به گزارش آتیه آنلاین و به نقل از اکونومیست؛ کافئین یکی از محبوب‌ترین داروهای جهان و قهوه یکی از محبوب‌ترین شکل‌های بدست آوردن و مصرف آن است. این محصول در بیش از ۷۰ کشور رشد می‌کند و روزانه در سراسر جهان بیش از ۲ میلیارد فنجان نوشیده می‌شود. اقتصاد این محصول به تأمین معیشت حدود ۱۲۵ میلیون نفر کمک می‌کند.
با این‌همه گرمایش جهانی، عرضه قهوه جهان را تهدید می‌کند؛ دما در حال افزایش است و الگوهای بارندگی در آمریکای جنوبی، آفریقای مرکزی و آسیای جنوب شرقی، که بیشتر قهوه جهان در آن کشت می‌شود، در حال تغییر است. بر اساس مقاله اخیر «کاسیا گابریل دیاس»، مهندس کشاورزی از دانشگاه فدرال «ایتاجوبا» در برزیل، در پایان قرن بین ۳۵ تا ۷۵ درصد از زمین‌های کشت قهوه در برزیل، بزرگترین تولید کننده جهان، غیرقابل استفاده خواهد بود. همچنین مقاله دیگری که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، معتقد است تا سال ۲۰۵۰ بسته به اینکه سطح گازهای گلخانه‌ای چقدر افزایش بیابد، بین ۴۳ تا ۵۸ درصد از زمین‌های کشت قهوه در جهان دیگر قابل کشت نخواهند بود. البته بخشی از این تلفات با گرم شدن سایر قطعات زمین که در حال حاضر برای قهوه خیلی سرد است جبران می‌شود. به عنوان مثال، مزارع جدید ممکن است در جنوب چین یا در سواحل شمالی خلیج مکزیک ریشه دوانند، اما بعید است که این کمبود تماما جبران شود.
مشکل اینجاست که قهوه گیاهی پرمخاطب است به خصوص نوع «عربیکای» قهوه که ۷۰ درصد مخاطبان طعم آن را ترجیح می‌دهند. بهترین محصول «عربیکا» زمانی حاصل می‌شود که دما در طول سال بین ۱۸ تا ۲۳ درجه سانتیگراد باقی بماند و بسیاری از زمین‌های کشت قهوه در حال حاضر نزدیک به بالای این محدوده دمایی هستند. از طرف دیگر این گیاه مستعد ابتلا به بیماری‌هایی مانند «زنگ قهوه» و تخریب سوسک‌های توت‌خوار است که انتظار می‌رود هر دو این امراض در دنیای گرمتر با سهولت بیشتری پخش شوند.
کشاورزانی که قهوه «روبوستا» (Coffea canephora)، پسر عموی سرسخت و تلخ «عربیکا» را پرورش می‌دهند، نگرانی کمتری در مورد آن دارند. «روبوستا» دماهای گرمتر را ترجیح می‌دهد اما طرفداران قهوه طعم آن را دوست ندارند. دانه‌های «روبوستا» قیمت پایین‌تری نسبت به دانه‌های «عربیکا» دارد و بیشتر در قهوه فوری استفاده می‌شود.
چطور مشکل حل و فصل خواهد شد
یک گزینه ساده برای حل مشکل حرکت به سمت بالاست. دما به ازای هر ۱۰۰ متر بالاتر از سطح دریا حدود ۰.۷ درجه سانتیگراد کاهش می‌یابد. مثلا «تانزانیا» دارای مناطق قابل توجهی از زمین‌های ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر بالای سطح دریاست که در حال حاضر «عربیکا» در آن کشت می‌شود و یا در «اتیوپی»، برخی از کشاورزان مزارع خود را به ۶۰۰ متر بالاتر انتقال داده‌اند.
اما ارتفاع بیشتر معمولاً به معنای شیب‌های تندتر و خاک‌های کم‌عمق‌تر است که سرعت شسته شدن مواد مغذی در اثر باران را افزایش می‌دهد. جایگزینی آنها با کود مصنوعی هم گران است. دامنه‌های بالاتر نیز اغلب با جنگل‌های انبوه و غنی از گونه‌ها پوشیده شده است؛ کاهش آنها برای کشت قهوه می‌تواند با تعهدات آب و هوایی یک کشور سازگار نباشد هر چند که چنین انتقالی بسیار گران و زمان‌بر است؛ برای آماده‌سازی مزارع جدید، پنج سال یا بیشتر زمان نیاز است و برای بسیاری از خرده مالکان چنین تاخیرهایی یک گزینه نیست.
گزینه دیگر تغییر روش مدیریت مزارع موجود است. گیاهان قهوه نسبتا کوتاه قامت‌اند و به شکلی تکامل یافته‌اند تا در زیر سایه زندگی کنند. در واقع با افزایش تقاضا در قرن بیستم، کشاورزان درختان بلندتر را حذف کردند تا بوته‌های قهوه بیشتری را در زمین خود جای دهند. اکنون برخی به این تکنیک‌های قدیمی نگاهی دوباره کرده‌اند.
دکتر گیرکین و همکارانش از «دانشگاه ناتینگهام» خاطرنشان می‌کنند که سایه درختان بلندتر به جلوگیری از سوختن گیاهان قهوه در هوای گرم کمک می‌کند. همچنین «راینهولد ماشلر»، بوم شناس در مرکز تحقیقات کشاورزی گرمسیری، در کاستاریکا، شواهدی در دست دارد که نشان می‌دهد سایه روند رسیدن را کند می‌کند و اندازه و طعم دانه‌های قهوه را بهبود می‌بخشد. به علاوه استفاده از درختان بلندتر در مزارع قهوه می‌تواند حیوانات را به آنجا بیآورد که همین موضوع به افزایش کیفیت خاک منجر خواهد شد.
هزینه فرصت خود درختان نیز وجود دارد. افزودن درختان بلند برای ایجاد سایه و خنک‌تر کردن محیط فضای کمتری را برای گیاهان قهوه باقی می‌گذارد، همان دلیلی که کشاورزان در وهله اول آنها را حذف کردند، با این حال، چندین گونه درخت که به خوبی در مزارع قهوه رشد می‌کنند، محصولات خود را نیز تولید خواهند کرد؛ گونه‌هایی مانند موز یا آووکادو، که کشاورزان می‌توانند در کنار دانه‌های قهوه آنها را نیز برداشت کنند و در نهایت درختان بیشتر به معنای بستر بیشتر برگ است که می‌تواند به حفظ مواد مغذی و افزایش خاک‌برگ در خاک کمک کند.
با این حال، تعادل هزینه ها و منافع در حال بهم خوردن است؛ در بسیاری از نقاط جهان، مدل‌های اقلیمی نشان می‌دهند که دماها در نهایت بسیار گرم می‌شود و «عربیکا» نمی‌تواند دوام بیاورد. این بدان معناست که اگر قرار است کشت قهوه ادامه یابد، خود دانه باید تغییر کند.
«عربیکا» و «روبوستا» تنها گونه‌های قهوه نیستند. حدود ۱۳۰ مورد شناخته شده قهوه وجود دارد، اما بیشتر آنها به دلیل طعم‌های نامطبوع، عملکرد ضعیف یا دانه‌های کوچک نادیده گرفته شده یا فراموش شده‌اند. سوابق تاریخی نشان می‌دهد که بسیاری از این گونه‌های قهوه در محیط‌های گرمتر یا خشک‌تر از محیط‌هایی که «عربیکا» و «روبوستا» در حال حاضر در آن رشد می‌کنند، امکان کشت دارند. یکی از گزارش‌هایی که در سال ۱۸۳۴ توسط «جورج دان»، گیاه‌شناس اسکاتلندی نوشته شده است، گونه‌ای از قهوه را به نام Coffea stenophylla توصیف می‌کند که به‌طور وحشی در سیرالئون رشد می‌کند. او نوشت: «یک فنجان دم شده از توت های گیاه، حتی بهتر از یک فنجان دم شده از عربیکا است». بنابراین به احتمال بسیار بالا اقتصادی‌ترین راه تغییر گونه‌های مورد استفاده در کشت اقتصادی قهوه است تا بتوان نیازهای بازار را در شرایط تغییر آب و هوایی برطرف نمود.
نظر شما