ناباروری چیست و امروزه در جامعه تا چه حد شایع شده است؟
ناباروری زمانی اطلاق می‌شود که یک زوج پس از یک سال اقدام به بچه‌دار شدن کنند اما بارور نشوند. ممکن است زوج‌ها به دلیل فاکتور سن، وجود فاکتورهای خطر در تاریخچه پزشکی خود یا فامیل و یا به دلیل نگرانی به دلیل حوادث با استفاده از بعضی از داروها یا درمان‌ها زودتر از این زمان به پزشک مراجعه کنند. به نظر می‌رسد از هر ۶ تا ۷ زوج، یک زوج به نوعی با اختلال باروری مواجه می‌شوند. این شیوع در زوج‌های مسن بیشتر است؛ بنابراین در جوامعی که ازدواج در سنین بالا صورت می‌گیرد، شیوع ناباروری نیز بیشتر دیده می‌شود.
چه عواملی در ناباروری مردان مؤثر است؟
این عوامل ممکن است از اختلالات هورمونی و اشکال در اسپرم‌سازی متفاوت باشد. گاه عوامل ژنتیک باعث اختلالات هورمونی، ساختمانی و یا اختلال در ایجاد اسپرم و باعث ایجاد نازایی می‌شود. در بررسی‌های انجام شده مشخص شد بعضی از عفونت‌ها و میکروب‌ها نیز باعث اختلال در باروری و عدم ایجاد اسپرم در مردان می‌شوند. اختلالات هورمونی دسته بزرگی از مشکلات ناباروری را شامل می‌شود که در خانم‌ها و در آقایان و در مراحل تولید تخمک و اسپرم و همچنین در مرحله لانه گزینی و نگهداری جنین می‌تواند تأثیر منفی از خود بر جای گذارد. همچنین اعمال جراحی در شکم و لگن در آقایان مانند عمل فتق و در خانم‌ها مانند عمل جراحی شکم در ایجاد مشکلات ناباروری دخیل است. مصرف دخانیات نیز با مکانیسم‌های مختلفی در مراحل مختلف باروری اختلال ایجاد می‌کند. همچنین در آقایان ناتوانی جنسی و اختلالات عملکرد در بیماری‌هایی مانند دیابت، ام اس یا معلولان نخاعی می‌تواند باعث ایجاد ناباروری شود. در حال حاضر عوامل ایمونولوژیک نیز در ایجاد ناباروری مطرح شده و مصرف بعضی از داروها، سموم محیطی، شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز شانس ناباروری را بیشتر می‌کند، بنابراین ممکن است در جوامع و گروه‌هایی که مردان با داروها و مواد شیمیایی خاصی در تماس هستند، ناباروری بیشتر ظهور یابد. از این گروه می‌توان جانبازان شیمیایی و افرادی که قبلاً به دلیل ابتلا به سرطان تحت درمان شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار گرفته‌اند را نام برد.
آیا بالا رفتن سن در ناباروری مردان مؤثر است؟
بله، با افزایش سن، خصوصاً پس از ۴۰ سالگی باروری کاهش می‌یابد. دلایل کاهش باروری در آقایان، افزایش بیماری‌ها، افزایش تماس با سموم محیطی، تماس با عفونت‌ها، شکست‌های کروموزومی و اختلالات ژنی است. در واقع با افزایش سن در آقایان، اسپرم نیز کیفیت خوب و مطلوبی ندارد و اختلالات ژنی بیشتر بروز می‌یابد. این در حالی است که اختلالات کروموزومی هم در این اسپرم‌ها بیشتر اتفاق می‌افتد. با افزایش سن در آقایان به دلیل افزایش بیماری‌ها، ناتوانی‌هایی جنسی نیز بیشتر شده که خود در روند باروری مؤثر است.
در مورد روش‌های درمان ناباروری در آقایان هم توضیح دهید؟
درمان ناباروری بستگی به علت ناباروری دارد. کسانی که اختلال اسپرم دارند، درمان‌های متفاوتی هم دارند. ممکن است بتوان تولید اسپرم سالم را با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مردان افزایش داد. از جمله تغییراتی که در درمان ناباروری آقایان مؤثر است عبارتند از: حفظ وزن در محدوده سالم، مصرف بیشتر میوه و سبزیجات، داشتن فعالیت بدنی منظم از جمله پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری، مدیریت استرس و ترک مصرف دخانیات.
هورمون درمانی نیز می‌تواند سطح هورمون‌هایی را که خیلی بالا یا پایین است، تنظیم کند و بر کیفیت اسپرم تأثیر گذارد. معمولاً در مورد تمامی دلایل ناباروری، درمان‌های موجود حرفی برای گفتن دارند و نتایج درمان معمولاً در تمامی موارد رضایت‌بخش است.
نظر شما