دکتر داود موسیپور در گفتوگو با آتیهآنلاین با بیان اینکه کبد چرب طیفی از بیماریها را شامل میشود، افزود: به طور طبیعی، ۵ درصد از بافت کبد را چربی تشکیل میدهد که نقش محافظتی برای آن دارد؛ اما چنانچه چربی کبد افزایش یابد، در اصطلاح پزشکی به آن کبد چرب غیرالکلی گفته میشود.
وی ادامه داد: ابتلا به عارضه کبد چرب، مراحل مختلفی دارد؛ در مرحله اولیه، چربی کبد به میزان ۱۵ درصد افزایش مییابد که به آن کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) گفته میشود. این عارضه، شایعترین نوع کبد چرب را تشکیل میدهد؛ به گونهای که ۷۰ درصد عارضه کبد چرب از این نوع است.
متخصص داخلی مرکز جراحی محدود شهید حاجیزاده مهرشهر کرج، گفت: در مرحله دوم، علاوه بر رسوب چربی، التهاب در کبد نیز ایجاد میشود. معمولا یک چهارم افراد دارای کبد چرب غیرالکلی به این عارضه مبتلا میشوند که استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) نامیده میشود. معمولا در ۹۰- ۸۰ درصد موارد، این مرحله از بیماری با رژیم غذایی و مداخلات دارویی بهبود پیدا میکند و در کمتر از ۱۰ درصد موارد در صورت عدم درمان، بافت کبد به سمت فیبروز شدن میرود؛ به این معنا که علاوه بر سلولهای التهابی، زخمهایی در بافت سالم این دستگاه ایجاد میشود.
موسیپور بیان کرد: در صورت درماننشدن فیبروز کبد و طولانی شدن مدت آن، این بیماری تبدیل به سیروز کبدی میشود که مرحله انتهایی نارسایی کبد را تشکیل میدهد. به این معنی که زخمها به تدریج گسترش یافته و بافت سالم کبد دچار تخریب شدید میشود و زخم جای آن را میگیرد.
او افزود: درمان این عارضه با پیوند کبد امکان پذیر است. در ۲ درصد موارد، سیروز کبدی تبدیل به بدخیمی میشود و به این ترتیب اگر کبد چرب معمولی درمان نشود، عاقبت میتواند منتهی به سرطان شود.
متخصص داخلی با اشاره به عوامل ابتلا به کبد چرب، تاکید کرد: بیماریهایی مانند دیابت، فشارخون، سندروم متابولیک، چاقی و بیتحرکی ریسک ابتلا به کبد چرب را افزایش میدهد. از اینرو برای پیشگیری از این بیماری توصیه میشود که افراد فعالیت فیزیکی مناسب داشته باشند، رژیم غذایی را رعایت کنند و اصلاح سبک زندگی در پیش بگیرند. همواره تاکید میشود که بهترین شیوه جلوگیری از بیماریهایی مانند دیابت، فشارخون، مشکلات قلبی عروقی و کبد چرب اصلاح سبک زندگی است.
موسیپور با بیان اینکه بیعلامتی مهمترین نشانه کبد چرب است، ادامه داد: این بیماری نیز مانند دیابت و فشارخون بدون علامت است و در برخی از موارد، افراد زمانی متوجه بیماری خود میشوند که درگیر آن شدهاند.
وی درباره روشهای مناسب درمان این بیماری، توضیح داد: در مرحله اول بیماری، یعنی رسوب چربی (NAFLD)، کاهش ۳ درصد وزن میتواند در رفع این عارضه موثر واقع شود. در نوع دوم بیماری (NASH) نیز کاهش ۷ درصد وزن میتواند نتیجهبخش باشد. اما درمان کبد در مرحله فیبروز بسیار دشوار است و نیازمند مداخلات دارویی است که به راحتی پاسخگو نیست.
متخصص داخلی توجه به تغذیه سالم را در پیشگیری از کبد چرب موثر دانست و افزود: باید توجه داشت که برای پیشگیری از کبد چرب، تنها محدود کردن مصرف مواد چربی کافی نیست؛ بلکه باید مصرف مواد قندی نیز کاهش یابد. نقش مواد قندی در ابتلای به این عارضه تا حدی مهم است که در قدیم، کبد چرب را «کبد دیابتی» مینامیدند. زیرا یکی از عوامل بسترساز و تشدید کننده کبد چرب، مقاومت به انسولین است.
موسیپور گفت: از طرفی محدودیت در مصرف غذاهای چربی نیز بسیار مهم است؛ متاسفانه امروزه مصرف غذاهای فستفود در بین افراد جامعه رایج شده و وضعیتی را به وجود آورده است که اکنون جوانان و حتی نوجوانان مبتلا به کبد چرب میشوند. همچنین مصرف بستنی که در فصول گرم سال بین کودکان و نوجوانان رایج است، کنترل شود.
نظر شما