به گزارش آتیه آنلاین، این قانون یک ماده واحده دارد که در آن آمده است: «کلیه کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد،‌ به عنوان عیدی و پاداش بپردازند. مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارکنان نبایستی از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند».

«آرمین خوشوقتی» کارشناس حقوق و روابط کار، با استناد به این ماده واحده در ارتباط با جزییات پرداخت عیدی کارگران مشمول قانون کار به آتیه آنلاین گفت: براساس این ماده قانونی، هیچ کارگاهی در کشور از پرداخت عیدی قانونی به کارگران خود مستثنا نیست. حتی اگر کارگاهی فقط یک کارگر داشته باشد باید عیدی را به میزان قانونی بپردازد..

وی افزود: تمام مشمولان قانون کار فارغ از اندازه کارگاه و نوع کار، مشمول عیدی پایان سال می‌شوند، در عین حال، هر پرداخت کمتر از حداقل قانون، تخلف است و کارگر حق شکایت دارد.

این کارشناس حقوقی در ارتباط با مبلغ قانونی عیدی به حداقل «شصت روز آخرین مزد کارگر» اشاره و بیان کرد: بسیاری از کارفرمایان و حتی کارگران به اشتباه فکر می‌کنند کفِ عیدی در قانون، ۶۰ روز حداقل دستمزد است در حالیکه حداقل قانونی، ۶۰ روز آخرین دستمزد خود کارگر در کارگاه است. در ماده واحده‌ی عیدی به صراحت اشاره شده «معادل شصت روز آخرین مزد کارگران» به عنوان عیدی پرداخت شود مشروط بر اینکه از نود روز حداقل مزد قانونی آن سال تجاوز نکند. بنابراین درست است که سقف عیدی، نود روز حداقل دستمزد مصوب آن سال است اما مبنا و ماخذ محاسبه عیدی، شصت روز مزد خود کارگر در کارگاه است.

او تاکید کرد: اگر کارفرمایی کمتر از ۶۰ روز آخرین دستمزد کارگر به او عیدی بدهد، مرتکب تخلف شده و کارگر می‌تواند به مرجع حل اختلاف مراجعه و ثابت کند که حق و حقوق قانونی خود را دریافت نکرده است. نکته اینجاست که معمولاً کارگران قرارداد موقت در زمان اشتغال توان مراجعه برای شکایت ندارند اما باید بدانیم، کارگر هر زمانی در آینده که بخواهد می‌تواند به مراجع حل اختلاف کار مراجعه و از کارفرمای خاطی شکایت کند.

خوشوقتی با بیان اینکه در صورت شکایت کارگر، کارفرما باید مدارک کافی دال بر پرداخت قانونی به مرجع مورد نظر ارائه دهد، اضافه کرد: در صورتی که کارفرما نتواند اسناد پرداخت در زمان مناسب و به میزان قانونی را ارائه کند، مکلف به پرداخت هست حتی اگر از زمان مورد شکایت، ۱۰ یا ۱۵ سال هم گذشته باشد.

مساله بعدی، مربوط به کارگرانی است که کمتر از یکسال در کارگاه مورد نظر سابقه کار دارند. آیا عیدی پایان سال به این کارگران تازه وارد اختصاص می‌یابد؛ خوشوقتی در این رابطه گفت: تبصره یک ماده واحده قانون عیدی، تکلیف کارگران تازه وارد را مشخص کرده است. در این تبصره از قانون آمده است «مبلغ پرداختی به کارکنانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کرده‌اند باید به مأخذ شصت روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال، محاسبه شود. مبلغ پرداختی از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده موضوع ماده واحده این قانون تجاوز کند».

این کارشناس حقوقی تاکید کرد: همانطور که در این بند از قانون آمده، به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه سابقه کار دارند، عیدی تعلق می‌گیرد و مبنای محاسبه آن «ایام کارکرد» کارگر در کارگاه مورد نظر است.

او اضافه کرد: بسیاری از کارفرمایان مبنای محاسبه را «ماه‌های کارکرد کارگر» در نظر می‌گیرند در حالیکه مبنای محاسبه عیدی براساس قانون «روزهای کارکرد کارگر» است.

خوشوقتی ادامه داد: از آنجا که در نیمه اول سال، ماه‌ها ۳۱ روزه هستند، اگر تعداد ماه‌های کارکرد کارگر مبنای محاسبه عیدی قرار بگیرد، این احتمال وجود دارد که کارگر متضرر شود؛ بنابراین کارفرمایان باید مبنا را تعداد روزهای کارکرد کارگر و ماخذ را ۶۰ روز آخرین مزد کارگر در نظر بگیرند.

در ماده واحده قانون عیدی، سقف عیدی پرداختی به کارگران، نود روز حداقل دستمزد تعیین شده است، اما آیا قانون اجازه پرداخت عیدی بیشتر را می‌دهد؛ خوشوقتی در این رابطه به مساله «عرف کارگاه» اشاره کرد و گفت: در تمام پرداخت‌ها به کارگران، دو چیز اهمیت دارد، اول قانون و دوم عرف کارگاه؛ در پرداخت عیدی نیز عرف کارگاه اهمیت دارد و براساس تبصره ۲ ماده واحده «در کارگاههایی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبالغ فوق پرداخت می‌شود، عرف کارگاه معتبر خواهد بود».

او در ادامه توضیح داد: فرض کنیم در کارگاهی عرف پرداخت عیدی، ۱۰۰ روز حداقل دستمزد است و کارفرما هر سال این مبلغ را به عنوان عیدی به کارگران پرداخت کرده است؛ کارفرما نمی‌تواند یکباره و بدون جلب توافق کارگران، این عرف جاری را زیر پا بگذارد و بنابراین در این کارگاه خاص، پرداخت عیدی کمتر از ۱۰۰ روز حداقل دستمزد، تخلف به شمار می‌آید.

مساله بعدی، «زمان قانونی برای پرداخت عیدی» است. عیدی پایان سال باید چه زمانی پرداخت شود؛ این کارشناس حقوقی در این رابطه بیان کرد: براساس عرف، عیدی در ایام پایان سال پرداخت می‌شود. کارفرما باید به کارگری که در طول سال در کارگاه کار کرده، نهایتاً تا روز آخر سال، عیدی را پرداخت کند. عرفاً نباید پرداخت عیدی به بعد از سال موکول شود.