به گزارش آتیه آنلاین، آخرین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص‌های بیکاری در کشور، اطلاعات قابل توجهی در اختیارمان می‌گذارد. بررسی‌های آماری از آخرین نرخ بیکاری در بهار ۱۴۰۳ نشاندهنده این است که جمعیت شاغلان ۱۵ ساله و بیشتر در این فصل ۲۴ میلیون و ۷۴۶ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۴۴۰ هزار نفر افزایش داشته است.
همچنین جمعیت غیرفعال اقتصادی ۳۸ میلیون و ۲۲۸ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۴۳۱ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در بهار ۱۴۰۳، بخش خدمات با ۵۲.۴ درصد بیش‌ترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۳.۰ درصد و کشاورزی با ۱۴.۵ درصد کل اشتغال قرار دارند.
واکاوی آماری اشتغال دانش‌آموختگان
آمارهای مرکز آمار در گزارش نرخ بیکاری بهار امسال نشان می‌دهد که نرخ بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاهی نزولی است، هرچند سهم این بیکاران از مجموع بیکاران کشور در مسیر صعود قرار دارد. براساس این گزارش در سه ماهه ابتدایی سال‌جاری، ۱۱.۶درصد از جمعیت فعال فارغ‌التحصیل آموزش عالی بیکار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری پیش‌تر بوده است. بررسی روند تغییرات این شاخص حاکی از کاهش ۰.۵ درصدی در بهار ۱۴۰۳ نسبت به فصل مشابه سال قبل است.
بنابراین در بهار امسال در حالیکه سهم بیکاری دانش‌آموختگان از جمعیت بیکار کشور ۲.۲ درصد افزایش یافته، نرخ این شاخص به صورت خالص، ۰.۵ درصد کاهش داشته است. این آمارها که در ظاهر متناقض است اما در واقعیت یک معنا دارد که نرخ فارغ‌التحصیلی از دانشگاه‌ها و جمعیت دانش‌آموخته دانشگاهی در حال افزایش است. با افزایش تعداد دانش‌آموختگان دانشگاهی در سال‌های اخیر، هر تلاشی برای کاهش نرخ بیکاری این گروه و تأمین اشتغال برای آن‌ها، نمی‌تواند سهم بیکاری این گروه از کل بیکاران کشور را به شیوه‌ای معنادار کاهش دهد؛ همواره و در هر فصل سال، «بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی» برش بزرگی از کیک بیکاری در کشور است.
داده‌های مرکز آمار در بخشی دیگر، نشاندهنده این ادعا است و آن را به اثبات می‌رساند که سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل دانشگاهی از کل شاغلان افزایش داشته است؛ در واقع در میان شاغلان نیز به مانند بیکاران، بخش قابل توجهی از افراد جامعه هدف، دانش‌آموخته دانشگاه‌های هستند.
در بهار ۱۴۰۳ سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان کشور ۲۷.۶درصد بوده است؛ این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱.۱ درصد افزایش یافته است.
راهکار برای حل بحران بیکاری فارغ‌التحصیلان
جمعیت فارغ‌التحصیل دانشگاهی، رو به رشد است و اشتغال‌زایی برای این جمعیت انبوه، یک دغدغه جدی است. بر اساس مصوبات هشتاد و هشتمین جلسه شورای عالی اشتغال کشور، باید ۲۵ درصد از کل تعهدات اشتغال کشور به دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها اختصاص داشته باشد و به همین منظور در خردادماه امسال، «بسته سیاستی اشتغال آفرین ویژه دانش‌آموختگان در راستای تحقق تعهد اشتغال فارغ‌التحصیلان» مشتمل بر ۱۴ بند تصویب و متعاقباً از سوی وزیر کشور جهت اقدام در قالب دستورالعمل‌ها، جهت‌گیری‌ها، هماهنگی‌ها و محورهای عملیاتی به تمام استانداران کشور ابلاغ شد.
با این حال هنوز تعداد قابل توجهی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در استان‌های مختلف کشور بیکارند و نیاز به اشتغال پایدار و مناسب دارند. براساس آمارهای رسمی، حدود ۸۹۲ هزار نفر از فارغ‌التحصیلان آموزش عالی در بهار ۱۴۰۳ بیکار بوده‌اند. تعداد مردان و زنان فارغ‌التحصیل بیکار در بهار ۱۴۰۳ به ترتیب حدود ۴۱۵ هزار نفر و ۴۷۷ هزار نفر بوده است. به صورتی که نرخ بیکاری مردان فارغ‌التحصیل ۷.۸ درصد و نرخ بیکاری زنان فارغ‌التحصیل نیز ۲۰ درصد بوده است.
«آرمین خوشوقتی» کارشناس حقوق و روابط کار، عدم تناسب تحصیلات دانشگاهی با نیازهای واقعی بازار کار را یکی از دلایل عمده بیکاری جامعه فارغ‌التحصیل دانشگاهی کشور دانست و در این رابطه به آتیه آنلاین گفت: در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی، مهارت‌آموزی و کسب تخصص‌های مورد نیاز بازار کار حاصل نمی‌شود در نتیجه فرد فارغ‌التحصیل وقتی برای مصاحبه کاری مراجعه می‌کند، غالباً توانایی اجرایی و عملیاتی چندانی ندارد و کارفرما مهارت‌های مورد نیاز شغل را در او نمی‌بیند؛ به این واسطه به‌کارگیری و استخدام نمی‌شود.
این کارشناس روابط کار در پاسخ به این سوال که راهکار حل این چالش چیست؛ بیان کرد: ایجاد ارتباط مفید و موثر میان دانشگاه و صنعت، یک الزام است؛ ابتدا باید به تعداد مشخصی فارغ‌التحصیل یک رشته دانشگاهی در بازار کار نیاز باشد تا این رشته ایجاد شود و دانشجو بگیرد؛ در عین حال، نباید نقش و اهمیت نهادهای میانه و برقرارکننده این ارتباط از جمله سازمان فنی و حرفه‌ای کشور را نادیده گرفت.
به گفته خوشوقتی، آنچه برای بازار کار و کارفرمایان اهمیت دارد، مهارت و تخصص نیروی کار است نه آنچه مدرک دانشگاهی نامیده می‌شود، بنابراین باید مهارت‌آموزی و پر کردن شکاف مدرک- مهارت با قدرت در دستور کار نظام آموزش عالی کشور قرار بگیرد.
با افزایش شمار فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، سهم بیکاری آن‌ها رو به افزایش گذاشته است؛ در بهار امسال، صدها هزار دانش‌آموخته دانشگاه‌ها با وجود جستجو برای کار و تمایل به اشتغال، موفق به یافتن شغل نشده‌اند. اگر معادلات بازار کار و مهم‌تر از آن، سطح مهارت‌آموزی در نظام آموزش عالی کشور دچار تغییر و اصلاح نشود، این جمعیت بیکار در فصول پیش رو، رو به افزایش خواهد گذاشت. به عبارت ساده، جوانان فارغ‌التحصیل نیازمند شغل هستند و برای شاغل شدن، مهارت، تخصص و کاربلدی نیاز است.
نظر شما