براساس مواد ۹۶ و۱۱۱ قانون تأمین‌اجتماعی، افزایش مستمری مستمری بگیران سازمان تأمین‌اجتماعی هر سال به تصویب هیات وزیران می‌رسد، به نحوی که حداقل دریافتی مستمری بگیران از حداقل حقوق مصوب همان سال کارگران کمتر نباشد، امسال این موضوع به صورت جدی دیده شد و طبق این قوانین حقوق حداقل بگیران این سازمان از ۵ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان مصوب شورای عالی کار کمتر نخواهد شد.
بیش از چهارمیلیون مستمری‌بگیر و بازنشسته حقوق خود را از سازمان تأمین‌اجتماعی دریافت می‌کنند، در سال ۱۴۰۱ این سازمان بیمه‌گر اجتماعی نگاه ویژه‌ای به مساله حقوق و مستمری بازنشستگان حداقل بگیر داشت به نوعی که با افزایش ۵۷.۴ درصدی در حقوق این افراد تاثیر مثبت آن را به ثبت رساند.
براساس این تصمیم که از سوی هیات وزیران نیز به تصویب رسید، حداقل بگیران تأمین‌اجتماعی که ۷۰ درصد مستمری‌بگیران این سازمان را تشکیل می‌دهند، حقوق آنها از ۵ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان کمتر نمی‌شود، اما برای ۳۰ درصد دیگر بازنشستگان و مستمری بگیران تغییرات در حقوق آنها با رقمی متفاوت به نسبت کمتر از حداقل بگیران است که به نوعی چندان مورد قبول این گروه‌ها نبوده است اما حداقل‌بگیران روند مثبت و افزایشی خوبی را در میزان مستمری خود شاهد هستند.
در واقع هیات دولت با تصویب افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۱ دو تغییر اساسی را برای عادلانه کردن پرداخت‌ها به بازنشستگان در نظر داشت که یکی از این موارد این بود که میزان افزایش حقوق حداقل بگیران قابل مقایسه با گذشته نیست و از سویی دیگر برای کاهش شکاف در پرداخت حقوق این نظام عادلانه برنامه‌ریزی شده است.
اما براساس مصوبه هیات وزیران، بازنشستگانی که سال گذشته ۳ تا ۴ میلیون تومان دریافت کرده‌اند، در سال ۱۴۰۱ میزان افزایش حقوق آنها ۲ میلیون و ۲۶۹ هزار تومان، بازنشستگانی که ۶ تا ۷ میلیون تومان در سال گذشته دریافت کرده‌اند، میزان افزایش حقوق آنها در سال جاری یک میلیون و ۵۲۶ هزار تومان، بازنشستگان با دریافتی ۹ تا ۱۰ میلیون تومان در سال گذشته، یک میلیون و ۴۴۴ هزار تومان افزایش حقوق در سال ۱۴۰۱ را خواهند داشت.
همچنین بازنشستگانی که ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان در سال گذشته دریافت کرده‌اند، نیز در سال ۱۴۰۱، میزان افزایش حقوق آنها یک میلیون و ۵۹۹ هزار تومان خواهد بود.
امسال نیز سازمان تأمین‌اجتماعی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دولت تلاش داشته‌اند تا عدالت در پرداخت حقوق بازنشستگان به شکل تازه‌ای اعمال و به خوبی دیده شود که امیدواریم ضمن رضایت‌مندی بازنشستگان، این موضوع باعث افزایش قدرت خرید بازنشستگان به ویژه حداقل بگیران این سازمان شود.
براساس این برنامه‌ریزی‌ها حقوق ۶۲ درصد مستمری‌بگیران شامل حداقل‌بگیران و زیرحداقل‌بگیران افزایش ۵۷ درصدی در حقوق پایه متأثر شده است و تا ۵میلیون و ۵۸۰  هزار تومان می‌رسد، برای ۳۲ درصد دیگر بازنشستگان افزایش پایه حقوق ۱۰ درصد با ۶۵۰ هزار تومان و ۶ درصد از بازنشستگان با ۲۲۳ هزار نفر که دریافتی بالای ۱۰ میلیون تومان دارند، افزایش ۱۰ درصدی حقوق خواهند داشت.
البته به این مبالغ، به بازنشستگان واجد شرایط، حق عائله‌مندی و اولاد اضافه می‌شود که این مبلغ با فرض وجود دو فرزند در سال ۱۴۰۱ حدود ۶۰۰ هزار تومان خواهد بود.
این موضوع بارها تکرار شده است که پیشنهاد سازمان تأمین اجتماعی در مورد میزان افزایش حقوق بازنشستگان بر اساس مواد ۹۶ و ۱۱۱ قانون تأمین‌اجتماعی به هیات دولت ارائه می‌شود. ماده ۹۶ افزایش مستمری را بر اساس هزینه‌های زندگی مورد تاکید قرار می‌دهد و ماده ۱۱۱ تاکید دارد که حداقل مستمری در هر سال نباید از حداقل دستمزد کارگری آن کمتر باشد تا سطح حداقلی معیشت با رویکرد عدالت برای بازنشستگان نیز حفظ شود.
براساس مصوبه هیات دولت هر چه‌قدر دریافتی فرد بازنشسته کمتر باشد، میزان افزایش بیشتر خواهد بود و ممکن است افزایش در برخی افراد، بیش از این میزان باشد. مبالغ عائله‌مندی و حق اولاد هم به این مبلغ افزوده خواهد شد و برآورد سازمان تامین‌اجتماعی این است که حقوق یک بازنشسته حداقلی‌بگیر با دو فرزند در سال جاری به حدود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان می‌رسد.
اما حال زمان پرداخت معوقات افزایش حقوق مستمری سال جاری بازنشستگان به عنوان یکی از برنامه های دیگر سازمان در دست اجراست و این سازمان اعلام کرد که چون پرداختی هر ماه به بازنشستگان از بیستم ماه بر اساس حروف الفبا شروع می‌شود، به روال عادی قبلی حقوق خرداد را طبق زمانبندی قبلی و با مبلغ قبلی پرداخت خواهد شد و قرار است واریز افزایش حقوق خرداد را از ۲۵ و ۲۶ خرداد به صورت جداگانه انجام شود و مابه‌التفاوت فروردین و اردیبهشت هم طی دو ماه بعدی تسویه شود.
به همین منظور افزایش حقوق بازنشستگان از خردادماه توسط هیات دولت تصویب شد و حقوق‌های معوق فروردین و اردیبهشت ماه همراه با حقوق تیر و مرداد پرداخت خواهد شد.
با توجه به اینکه سازمان تأمین اجتماعی اعتقاد دارد که در زمینه تأمین معیشت بازنشستگان در همه سطوح درآمدی تا جایی که بتواند برنامه‌ریزی درست داشته باشد اما باید منابع و مصارف سازمان هم دیده شود و اکنون با توجه به شرایطی که در این سازمان بیمه‌گر وجود دارد ممکن است وضعیت منابع و مصارف تا حدودی تحت‌الشعاع قرار گیرد؛ اما تأمین‌اجتماعی متعهد شده است که شرایط بازنشستگان را در باب حقوق مطلوب‌تر کند.
اکنون حدود ۷۳ درصد جامعه از بیمه‌های اجتماعی بهره‌مند هستند که پوشش حدود ۵۲ درصد جامعه در بخش بیمه اجتماعی برعهده سازمان تأمین‌اجتماعی است که ۴۵ میلیون از جمعیت کشور را شامل می‌شود.

مهناز بیرانوند