به گزارش خبرنگار آتیه‌آنلاین، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، کودک‌آزاری یعنی آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان و یا سعادت، رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افرادی که نسبت به او مسئول هستند. در واقع هر گونه غفلت و کوتاهی که به سلامت جسمی و روانی کودک آسیب بزند و همچنین مانعی بر سر راه رشد بهنجار کودک شود کودک آزاری قلمداد می شود.

کودکان از جمله آسیب‌پذیرترین قشر از جامعه هستند که به علت سن کم و نداشتن مهارت‌های کافی متاسفانه خطر تعرض به آنها چه در خانواده و یا در جامعه همواره آنها را تهدید می‌کند. شاید بتوان گفت در میان انواع و اقسام خشونت‌ها، خشونت خانگی (که مهم‌ترین آنها کودک‌آزاری- همسرآزاری و سالمندآزاری) است. تحقیقات ثابت کرده‌اند که کودکانی که در خانواده خود تنبیه بدنی می‌شده‌اند در آینده به احتمال زیاد خودشان نیز در مورد فرزندان خود اعمال خشونت خواهندکرد.

مشکلات اقتصادی و فقر باعث می‌شود کودک را از داشتن امکانات اولیه و برآوردن نیازهای اساسی و طبیعی محروم کند، اعتیاد والدین که فرد مصرف کننده به دلیل بی‌مسئولیتی و رفتارهایی همانند پرخاشگری ممکن است کودک خود را مورد آزار قرار دهد، در واقع عدم تعادل روانی در اثر مصرف مواد مخدر می‌تواند کودک را در معرض آزار جسمی، روانی یا حتی جنسی قرار دهد. اگر چه ناگوارترین و تاسف بارترین پیامد کودک آزاری مرگ و میر کودک است، اما پیامدهای ناگوار دیگری نیز همواره در طول زندگی کودکی و بزرگسالی او را تحت شعاع قرار می‌دهد، در واقع کودک‌آزاری آسیبی است که اگر چه در کودکی اتفاق می‌افتد اما پیامدهای آن ممکن است تا بزرگسالی کشیده شود.

آسیه ملک‌دار، دکترای تخصصی روانشناسی در یادداشت «کودک آزاری و پیامدهای آن» می گوید: «برخلاف آنچه اکثریت فکر می‌کنند کودک آزاری تنها استخوان شکسته و یا صورت کبود نیست. در واقع تصویر اغلب ما از کودک‌آزاری همین صحنه است. اما کودک آزاری شامل طیف وسیعی است و خود را به ۴ شکل نشان می‌دهد.

۱- کودک آزاری جسمی physical child abuse که شامل رفتارهایی که به جسم کودک صدمه می‌زند، مانند کتک زدن، سوزاندن، مجروح کردن، شکستن. کودک‌آزاری جسمی ممکن است ناشی از انضباط‌های افراطی یا تنبیه‌های نامتناسب با سن یا وضعیت کودک هم باشد.

۲- کودک آزاری جنسی sexcual child abuse هرگونه فعالیت جنسی است که قبل از سن قانونی کودک با او انجام شود که باعث ارضای فرد بزرگسال شود.»

وی در بخش دیگری از این یادداشت، در بیان پیامدهای دیگر این مساله می‌گوید: «قربانیان پدیده کودک‌آزاری در دوران رشدی خود با رفتارهای آزاردهنده جسمانی و روانی روبرو می‌شوند. تاخیر در رشد، امتناع از رفتن به مدرسه، بروز رفتارهای آزارگرانه، پرخاشگری، بروز اختلالات روانی به صورت مشکلات هیجانی عمیق نیز از دیگر پیامدهای این مساله است. اگرچه گاهی تبعات ناشی از کودک آزاری می‌تواند خود را به شکل اختلالاتی همچون اختلالات شناختی تجزیه ای، افسردگی- اختلال PTSD افکار خودکشی و ترس نیز نشان دهد و بررسی‌ها نشان می‌دهند که بسیاری از کودکانی که قربانی پدیده کودک آزاری بوده اند در سنین بزرگسالی به آزار کودکان پرداخته و این می تواند یکی از زیانبارترین پیامدهای کودک آزاری باشد که سبب تداوم آن می شود.

پایمال‌شدن رو به افزایش حقوق کودکان

عباس عنصری فرد وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی معتقد است که در حال حاضر پدیده نوظهوری مانند ایجاد صفحات مجازی در شبکه های اجتماعی برای کودکان توسط پدر و مادرها اگرچه نقض اساسی حقوقی است اما در شرایط کنونی نقض حقوقی لاکچری به شمار می آید.

عنصری‌فرد پیشتر در گفت وگو با آتیه‌آنلاین با اشاره به آمار بالای نقض حقوق حریم جسمی و روانی کودکان گفت: همان پدر یا مادری که از فرزندش در فضای مجازی سوءاستفاده می‌کند اگر در تنهایی‌ها این کودک را کتک بزند چیکار می‌توانیم برای او انجام دهیم، اگر مدام شاهد دعوای والدین باشد و فحش و ناسزاهای آنها را بشنود و یا شاهد خیانت پدر یا مادرش باشد چه اقدام حمایتی می توانیم داشته باشیم.

این وکیل پایه‌یک‌دادگستری تاکید کرد: پایمال‌شدن حقوق کودکان این سرزمین رو به افزایش است بنابراین تا درجه و عمق مظلومیت کودکان ایران را درک نکنیم و درنیابیم نمی‌توانیم راهکار متناسب برای مقابله با نقض حقوق آنها تدبیر و اجرا کنیم.

وی تصریح کرد: در همان حقوق کنوانسیون کودک به الزام در گرفتن وکیل توسط کودکان زیر ۱۸ سال اشاره دارد در حالی که در کشور ما اساسا نهادی وجود ندارد که بتواند حافظ منافع کودکان باشد اصلا مرجعی نیست که بچه‌ها در محضر آنها از نقض حقوق‌شان شکایت کنند؛ چرا که طبق قانون کودکی که بخواهد وکیلی برای خود اختیار کند قیم یا کسی که حضانتش(پدر و مادر) را عهده‌دار است باید اختیار کند حال سوال پیش می‌آید اگر همین پدر و مادر ناقض حقوق کودک باشند چیکار باید کرد؟

عنصری فرد گفت: اول باید درد شناسایی شود سپس در خصوص درمان آن تصمیم‌گیری و اقدام صورت گیرد؛ به عبارت دیگر باید بدانیم که چقدر حقوق کودکان‌ و حریم روانی وجسمی آنها مورد تعرض قرار می گیرد که پس از آن راهکار متناسب اجرایی را عملیاتی کرد و ناگفته نماند که برگزاری دوره‌های آموزش حقوق به کودکان در سطح مهدهای کودک و دبستان‌ها در جهت آشنایی کودکان با حقوق‌شان خیلی می‌تواند موثر باشد و برای گنجاندن این مهم در سیستم نظام آموزشی کشور باید برنامه‌ریزی دقیق وعلمی صورت گیرد.