به گزارش آتیه آنلاین؛ انتظار می‌رفت که بیست و نهمین اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در باکو (که با نام دیگر Cop۲۹ شناخته می‌شود) و به عنوان «تغییرات اقلیمی مالی» نامگذاری شده است، پولی را برای امکان ‌گذار از سوخت‌های فسیلی که در Cop۲۸ سال گذشته اعلام شده بود، فراهم کند.

مذاکرات بر افزایش ۱۰۰ میلیارد دلار آمریکا (۷۹.۴ میلیارد پوند) در سال توسط کشورهای توسعه یافته برای کمک به کشورهای کمتر توسعه یافته جهت ایجاد ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر متمرکز بود. حتی بسیاری خواستار افزایش ده برابری این مبلغ شدند، زیرا حداقل ۱ تریلیون دلار در سال مورد نیاز است. همچنین بحث‌ها در این اجلاس بر این موضوع متمرکز بود که چه کسی باید بودجه خسارات و ضررهای مورد توافق در Cop۲۷ را تأمین مالی کند؛ بودجه خساراتی که قرار بود به کشورهای در حال توسعه برای جبران خسارات ناشی از تغییرات آب و هوایی پرداخت شود. اما از شواهد پیداست که کنفرانس‌های تغییرات اقلیمی سازمان ملل یکی پس از دیگری در فراهم آوردن امکانات مالی وعده‌های خود ناکام می‌مانند.

پول کجاست؟

برای تحقق اهداف Cop۲۹ نیاز فوری به سرمایه‌گذاری تریلیون‌ها دلار کنترل وضعیت آب و هوایی و سازگاری وجود دارد، با وجود اینکه این اجلاس به خصوص در جهت فراهم آوردن امکانات مالی بود، پول بسیار کمی روی میز گذاشته شد.

کشورهای در حال توسعه تا سال ۲۰۳۵، به همراه کمک‌های داوطلبانه از کشورهای در حال توسعه، مانند چین، ۱.۳ تریلیون دلار از کشورهای توسعه یافته درخواست کرده‌اند. آنچه آنها پس از ۳۳ ساعت بحث در اجلاس به‌دست آوردند، تعهد بسیار کمتری نسبت ۱.۳ تریلیون دلار بود. تنها مبلغ ۳۰۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۵ از سوی دولت‌ها و بخش خصوصی پرداخت خواهد شد؛ البته اگر پرداخت شود.

صندوق آسیب‌ها و خسارات در حال حاضر راه‌اندازی شده است و هدف آن کمک به کشورهای آسیب‌پذیر برای پرداخت هزینه بلایای طبیعی مرتبط با آب و هوا است. اما مانند بسیاری از این مکانیسم‌های مالی، به طرز تاسف‌باری با کمبود بودجه مواجه است و هیچ توافقی در مورد اینکه چه کسی قرار است این پرداخت را انجام دهد و چه کسی قرار است از صندوق برداشت کند، حاصل نشده است. فراخوان‌های دیگری برای اقدام در این اجلاس وجود داشت، به‌عنوان مثال در مورد سوخت‌های بدون آلایندگی در کشتیرانی و سایر بخش‌های حمل و نقل؛ با این حال، همه اینها به مبالغ قابل‌توجهی از منابع مالی آب و هوایی نیازمندند و هیچ پیشرفتی در اینباره حاصل نشده است.

چین جلو می‌رود، ایالات متحده خداحافظی می‌کند و هند در خانه می‌ماند

وقتی صحبت از کربن‌زدایی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز به میان می‌آید، چین به دنبال تجارت است. این امر از مشارکت قوی وزارتخانه‌ها، بخش خصوصی و کارشناسان این کشور در کنفرانس اخیر مشهود بود.

با این حال، چین می‌خواهد به تعریفی از «کشورهای در حال توسعه» پایبند بماند که در زمان تدوین چارچوب آب و هوایی سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ استفاده می‌شد. براساس این تعریف، چین که اکنون دومین اقتصاد بزرگ جهان است، هنوز یک کشور در حال توسعه است و فقط باید کمک‌های داوطلبانه به تغییرات اقلیمی داشته باشد؛ هر چند سهم چین در کربن انباشتی در کره زمین هنوز کیلومترها از کشورهایی مانند بریتانیا و آمریکا و اروپایی‌ها فاصله دارد.

از سوی دیگر هند Cop۲۹ را به عنوان یک «مجمع فنی» رد کرد و رهبران ارشد هند تا حدودی به دلیل انتخابات در ایالات هند، در کشور ماندند. هیئت هندی معتقد است که سرمایه‌گذاری ۱.۳ تریلیون دلاری باید از طرف کشورهای توسعه یافته باشد که شامل هند نمی‌شود؛ پس از تصویب توافقنامه اخیر در کنفرانس‌های تغییرات اقلیمی سازمان ملل، هند در بیانیه‌ای تند ناامیدی خود را در اینباره ابراز کرد. البته لازم است بگوییم مانند چین سهم هند هم در کربن انباشتی جو زمین، هنوز کیلومترها از کشورهایی مانند بریتانیا و آمریکا فاصله دارد.

اما وضع ایالات متحده به شکل دیگری متفاوت است؛ در همان روزی که «دونالد ترامپ» به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد، آمریکا با اقدام جدی در زمینه تغییرات آب و هوایی خداحافظی کرد، موضوعی که باعث شد تا نمایندگان این کشور روحیه ضعیفی در کنفرانس اخیر داشته باشند و تعداد زیادی از اتاق‌های هتلی که برای شرکت در این کنفرانس از طرف آمریکایی‌ها رزرو شده بود با اننتخاب «دونالد ترامپ»، لغو شد. بسیاری معتقدند فقدان جاه‌طلبی مالی آمریکایی‌ها در این دوره تا حدی به این دلیل است که ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری ترامپ به این بودجه کمکی نخواهد کرد.

عربستان سعودی تلاش می‌کند تا توافقات را به هم بزند

در اجلاس آب و هوایی در سال گذشته با یک قطعنامه تاریخی برای «انتقال از سوخت‌های فسیلی» موافقت شد. با این حال، از آغاز کنفرانس اخیر، سعودی‌ها تلاش کردند تا اطمینان حاصل کنند که امسال چنین نقشه‌هایی مجدداً اعلام نشود، که این امر باعث آزردگی انگلیس، اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر از جمله حتی کشور میزبان و امارات شد.

در آخرین ساعت، قطعنامه «انتقال از سوخت‌های فسیلی» در توافقنامه امسال گنجانده شد، اما فقط با اشاره به آن دریک بند، بنابراین کلمات «سوخت‌های فسیلی» در توافقنامه امسال وجود ندارد. با این حال، متن توافقنامه‌ بر «سوخت‌های انتقالی» تاکید دارد که می‌توانند «در تسهیل انتقال انرژی نقش داشته باشند». این کلمات عمدتاً اشاره‌ای به گاز طبیعی است که یک سوخت انتقالی درنظر گرفته می‌شود.

تعهدات متان

اما نتایج مثبتی هم از این اجلاس بوجود آمد، مانند تعهد در مورد «متان». متان یک گاز گلخانه‌ای قوی است و می‌تواند با تجزیه مواد غذایی و سایر زباله‌های آلی (اغلب در محل‌های دفن زباله)، منتشر شود. پس از کشاورزی و سوخت‌های فسیلی، زباله سومین منبع بزرگ انتشار متان از فعالیت‌های انسانی است.

در کنفرانس آب و هوایی اخیر، ۳۰ کشور که تقریباً ۵۰ درصد از انتشار جهانی متان از زباله‌های آلی آنها منتشر می‌شود، برای کاهش این انتشار به‌عنوان بخشی از برنامه‌های اقدام اقلیمی آتی خود اعلام آمادگی کردند. این تعهد راه را برای توسعه فناوری‌های جذب متان، به‌ویژه در مکان‌های دفن زباله، و استفاده از آن به عنوان گاز زیستی برای گرما یا برق هموار می‌کند.

تمرکز بر جوانان

در کنفرانس آب و هوایی اخیر، دبیرکل سازمان ملل، «آنتونیو گوترش»، خطاب به نمایندگان جوانان گفت: «شما حق دارید عصبانی باشید، من هم عصبانی هستم.»

بریتانیا از میان ۱۹۶ کشور، اولین کشوری بود که بند جهانی جوانان را امضا کرد، بندی که تعهدات جدیدی را برای کاهش انتشار کربن (معروف به NDCs) در تعهدات قبلی ادغام می‌کند. اگر این بند توسط سایر کشورها هم تصویب شود، کودکان و جوانان را هم به عنوان «سهامداران متاثر از تغییرات آب و هوایی» و هم به عنوان «عوامل تغییر» در کانون توجه قرار می‌دهد. با توجه به واکنش‌های سیاسی در بسیاری از کشورها علیه اقدامات آب و هوایی، این توانمندسازی جوانان ضروری به‌نظر می‌رسد، زیرا آنها کنترل آینده را برای خود و نسل‌های آینده به دست خواهند گرفت.

اما آیا Cop۲۹ تصمیمات اساسی اتخاذ کرده است؟ جواب یک «نه» قاطع است. اما بسیاری این اجلاس را به عنوان پله‌ای برای Cop۳۰ در برزیل در سال آینده می‌دیدند که قرار است دهمین سالگرد توافق پاریس را جشن بگیرد. در واقع، حتی در هفته پایانی این اجلاس، تمرکز بر روی Cop۳۰ بود که به عنوان «اجلاس جوانان» نامگذاری شده است.

یک تفسیر واقع‌بینانه‌تر این است که Cop۲۹ یک شکست جمعی در تامین سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای دور کردن جهان از سوخت‌های فسیلی و کاهش ضررهای ناشی از کربن بود. این اجلاس قرار بود یک نشست مالی باشد، اما پول کجاست؟ همه اینها به این معنی است که ما همچنان باید منتظر آینده‌ای با گرمایش جهانی بالای ۳ درجه سانتیگراد باشیم.