میگرن، یک سردرد سمج

امروزه سردرد یکی از مشکلات فراگیر جهانی به شمار می‌رود که همه گروه‌های سنی، نژادها و تمامی مناطق جغرافیایی جهان را در بر می‌گیرد. این در حالی است که میگرن نوعی سردرد است که باعث ایجاد دردهای شدید ضربان‌دار در یک طرف سر می‌شود. سردردهای میگرنی در ابتدا با دردهایی مبهم در اطراف سر شروع ‌شده و به‌تدریج به دردهای متمرکز و ضربان‌دار تبدیل می‌شوند. دردها ممکن است از یک‌طرف سر به سمت دیگر جابه‌جا شوند. این دردها گاه به ‌صورت انتشار پیوسته و گاه به صورت متمرکز در ناحیه پیشانی (سردرد پیشانی) ظاهر می‌شوند. در این بیماری شیوع اختلالات عصبی بسیار بالاست؛ به‌ طوری‌که حداقل ۵۰ درصد از بزرگسالان به‌ صورت سالانه نوعی از سردرد را تجربه می‌کنند. به طور کلی حدود  ۹۸/۲ درصد زنان و ۱/۳۳ درصد مردان ۱۸ تا ۶۵ سال به این اختلال مبتلا هستند. شیوع روزافزون این بیماری، ما را بر آن داشت تا گفت‌وگویی داشته باشیم با دکتر ناصر رحیمی؛ متخصص مغز و اعصاب که در پی می‌آید.

لطفا بفرمایید که میگرن چیست و علت به‌وجود آمدن چه مشکلاتی است؟

میگرن شایع‌ترین علت سردرد عروقی است که معمولاً به صورت دردی یک‌طرفه و غالباً ضربان‌دار که همراه با تهوع و استفراغ، فتوفوبیا (نورگریزی) فنوفوبیا (صداگریزی) و با احساس خستگی همراه است، ظاهر می‌شود. شروع بیماری معمولاً در جوانی است؛ به طوری که ۲۵ درصد موارد در دهه نخست ۵۵ درصد تا ۲۰ سالگی و بیش از ۹۰ درصد تا قبل از ۴۰ سالگی آغاز می‌شود و در اکثر مبتلایان سابقه خانوادگی ابتلا به میگرن وجود دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده به نظر می‌رسد ایجاد سردرد میگرنی تا حدودی به سطح ماده شیمیایی به نام سروتونین در بدن در ارتباط است؛ به طوری که با کاهش سطح آن، عروق گشاد می‌شوند و این گشادشدگی سبب درد و سایر مشکلات می‌شود. سطح سروتونین در بدن با قند خون، مصرف غذاهای خاص و تغییرات سطح هورمون استروژن در زنان بستگی دارد. از مهمترین عوامل تشدیدکننده درد می‌توان به مصرف بعضی از مواد غذایی مانند: گوشت مانده، کنسرو شده یا نمک سود شده، پنیر کهنه، شکلات، عدس، کشمش، انجیر و نخود، کافئین، ترشی‌ها خیارشور و موادی که حاوی نگه‌‎دارنده هستند، بوهای محرک نورهای خیره‌کننده و صداهای بلند، تغییرات آب‌وهوا یا ارتفاع، خستگی، استرس و افسردگی، تغییر الگوی خواب، گرسنگی طولانی‌مدت، دوره عادت ماهانه یا مصرف قرص‌های ضدبارداری اشاره کرد.

میگرن دارای چه علائم و نشانه‌هایی است؟

علائم میگرن به دو دسته تقسیم می‌شود؛ علائم قبل از حمله میگرنی که شامل: کم شدن سطح انرژی و خستگی، تمایل به خوردن غذا، تحریک‌پذیری، حالت‌های افسردگی، احساس سوزن سوزن شدن در بازو یا پا و تاری دید است.

علائمی هم که با درد میگرن همراه هستند شامل: حساسیت شدید به نور: افرادی که دچار سردردهای میگرنی می‌شوند به هیچ عنوان تحمل نور را ندارند. کوچکترین منبع نوری باعث تشدید سردرد این افراد می‌شود.

حساسیت به بو: همراه با سردرد میگرنی، حساسیت به بو نیز بالا می‌رود. بوی گل، ادویه؛ بخصوص بوی عطر، باعث تشدید سردرد می‌شود.

حساسیت به صدا: افراد درگیر با میگرن هنگام شروع سردرد، تحمل هیچ صدایی را ندارند.

تهوع و استفراغ: در زمان تشدید درد، تهوع و استفراغ برای بسیاری از افراد درگیر با این درد، اتفاق خواهد افتاد.

بی‌اشتهایی و رنگ‌پریدگی: خستگی، سرگیجه و از دست دادن اشتها نیز از دیگر علائم همراه با سردردهای میگرنی به شنار می‌روند.

میگرن به چند دسته تقسیم می‌شود؟

میگرن بر اساس علائمی که ایجاد می‌کند به دو گروه مهم تقسیم می‌شود که عبارتند از: میگرن کلاسیک: در این نوع میگرن پیش از بروز سردرد علائم عصبی گذرا به نام «آورا» ایجاد می‌شود. شایع‌ترین نوع آورا، علائم بینایی است؛ به طوری که بیماران از دیدن جرقه در میدان بینایی، اختلال دید در رنگ‌ها و از دست دادن قسمتی از میدان دید شکایت دارند. آورا بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. همچنین بیمار از ضعف عضلانی در یک سمت از بدن، احساس افسردگی و خستگی شکایت دارد. در بیش از نیمی از بیماران حداکثر یک حمله اتفاق می‌افتد که بین ۲ تا ۲۴ ساعت طول می‌کشد. سردرد در اکثر موارد یک طرفه و ضربان‌دار است، اما در مواردی سردرد دوطرفه نیز دیده می‌شود.

میگرن شایع: همراه با آورا نیست و معمولاً دوطرفه است و در طراف چشم‌ها احساس می‌شود. با تداوم درد، انقباض عضلات گردن نیز به علائمی که ذکر شد اضافه می‌شود. درد معمولاً به دنبال استفراغ از بین می‌رود.

در مورد روش درمان میگرن هم توضیح می‌دهید؟

به طور کلی میگرن دارای روش درمان غیردارویی و دارویی است. در درمان غیردارویی، رعایت رژیم غذایی مناسب و خودداری از مصرف موادی که پیش‌تر اشاره شد، ورزش، تنظیم الگوی خواب کافی و کنترل پاسخ‌هایی که فرد در مقابل استرس روزانه از خود نشان می‌دهد در کنترل این بیماری بسیار مؤثر است. در درمان دارویی نیز داروی انتخاب شده به شدت درد ایجاد شده بستگی دارد. در موارد خفیف، داروهای معمولی مؤثرند، اما در موارد شدید حتی لازم است داروهای ضددرد به صورت تزریقی برای بیمار تجویز شود.

در بیمارانی که بیش از ۳ حمله در ماه دارند یا درد شدید سبب به هم خوردن برنامه زندگی روزانه آنها می‌شود یا افرادی که علائم همراه شدید مانند تهوع و استفراغ دارند، می‌توان با استفاده از برخی داروها از ایجاد درد پیشگیری کرد؛ هرچند قبل از آغاز نشانه‌ها تأثیر پیشگیری ۲ تا ۶ هفته زمان می‌برد.

رعایت این نکات نیز در تخفیف درد پس از شروع حمله مؤثرند: ۱- دراز کشیدن در اتاق تاریک و ساکت ۲- ماساژ پوست سر ۳- فشار دادن ناحیه گیجگاهی.

در آخر مراجعه به پزشک بهترین راه درمان این بیماری است.

کد خبر: 72336

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 3 + 8 =