هپاتیت «A» چیست و چگونه منتقل می‌شود؟

بیماری هپاتیت «A» یک بیماری کبدی است که در اثر هجوم ویروسی به همین نام به کبد انسان ایجاد می‌شود. این بیماری باعث التهاب و بزرگ شدن کبد می‌شود. زمانی هم که کبد ملتهب می‌شود، آسیب می‌بیند. این بیماری می‌تواند حاد یا مزمن باشد. در هپاتیت حاد، بیماری عود کرده و بعد از چند هفته یا چند ماه بهبود حاصل می‌شود. اما در حالت مزمن بیماری ممکن است تا سال‌ها باقی بماند. ویروس این هپاتیت اغلب از یک فرد بیمار به افراد سالم منتقل می‌شود. به این ترتیب که افراد سالم با مصرف غذاهایی که به نحوی با مدفوع فرد بیمار آلوده شده‌اند، ویروس را به بدن خود وارد می‌کنند. به همین خاطر انتقال ویروس در مناطقی که بهداشت فردی و بهداشت محیط به خوبی رعایت نمی‌شود با سهولت بیشتری صورت می‌گیرد. فرد مبتلا می‌تواند ویروس هپاتیت «A» را به کسانی که با او در یک خانه زندگی می‌کنند یا افرادی که با آنها رابطه جنسی دارد منتقل کند. فراموش نکنید تماس‌های عادی روزانه؛ به عنوان مثال در مدرسه یا محیط کار سبب انتقال ویروس نمی‌شود. در اغلب موارد، عامل این بیماری عفونت ناشی از انواع خاصی از ویروس‌ها است. با این حال، عواملی مانند قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، مصرف برخی داروها، بیماری‌های خودایمنی و یا کبد چرب می‌تواند منجر به التهاب کبد شود.

بیماری هپاتیت «A» دارای چه علائمی است؟

در این بیماری ممکن است رنگ سفیدی چشم‌ها زرد و رنگ ادرار نیز تیره شود. احساس خستگی طی روز، از دست دادن اشتها، بروز حالت تهوع و استفراغ و تب و دل‌درد از علائم این بیماری است. معمولاً فرد مبتلا از یک هفته قبل از بروز این نشانه‌ها تا یک هفته بعد از آغاز آن می‌تواند ویروس را به افراد سالم دیگر منتقل کند. کودکان اغلب بدون علامت به این بیماری مبتلا می‌شوند و بدون اینکه اطرفیان متوجه شوند می‌توانند ویروس را به بچه‌های بزرگتر و والدین خود که با آنها در تماس هستند منتقل کنند. بیماری هپاتیت «A» برخلاف هپاتیت‌های B و C هیچ عارضه درازمدتی در کبد برجای نمی‌گذارد و خطر مرگ در پی ندارد. فردی که از دوره حاد بیماری بهبود یافته دیگر ویروسی در بدن ندارد و آن را به دیگران منتقل نمی‌کند. یک بار ابتلا به بیماری هپاتیت «A» برای تمام عمر، فرد را در مقابل ابتلا به این بیماری ایمن می‌سازد.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند؟

- کسانی که با یک فرد مبتلا به بیماری هپاتیت «A» در یک خانه زندگی می‌کنند.

- کسانی که به مناطقی مسافرت می‌کنند که بیماری در آنجا شیوع دارد و یا شبکه بهداشتی آب و فاضلاب در آن مناطق وجود ندارد.

- ساکنین و کارمندان مؤسسات نگهداری از افراد معلول ذهنی؛ در حالتی که یکی از ساکنین یا کارمندان به هپاتیت «A» مبتلا باشد.

- کارمندان آزمایشگاه‌هایی که به طور معمول با ترکیبات آلوده به این ویروس یا حیوانات آلوده به این ویروس در ارتباط هستند.

- بیماران مبتلا به اختلالات انعقادی مانند هموفیلی که فاکتورهای انعقادی دریافت می‌کنند.

چگونه می‌توان از ابتلا به هپاتیت «A» پیشگیری کرد؟

بعد از دفع مدفوع و بعد از تعویض کهنه بچه و قبل از طبخ یا مصرف غذا همیشه دست‌های خود را با صابون بشویید. واکسن هپاتیت «A» برای افراد بزرگتر از ۲ سال وجود دارد که در موارد معینی تجویز می‌شود. بیمارانی که با ویروس هپاتیت «A» آلوده شده‌اند تا مدت حداکثر ۲ هفته بعد از آلودگی می‌توانند به منظور پیشگیری از بروز بیماری از ترکیبی به نام ایمونوگلوبین استفاده کنند.

چه کسانی باید واکسن هپاتیت «A» را دریافت کنند؟

- بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی.

- بیماران مبتلا به اختلالات انعقادی؛ مانند هموفیلی.

- افرادی که با ترکیبات آلوده به ویروس هپاتیت «A» با حیوانات آلوده سروکار دارند. همچنین واکسیناسیون برای کلیه پرسنل بهداشتی، درمانی و آزمایشگاهی توصیه شود .

- کسانی که به مناطقی سفر می‌کنند که بیماری هپاتیت «A» در آنجا شیوع دارد. اولین دوز واکسن در این شرایط باید یک ماه قبل از سفر تزریق شود.

- کودکان؛ در مناطقی که شیوع هپاتیت «A» در حال افزایش است.

- مبتلایان و حاملان هپاتیت C

در مورد راه‌های درمان هپاتیت «A» هم توضیح می‌دهید؟

داروی مشخصی برای درمان هپاتیت «A» وجود ندارد. استراحت کافی، رژیم غذایی متعادل است و چنانچه آب بدن بیمار از دست رفته و درد شدید دارد و یا مشکلات خونی پیدا کرده بستری کوتاه‌مدت در بیمارستان لازم است. در هپاتیت «A» بلافاصله بعد از آلوده شدن به ویروس و قبل از ظهور علائم بیماری قابل سرایت است. اکثر افراد بعد از این بیماری طی مدت زمان کوتاهی بهبود می‌یابند؛ از این رو بهتر است مبتلایان طی چند روز در بستر استراحت و از داروهای تجویز شده پزشک استفاده کنند.