به گزارش آتیه آنلاین به نقل از equaltimes؛ کره جنوبی با مشکل نیروهای مراقبتی مواجه است. با وجود اینکه این کشور با ۵۰ میلیون جمعبت یکی از اقتصادهای پیشرو در جهان محسوب می‌شود، یکی از پایین‌ترین نرخ‌های زاد و ولد در جهان را دارد و جمعیت آن به‌سرعت در حال پیر شدن است. بار مراقبت از کودکان و کارهای خانه، که در کره جنوبی عمدتاً بر عهده زنان است، همراه با افزایش هزینه‌های زندگی، تنها برخی از دلایلی هستند که باعث شده تعداد کمتری از زنان کره‌ای تصمیم به بچه‌دار شدن بگیرند. حتی زمانی که این زنان بچه‌دار می‌شوند هم مشارکت آن‌ها در بازار کار با مشکل مواجه است؛ عمده مشکلات این زنان را می‌توان ساعت‌های کاری طولانی، هزینه‌های بالای مراقبت از کودکان و شکاف بزرگ دستمزد میان زن و مرد محسوب کرد که بزرگترین شکاف دستمزد جنسیتی در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)است. نتیجه نهایی این وضعیت کشوری است که نیروی کار کافی برای پیشبرد اقتصاد خود ندارد و این کمبود شامل نیروی کار مراقبت از کودکان، سالمندان، بیماران و افراد دارای معلولیت نیز شده است.
در تلاش برای یافتن راه‌حل، تیم «تحلیل اشتغال بانک مرکزی کره» در گزارش ماه مارس ۲۰۲۴ خود تحت عنوان «راهکارهایی برای کاهش کمبود نیروی کار و بار مالی در خدمات مراقبتی» می‌نویسد: «بار مالی خدمات مراقبت از کودکان و نرخ زاد و ولد ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند... علاوه بر این، با توجه به سطح فناوری مرتبط با ربات‌هایی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند، معرفی ربات‌هایی که بتوانند به‌طور اساسی جایگزین نیروی کار انسانی شوند، مدت زمان قابل‌توجهی طول خواهد کشید؛ بنابراین، به‌نظر می‌رسد که معرفی نیروی کار خارجی برای مشاغل خدمات مراقبتی اجتناب‌ناپذیر باشد»،
این گزارش ادامه می‌دهد: «در این راستا، به‌نظر می‌رسد که اقدام دولت سئول برای معرفی نیروی کار خارجی در مشاغل خدمات مراقبتی از طریق پروژه آزمایشی خود، یک گام معنی‌دار رو به جلو باشد».
پروژه آزمایشی مذکور با عنوان «برنامه آزمایشی خانه‌داران خارجی» شناخته می‌شود. این برنامه که در سپتامبر سال گذشته توسط دولت رئیس‌جمهور «یون سوک یول» اعلام شد، طرحی است برای دعوت از ۱۰۰ نیروی کار خارجی با ویزای E-۹ که به شهروندان ۱۶ کشور آسیایی اجازه می‌دهد برای مشاغل به اصطلاح «غیرحرفه‌ای» درخواست ویزا دهند؛ تا از این طریق برای خانواده‌های کره‌ای ساکن در شهر سئول خدمات مراقبتی ارائه کنند. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این طرح، حداکثر ۱۲۰۰ نیروی کار مهاجر قابل جذب خواهد بود.
این برنامه آزمایشی شش‌ماهه که توسط وزارت کار سازماندهی شده و توسط کلانشهر سئول اجرا می‌شود، از ۱ سپتامبر ۲۰۲۴ آغاز شده و تاکنون ۱۰۰ نیروی کار مراقبتی که مستقیماً از فیلیپین استخدام شده‌اند، با بیش از ۱۵۰ خانواده در سئول مرتبط شده‌اند. پیش از آغاز این طرح آزمایشی، اعلام شده بود که به کارگران مهاجر آموزش‌هایی ارائه خواهد شد و اقامتگاه‌های خوابگاهی نیز به در اختیار آنان قرار خواهد گرفت.
فشار بر نیروی کار ارزان به‌عنوان راه حلی برای بحران مراقبت
راه‌حل‌های مختلفی در طول سال‌ها مطرح و آزمایش شده‌اند، اما گزارش «بانک مرکزی کره» در اوایل سال جاری اعتراض اتحادیه‌های کارگری و جامعه مدنی را برانگیخت، زیرا پیشنهاد کرد که بحران مراقبتی کشور می‌تواند با آوردن نیروی کار خارجی و پرداخت دستمزدی کمتر از حداقل دستمزد ۹۸۶۰ وون در ساعت (حدود ۷.۱۵ دلار آمریکا) حل شود. با اینکه برخی از کارگران مهاجر در کره جنوبی در حال حاضر در معرض سوءاستفاده‌هایی مانند دستمزد پایین و استثمار قرار دارند، معرفی سیاستی مشابه آنچه بانک کره پیشنهاد داده است، به‌طور مستقیم با کنوانسیون ۱۱۱ سازمان بین‌المللی کار (ILO) مغایرت دارد. کره جنوبی یکی از امضاکنندگان این کنوانسیون است که تبعیض در قراردادهای کاری بر اساس ملیت، جنسیت، نژاد، مذهب و دیگر عوامل را ممنوع می‌کند.
در این میان اتحادیه‌های کارگری در کره جنوبی و فیلیپین از همان ابتدا نگرانی‌های خود را ابراز کردند. در بیانیه‌ای مشترک که در ژوئن ۲۰۲۴ توسط کنفدراسیون اتحادیه‌های کارگری کره (KCTU) و چهار مرکز ملی اتحادیه کارگری در فیلیپین (SENTRO) منتشر شد این اتحادیه‌ها به دلیل ناتوانی در حفاظت مناسب از کارگران این طرح محکوم کردند. در این بیانیه آمده است: «دولت کره انتظار دارد کارگران هر دو وظیفه مراقبتی و کارهای خانگی را انجام دهند، در حالی که دولت فیلیپین اصرار دارد که نقش آن‌ها فقط به مراقبت محدود شود. برنامه باید به وضوح به عنوان یک برنامه مراقبتی تعریف شود و این موضوع باید پیش از اجرایی شدن رسمی برنامه حل شود».
قانون بهبود اشتغال کارگران خانگی (یا قانون کارگران خانگی)، که حفاظت‌های اولیه حقوق کار را برای کارگران خانگی روشن و گسترش داد، در ژوئن ۲۰۲۲ به اجرا درآمد. همان ماه، شهردار سئول، «او سه-هون»، پیشنهاد کرد که کارگران مراقبتی خارجی برای جلوگیری از آنچه که «چراغ هشدار انقراض جمعیت» توصیف شده، استخدام شوند. او اشاره کرد که «هزینه استخدام کمک‌های مراقبت از کودکان در کره ماهانه بین ۲ میلیون تا ۳ میلیون وون (۱۴۵۰ تا ۲۱۷۵ دلار آمریکا) است، اما مراقبان خانگی خارجی در سنگاپور ماهانه بین ۳۸۰,۰۰۰ تا ۷۶۰,۰۰۰ وون (۲۷۵ تا ۵۵۰ دلار آمریکا) هزینه دارند.». این تلاش در نهایت شکست خورد، اما این شکست مانع از آن نشد که رئیس‌جمهور «یون» دستور دهد که بخش‌های مرتبط دولت به‌طور فعال طرح آزمایشی شهرداری سئول را بررسی کنند.
با تأیید رئیس‌جمهور و حمایت کامل دولت، راه‌حل شهردار «او سه-هون» به زودی به عنوان «پروژه آزمایشی خانه‌داران خارجی» محقق شد، اما اتحادیه‌های کارگری می‌گویند این مدل راه‌حل مناسبی نیست.
«ریو می-کیونگ»، مدیر بخش بین‌المللی «کنفدراسیون اتحادیه‌های کارگری کره» دراینباره می‌گوید: «اول از همه، مشکل مسئله نرخ پایین زاد و ولد در کره، جمعیت سالخورده و افزایش تقاضا برای کار مراقبتی است. دولت تلاش می‌کند این مشکل را با خدمات مراقبتی بیشتر و ارزانتر حل کند، سیاست‌گذاران بر کاهش هزینه‌های مراقبت تمرکز کرده‌اند. اما من فکر می‌کنم این یک رویکرد مشکل‌ساز است چون پرداخت کمترین دستمزد ممکن به کارگران بدون توجه به حقوق و شرایط کاری آنان صورت می‌گیرد»،
رفتار نامناسب و دستمزدهای پایین
تنها دو هفته پس از شروع کار و در طول تعطیلات عید شکرگزاری کره جنوبی بود که دو کارگر مراقبتی فیلیپینی که به‌عنوان بخشی از طرح آزمایشی به کره جنوبی مهاجرت کرده بودند، از محل اقامت تعیین‌شده خود در سئول فرار کردند. بر اساس گزارش‌های مختلف خبری، این دو نفر در حالی که در شهر بندری بوسان مشغول کارهایی با دستمزد بالاتر در بخش نظافت بودند، توسط مأموران مهاجرت بازداشت و به فیلیپین بازگردانده شدند.
مشاغل دیگر تحت پوشش ویزای E-۹ (مانند ساخت‌وساز و کشاورزی) اغلب دستمزدهای بیشتری نسبت به کارهای مراقبتی ارائه می‌دهند. «بینگ»، یک زن ۵۰ ساله فیلیپینی است که در سئول به‌عنوان مراقب کار می‌کند، او که نام واقعی خود را به ما نگفته درباره وضعیت کار خود می‌گوید: «مهاجرت از فیلیپین برای کار در کره جنوبی می‌تواند دشوار باشد... شاید به دلیل شوک فرهنگی است. حتی وقتی من به کره آمدم و توسط یک خانواده کره‌ای استخدام شدم، هر دوی ما هیچ اطلاعی از فرهنگ یکدیگر نداشتیم. کنار آمدن با این وضعیت در مدت کوتاه بسیار سخت است».
اگرچه گزارش‌های اولیه گفته بودند که کارگران مراقب فیلیپینی حدود ۲ میلیون وون در ماه دریافت خواهند کرد، روزنامه کره‌ای Hankyoreh گزارش داد که احتمالاً در اولین ماه کار این کارگران با دستمزدی حدود ۱ میلیون وون (تقریباً ۷۲۵ دلار آمریکا) استخدام می‌شوند؛ زیرا بسیاری از کارفرمایان از پرداخت اضافه‌کاری در صورت کار در تعطیلات شکرگزاری سپتامبر خودداری کرده‌اند.
یک شهروند ۴۷ ساله فیلیپینی که ۱۳ سال گذشته را به‌عنوان مراقب در سئول کار کرده است می‌گوید که نرخ فعلی برای مراقبت از کودکان در خانه بین ۲.۶ میلیون وون (۱۸۸۰ دلار آمریکا) تا ۳ میلیون وون در ماه است. او می‌گوید: «زمانی که پنج سال پیش به‌عنوان یک مراقب بدون مدرک برای یک خانواده کار می‌کردم، حقوقم ۲ میلیون وون بود، اما دستمزدها برای کسانی که خارج از خانه زندگی می‌کنند و به محل کار رفت‌وآمد می‌کنند، به ۱.۶ میلیون وون (تقریباً ۱۱۶۰ دلار آمریکا) کاهش می‌یابد.»
دلایل شکست طرح و پیش‌بینی مشکلات
فعالان کارگری در کره جنوبی و فیلیپین از ابتدا پیش‌بینی کردند که طرح آزمایشی در حفظ نیروی کار با مشکلاتی مواجه خواهد شد. این مشکلات به سه عامل اصلی مرتبط است:
دلیل اول عدم شفافیت در نقش‌های شغلی؛ تفاوت در انتظارات بین دولت‌های کره و فیلیپین درباره ترکیب وظایف مراقبتی و کارهای خانگی متفاوت است. علت بعدی دستمزد پایین نسبت به سایر مشاغل تحت ویزای E-۹ و دلیل آخر نبود شفافیت در قراردادها و فرایندهای مرتبط با این طرح آزمایشی است.
«جوانا برنیس کوروناسیون»، معاون دبیرکل اتحادیه کارگری SENTRO در فیلیپین، توضیح می‌دهد: «یکی از نگرانی‌های ما شفافیت در شرح شغل بود، زیرا احساس می‌کنیم که درک بین فیلیپین و کره جنوبی در اینباره متفاوت است. کره جنوبی انتظار دارد که این کارگران هر دو وظیفه مراقبت و کارهای خانگی را انجام دهند، در حالی که دولت فیلیپین اصرار دارد که نقش آن‌ها فقط به مراقبت محدود شود.»
رویکرد از بالا به پایین و نادیده گرفتن صدای کارگران
مشکل اصلی این طرح آزمایشی، رویکرد از بالا به پایین آن است. سیاست توسط گروه کوچکی از سیاست‌مداران و گروه‌های ذی‌نفع، از جمله چند شرکت استخدامی، طراحی شده است. از زمان اولین اظهارات شهردار سئول در سپتامبر ۲۰۲۲ تا آغاز آماده‌سازی پروژه در دسامبر ۲۰۲۳، حتی یک جلسه عمومی یا بحث با کارگران مهاجر فیلیپینی یا نمایندگان آن‌ها برگزار نشد. بااین‌حال، بحث‌هایی با نمایندگان تجاری، دانشگاهیان و اتحادیه خانه‌داری و مراقبتی کره انجام شد. علاوه بر این، «کوروناسیون» می‌گوید که «نگرانی اصلی ما این بود که کارگران از رسانه‌ها دور نگه داشته می‌شوند و این باعث می‌شود که تأیید شرایط آن‌ها دشوار شود.»
در کنار این مسئله ده‌ها هزار کارگر مهاجر نیز بدون مدرک مهاجرتی در کره جنوبی زندگی می‌کنند که در حال حاضر هیچ راه قانونی برای عادی‌سازی وضعیت خود ندارند و در شرایطی سخت اما با ارزش بالا برای جامعه و اقتصاد کره کار می‌کنند.
نظر شما