آستیگماتیسم یکی از شایع‌ترین مشکلات اپتیکی چشم است که معمولاً علت آن نامنظمی شکل و انحنای قرنیه‌ است. این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که سطح جلوی چشم (قرنیه) یا عدسی موجود در داخل چشم دارای انحنای نامنظم باشد و به جای داشتن یک منحنی گرد مانند توپ، سطح آن به شکل تخم مرغ باشد که این باعث تاری دید در همه فواصل می‌شود. آستیگماتیسم اغلب در بدو تولد وجود دارد و ممکن است همراه با نزدیک‌بینی یا دوربینی باشد. بر اساس آمارهای منتشر شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حدود 33 درصد از مردم ایران به درجات مختلفی از آستیگماتیسم مبتلا هستند. این آمار نشان‌دهنده نیاز به توجه بیشتر به بهداشت و سلامت چشم‌ها در جامعه است که اغلب به اندازه کافی به این اختلال توجه نمی‌شود، در حالی که بسیاری از مردم نیاز به اقدامات اصلاحی یا جراحی دارند. اهمیت این اختلال، ما را بر آن داشت تا گفت‌وگویی داشته باشیم با دکتر امیرعلی فرهی؛ چشم‌پزشک که در پی می‌آید.

آستیگماتیسم چیست و به چه دلیل به وجود می‌آید؟

آستیگماتیسم یک مشکل شایع در چشم است که در اثر وجود اختلال در میزان و نحوه خمیدگی موجود در قرینه یا لنزهای چشم ایجاد می‌شود. چشم دو ساختار با سطوح خمیده دارد که نور را روی شبکیه منعکس می‌کند که باعث می‌شود تصاویر تشکیل شوند:

- قرنیه، سطح جلوی شفاف چشم به همراه ساختارهای اشکی است.

- عدسی، یک ساختار شفاف در داخل چشم است که شکلش را تغییر می‌دهد تا به تمرکز روی اشیاء نزدیک کمک کند. در یک چشم کاملاً طبیعی، هر یک از این عناصر مانند سطح یک توپ صاف، دارای انحنای گرد است. برای تشکیل تصویر در پشت چشم، قرنیه و عدسی دارای چنین انحنا همه نور ورودی را به طور مستقیم روی شبکیه متمرکز می‌کنند. افراد مبتلا به آستیگماتیسم دچار تاری دید هستند. این اختلال ممکن است در بدو تولد وجود داشته یا با افزایش سن ایجاد شده یا ممکن است پیش‌زمینه ارثی داشته باشد و یا ناشی از آسیب‌دیدگی چشمی باشد. آستیگماتیسم با خواندن در نور ضعیف یا تماشای تلویزیون از فاصله کم بدتر نمی‌شود. یکی دیگر از علل آستیگماتیسم قوز قرنیه است که ممکن است همراه با بیماری قوز قرنیه، دوبینی و آستیگماتیسم هم به وجود آید. در قوز قرنیه، قرنیه فرد نازک‌تر می‌شود و حالت مخروطی شکل پیدا می‌کند. خوشبختانه بروز این بیماری در افراد بسیار کم است. همچنین مشکل بینایی بیمار با استفاده از عینک برطرف نخواهد شد و در این حالت، استفاده از لنزهای طبی برای این فرد بسیار مناسب است.

- نزدیک‌بینی و دوربینی: افرادی که مبتلا به مشکل آستیگماتیسم هستند، معمولاً از مشکل نزدیک‌بینی و یا دوربینی چشم هم رنج می‌برند. در بیماری نزدیک‌بینی و دوربینی نوعی عیب انکساری چشم وجود دارد که طی آن، چشم فرد قادر به تمرکز نورهای بازتاب شده از اشیای مختلف نیست، در نتیجه فردی که مبتلا به آستیگماتیسم و نزدیک‌بینی و یا دوربینی است، می‌تواند با مراجعه به چشم‌پزشک از عینک و لنز مخصوص برای رفع عیوب انکساری چشم خود استفاده کند.

آستیگماتیسم دارای چه علائم و نشانه‌هایی است؟

علائم آستیگماتیسم عبارتند از: تاری دید، سردرد، خستگی، عدم بینایی مناسب در شب، لوچ شدن چشم‌ها، فشار چشمی بخصوص بعد از تمرکز برای مدت طولانی.

- در مورد انواع آستیگماتیسم هم توضیح می‌دهید؟

آستیگماتیسم دارای دو نوع است که عبارتند از:

آستیگماتیسم منظم: که در آن قرنیه از یک جهت به عنوان مثال (فقط از جهت عمودی) بیش از طرف دیگر (افقی) خمیدگی دارد.

آستیگماتیسم نامنظم: که در آن انحنای قرنیه در سطح چشم غیر یکسان و نامنظم است.

چه تفاوتی بین ضعیف بودن چشم و آستیگماتیسم وجود دارد؟

ضعیفی چشم به وجود اختلال یا ضعف در بینایی گفته می‌شود و نشانه‌ای از وجود مشکل در عملکرد سیستم بینایی است. میزان کاهش بینایی می‌تواند از کم‌بینایی در شب تا اختلال کامل در دید روز را شامل شود. این مشکل با تجویز عینک، تغییر شماره عینک یا انجام عمل لیزیک قابل درمان است. آستیگمات چشم معمولاً توسط چشم پزشک تشخیص داده می‌شود. در اغلب موارد، پزشک از تست بینایی و اندازه‌گیری دقیق بینایی شخص با عینک (یا لنز) و بدون آن برای تشخیص آستیگماتیسم و ضعیفی چشم استفاده می‌کند. برای تشخیص ضعف چشم از تست‌های مختلفی استفاده می‌شود. در این روش فرد باید از فاصله مشخصی به حروف نگاه کند و به تدریج حروف کوچکتر را بخواند تا بینایی اش مورد ارزیابی قرار گیرد. روش دیگر استفاده از کراتومتری است. این دستگاه شکل و انحنای سطح قرنیه چشم را به طور دقیق اندازه گیری می‌کند. این اطلاعات به چشم پزشک کمک می‌کند تا نقص‌ها و اختلالات بینایی را تشخیص دهد. تست بینایی نیز برای اندازه‌گیری قدرت عدسی چشم و تشخیص آستیگماتیسم به کار می‌رود. این آزمون معمولاً با استفاده از ابزارهای خاص انجام می‌شود.

آستیگماتیست چگونه درمان می‌شود؟

برای اکثر افراد، آستیگماتیست یک بیماری خفیف است و به هیچ عنوان درمانی غیر از استفاده از عینک یا لنز طبی نیاز نیست. آستیگماتیست شدیدتر ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.

- عینک: استفاده از عینک ساده‌ترین و ایمن‌ترین روش اصلاح آستیگماتیست است. پزشک متخصص مراقبت از چشم لنزهای چشمی مناسب را برای تصحیح بینایی و کمک به هر چه شفاف‌تر دیدن اشیاء برای بیمار تجویز می‌کند.

- لنزهای طبی: لنزهای طبی با تبدیل شدن به اولین سطح انکسارکننده اشعه‌های نوری که به چشم وارد می‌شوند عمل می‌کنند و باعث ایجاد انعکاس یا تمرکز دقیق‌تری می‌شوند. در بسیاری از موارد، لنزهای طبی تصویی واضح‌تر، میدان دید وسیع‌تر و راحتی بیشتری را برای فرد ارائه می‌دهند. در صورت استفاده مناسب از آنها، لنزهای طبی گزینه‌ای ایمن و مؤثر برای درمان این بیماری هستند، اما لنزهای طبی برای همه افراد مناسب نیستند.

- جراحی عیوب انکساری: جراحی عیوب انکساری باعث بهبود بینایی و کاهش نیاز به عینک یا لنزهای تماسی می‌شود. جراح چشم از یک پرتو لیزر برای تغییر شکل منحنی‌های قرنیه استفاده می‌کند که خطای انکساری را اصلاح می‌کند. قبل از عمل، پزشکان ارزیابی‌های لازم را انجام می‌دهند تا تعیین کنند آیا فرد کاندید جراحی انکساری هست یا خیر.

آستیگماتیسم در صورت عدم درمان چه عوارضی دارد؟

آستیگماتیسم در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلاتی منجر شود که پیامدهای ناگواری برای افراد ایجاد می‌کند. تلاش مداوم برای دیدن واضح می‌تواند منجر به خستگی و درد چشم شود. تلاش برای تمرکز چشم‌ها می‌تواند باعث سردردهای مکرر شود. در کودکان، عدم درمان آستیگماتیسم می‌تواند به توسعه ناقص یکی از چشم‌ها یا همان تنبلی چشم (آمبلیوپیا) منجر شود. مشکل در دیدن واضح می‌تواند به کارایی در فعالیت‌های روزمره را کاهش می‌دهد.

کد خبر: 75585

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 7 + 4 =