کبد چرب چیست و علت به وجود آمدن آن کدام است؟
بزرگ شدن کبد در اثر تجمع چربی (تری گلسیرید) در سلول‌های کبدی است که یکی از علل شایع بیماری مزمن کبدی و سیروز است. آخرین بررسی‌های انجام شده حاکی از این است که ۱۰ تا ۳۵ درصد از جمعیت بزرگسالان سراسر جهان به بیماری کبد چرب مبتلا هستند. عوامل متعددی سبب ایجاد کبد چرب می‌شود که از جمله می‌توان به چاقی، دیابت، مصرف برخی داروها مانند تتراسایکلین و والپوریک اسید (به مقدار زیاد و به صورت خودسرانه) اشاره کرد. معمولاً به دنبال درمان، چربی تجمع یافته در کبد محو شده و بیمار درمان می‌شود. عوامل متعددی مانند سن و نوع تغذیه نیز در به وجود آمدن کبد چرب مؤثرند. سوءتغذیه و کمبود پروتیین غذای مصرفی یکی دیگر از عوامل ایجاد کبد چرب خصوصاً در کشورهای در حال توسعه در سنین کودکی حتی شیرخوارگی است. بیماران مبتلا به دیابت، به ویژه بیمارانی که چاق هستند و تحت کنترل نیستند معمولاً به کبد چرب مبتلا می‌شوند. در افراد چاق، چربی در کبد تجمع می‌یابد و سبب ایجاد کبد چرب می‌شود. بیمارانی که مقدار زیادی کورتن برای آنها تجویز می‌شود نیز ممکن است به بیماری کبد چرب مبتلا شوند. در بیماری‌های مزمن، خصوصاً در آن دسته از بیماری‌هایی که روند تغذیه سالم و طبیعی مختل می‌شود، مقدار زیادی چربی در کبد تجمع می‌یابد و در نهایتا باعث ایجاد کبد چرب می‌شود. برخی سموم مانند «ددت» هم می‌توانند سبب کبد چرب شوند. کبد چرب حاملگی نیز معمولاً در انتهای دوران حاملگی دیده می‌شود و پس از زایمان بهبود می‌یابد.
در مورد علائم و نشانه‌های این بیماری توضیح می‌دهید؟
علائم کبد چرب به عواملی مانند میزان تجمع چربی در کبد و بیماری زمینه‌ای بستگی دارد. معمولاً افرادی که در اثر چاقی و دیابت به این بیماری مبتلا می‌شوند بدون علامت هستند و ممکن است تنها کبد مختصری بزرگ شود یا حساسیت در لمس کبد وجود داشته باشد. در این بیماران آنزیم‌های کبدی نرمال است. معمولاً این بیماری با درد شدید شکم (در قسمت راست و فوقانی) همراه تهوع و استفراغ ظاهر می‌شود. به طور کلی در هر فردی که به مدت طولانی چربی مصرف کند و یا دچار سوءتغذیه باشد یا دیابتش توسط دارو کنترل نشود و در افراد چاق که کبد آنها بزرگ شده و درد شکمی در سمت راست و فوقانی آن دارند باید به فکر این بیماری بود. لازم به یادآوری است تظاهر و نشانه‌های بیماری کبد چرب در افراد مختلف یکسان نیست و در افراد به صورت یک نوع خاص ظاهر نمی‌شود، اما برخی نشانه‌ها در تمام افراد مبتلا به کبد چرب مشاهده می‌شود. این علائم شامل این موارد است: خستگی و ضعف عمومی بدن، حالت تهوع، بی‌اشتهایی، درد بالا و سمت راست شکم و بروز لکه‌های پوستی قهوه‌ای رنگ. معمولاً کبد چرب حاملگی با زردی و اختلال کار کبد همراه است و در نیمی از این زنان حامله علائمی مانند افزایش فشار خون نیز دیده می‌شود.
کبد چرب به چند نوع تقسیم می‌شود؟
بیماری کبد چرب به ۳ نوع تقسیم می‌شود که عبارتند از: کبد چرب الکلی، کبد چرب غیرالکلی و کبد چرب بارداری.
کبد چرب الکلی: این بیماری جزء اولین مرحله بیماری‌های کبدی مربوط به الکل است. کبد با مصرف زیاد الکل صدمه دیده و قادر به شکستن چربی‌ها نیست.
کبد چرب غیرالکلی: این بیماری زمانی رخ می‌دهد که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل شود. با جمع شدن چربی در بافت‌های کبد، فرد دچار کبد چرب می‌شود. این بیماری خود نیز به چند دسته تقسیم شده و در شدیدترین مراحل باعث سیروز کبدی یا زخم و سپس نارسایی کبدی می‌شود.
کبد چرب بارداری: هرچند این نوع از کبد چرب بسیار نادر است، با این حال جمع شدن چربی هنگام بارداری می‌تواند خطراتی جدی؛ هم برای مادر و هم برای جنین به دنبال داشته باشد. این بیماری می‌تواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خونریزی شود. هرچند دلیل این بیماری هنوز کاملاً شناخته نشده، اما معمولاً این بیماری با هورمون‌های این دوران در ارتباط است.
در مورد روش درمان این بیماری هم توضیح می‌دهید؟
در واقع روش درمان دارویی شیمیایی خاص و قرص برای کبد چرب وجود ندارد. تنها تغییر سبک زندگی می‌تواند این بیماری را درمان کند. استفاده خودسرانه از داروها هم باعث آسیب کبدی می‌شود. برخی داروها که به علت بیماری‌های دیگر استفاده می‌شود نیز باعث آسیب به کبد می‌شود. به طور کلی مصرف پروتیین به مقدار کافی، کنترل دیابت، کاهش وزن از جمله عوامل مهم در درمان این بیماران است. در صورتی که کبد چرب با تغییر سبک زندگی درمان نشود، آسیب‌ها و التهاب‌های کبدی نیز بیشتر می‌شود. حتی در مواردی که درمان مؤثری انجام نشود، زخم کبدی یا سیروز ایجاد می‌شود، اما عوارض کبد چرب فقط سیروز نیست و با پیشرفت آن خطر ابتلا به هپاتیت و سرطان نیز بیشتر می‌شود.
نظر شما