دکتر روح‌اله سهرابی در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین، پیرامون تشکیل پرونده بیماری‌های مزمن در استان، ابتدا به تعریف این نوع بیماری‌ها پراخت و بیان کرد: وقوع دوره‌های گذار اپیدمیولوژیکی، تغذیه‌ای و دموگرافیکی در قرن بیستم، ارتقای مؤلفه‌های زندگی سالم و بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشورها در دهه‌های گذشته از یک طرف باعث کاهش، کنترل، حذف و ریشه‌کنی بسیاری از عوامل عفونی مهلک شده و از طرف دیگر به دلیل تغییر شیوه زندگی و پیشرفت صنعتی شدن، بیماری‌های مزمن و غیرواگیر به تهدیدی جدی برای سلامتی تبدیل شده اند.

وی افزود: بروز این بیماری‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است، به طوری که امروزه چهار گروه بیماری غیرواگیر شامل بیماری‌های قلبی - عروقی، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت، مهمترین عوامل تهدیدکننده حیات انسان محسوب شده و عوارض و ناتوانی ناشی از آنها بار سنگینی به خانواده‌ها، جوامع و دولت‌ها تحمیل می‌کند.

۸۰ درصد بیماری های قلبی عروقی، قابل پیشگیری‌اند

مدیر درمان تامین اجتماعی استان مرکزی با بیان اینکه این چهار گروه بیماری، اصلی‌ترین عامل مرگ انسان در جهان (۶۰ درصد موارد مرگ با ۳۵ میلیون مورد مرگ در سال) است که ۸۰ درصد آنها در کشورهای با درآمد پایین و متوسط رخ می‌دهد گفت: این درحالی است که ۸۰ درصد بیماری‌های قلبی - عروقی و یک سوم سرطان‌ها با حذف عوامل خطر، قابل پیشگیری هستند. .

سهرابی افزود: بیماری‌های قلبی - عروقی به عنوان اولین عامل مرگ و میر در کشور و دیابت به عنوان شایع‌ترین بیماری مزمن غیرواگیر ازاولویت‌های اصلی برنامه‌های پیشگیری و درمانی محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: دیابت نیز فقط یک بیماری محسوب نمی‌شود، بلکه شبکه درهم پیچیده‌ای از عوامل خطرزای محیطی و ژنتیک با پاتوفیزیولوژی‌های مختلف است که به دلیل ویژگی‌هایی نظیر زمینه‌سازی و همراهی با سایر بیماری‌ها (قلبی-عروقی، کلیوی، چشمی و معلولیت) به شدت هزینه‌بر و ناتوان‌کننده است.

مدیر درمان تامین اجتماعی استان مرکزی درباره چگونگی کشف این بیماران و پایش بیماری‌های مزمن بیان کرد: با تشکیل پرونده بیماری‌های مزمن در سیستم HIS، بیماران در مراکز ملکی شناسایی می‌شوند. آنان در سطح مراقبت اولیه نیازمند درمان‌های مناسب و به‌موقع توسط پزشکان آموزش‌دیده و ارجاع هدفمند جهت دریافت درمان‌های تخصصی و جلوگیری از بروز عوارض و درمان زودرس بیماری هستند.

تشکیل بیش از ۸۷ هزار پرونده بیماری های مزمن تا کنون

سهرابی آمار تشکیل پرونده‌های مزمن استان مرکزی را اعلام کرد و گفت: در مجموع ۷۱ هزار و ۱۴۳ پرونده بیماری مزمن تا سال ۱۴۰۰ تشکیل شده و میزان پرونده‌های مزمن طی سال ۱۴۰۱ نیز، ۱۵ هزار و ۹۹۳ مورد بوده است که از این تعداد ۳۴۳۴ پرونده مربوط به انواع دیابت، ۶۵۲۷ پرونده مربوط به فشار خون بالا، ۱۸۸۲پرونده مربوط به بیماری‌های قلبی و عروقی، ۱۱۶۲ پرونده مربوط به اعصاب و روان، ۷۴۴ پرونده بیماری آسم و COPD و تعداد۳۵۷۳پرونده مربوط به بیماری‌های هایپوتیروئیدی است.

وی افزود: بیماران مزمن می‌توانند با تشخیص پزشک مربوطه از کلیه خدمات مشخص شده موجود در مراکز ملکی بهره‌مند شود.

مدیر درمان تامین اجتماعی استان مرکزی درباره وضعیت دسترسی به دارو نیز گفت: افراد به شکل ماهیانه جهت دریافت دارو به مراکز ملکی مراجعه می‌کنند.

سهرابی گفت: در ۱۰ مرکز ملکی تامین اجتماعی در سطح استان مرکزی، کلینیک‌ دیابت و فشارخون برقرار شده است و ارائه خدمات تخصصی به بیماران دیابت و پر فشاری خون، کنترل عوارض ثانویه و ثالثیه ناشی از آن و درمان صحیح و اصولی هر دو بیماری ارائه می شود.

وی پیرامون اهمیت پیشگیری از بروز بیماری‌های مزمن یا عوارض آن اضافه کرد: توجه به اهمیت این بیماری در بروز ناتوانی زودرس و عوارض ناتوان‌کننده و خارج شدن نیروهای مولد از چرخه کار و تولید، هزینه‌های گزاف درمان و توانبخشی و پیشگیری و کنترل دقیق بیماری‌های مزمن در دستورکار ویژه معاونت درمان قرار گرفته است.

مدیر درمان تامین اجتماعی استان مرکزی درباره اهداف اختصاصی کلینیک‌ها گفت: از جمله اهداف مهم کلینیک پیشیگیری در سه سطح اولیه، ثانویه و ثالثیه است. پیشگیری اولیه شامل کاهش بروز و شیوع دیابت نوع۲ درافراد پره دیابتی، تغییر واصلاح روش زندگی افراد در معرض خطرو پره دیابتی، شناسایی افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت و فشارخون بالا بر اساس دستورالعمل، پیگیری و مراقبت افراد درمعرض خطر طبق دستورالعمل، ارتقای دانش و افزایش آگاهی ارائه‌دهندگان خدمت و بیمه‌شدگان سازمان درباره عوامل مستعدکننده ابتلا به دیابت و پر فشاری خون، مضرات و نحوه پیشگیری و کنترل آنها است.

سهرابی درباره پیشگیری ثانویه نیز اضافه کرد: پیشگیری ثانویه شامل پیشگیری، کاهش و تاخیر در بروز عوارض کوتاه و درازمدت دیابت، تشخیص زودرس بیمـاری تـوسط غربالگری افـراد در معرض خطر و زنـان باردار و شناسـایی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا طبق دستـورالعمل، مراقبت و درمـان سـریع و مناسب بیماران شناسایی شـده به منظور کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن طبق دستورالعمل، افزایش آگاهی و درک از دیابت و فشارخون و عوارض آن و نحوه کنترل بیماری و پیشگیری از عوارض آن، درمان و هدف درمان در افـراد مبتلا به دیـابت و پرفشاری خون و خانـواده آنها همینطور جـامعه و کـارکنـان، افزایش آگاهی و درک مفهوم سـایر عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی، زیان آنها و نحوه کنترل و پیشگیری از این عوامل مانند مصرف دخانیات، فشار خون بالا، چربی خون بالا، تحرک کم و چاقی در افراد مبتلا به دیابت، خانواده آنها و کارکنان است.

وی پیرامون اهداف پیشگیرانه سطح سوم کلینیک‌ها بیان کرد: کاهش و تاخیر در بروزمعلولیت وناتوانی‌ها و مرگ زودرس ناشی ازعوارض دیابت و فشار خون بالا و کاهش سال‌های ازدست رفته عمر افراد مبتلا به این بیماری‌ها، غربالگری مبتلایان به دیابت نوع ۲ و فشارخون بالا ازنظر تشخیص زودرس و به‌موقع عوارض چشمی، کلیه، عصبی، قلبی - عروقی و شناسایی عوارض مذکور در مراحل اولیه طبق دستورالعمل، درمان به‌موقع عوارض طبق دستورالعمل و پیشگیری و مراقبت مستمر بیماران طبق دستورالعمل از خدمات و اهداف کلینیک ها در سطح سوم پیشگیری است.