود که موجب تسکین درد و آرامش روانی می‌شود.

چه نکاتی برای ورزش در دیابتی‌های وابسته به انسولین و غیر وابسته به انسولین وجود دارد؟

ورزش‌های منظم برای افراد دیابتی وابسته به انسولین بسیار سودمند است و تغییرات غلظت قند خون در طول ورزش به سطح انسولین خون بستگی دارد. بهترین زمان پیشنهاد شده برای ورزش در دیابتی‌های وابسته به انسولین بعد از میان وعده‌های بعدازظهر و قبل از شام است. از نکات مهم می‌توان به کنترل قند خون قبل، حین و بعد از ورزش، جلوگیری از وقوع افت قند خون در طول ورزش، پرهیز از ورزش سنگین هنگامی که انسولین تزریق شده بیشترین اثر خود را پیدا کرده است، حرکت قسمت‌هایی از بدن که انسولین در آنها تزریق نشده و کاهش میزان انسولین تزریقی به میزان 30 تا 50 درصد در صورت لزوم ورزش‌های کوهنوردی و طولانی‌مدت.

در افراد دیابتی غیر وابسته به انسولین، ورزش عامل اصلی کنترل قند خون است. عامل بعدی مصرف صحیح مواد غذایی است. این افراد برای رسیدن به کاهش وزن مطلوب باید از رژیم غذایی همراه با ورزش استفاده کنند. در این افراد افت قند خون در طول ورزش کمتر رخ می‌دهد بنابراین به طور معمول مصرف کربوهیدرات اضافی لازم نیست، انجام ورزش همراه با رعایت رژیم غذایی سبب تسریع در رسیدن به اهداف درمانی مورد نظر می‌شود.

در مورد قواعد ورزش کردن افراد دیابتی هم توضیح می‌دهید؟

مهمترین قواعد ورزش کردن افراد دیابتی عبارتست از: مشورت با پزشک، شروع تدریجی ورزش، گرم و سرد کرن بدن، تداوم، پیشبرد و انتخاب فعالیت‌های جسمی مناسب.

کد خبر: 75885

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 6 + 9 =