لطفا در مورد تب دانگ و علت به وجود آمدن این بیماری توضیح می‌دهید؟

تب دانگ نام یک بیماری ویروسی است که به دو شکل معمولی (خفیف) و خونریزی‌دهنده (دانگی شدید) بروز می‌کند که به آن تب استخوان‌شکن هم می‌گویند. با توجه به وفور حیوانات و بندپایان، این ویروس در تمام مناطق معتدل و حاره، بخصوص در جنگل‌های بارانی حاره‌ای وجود دارد. این بیماری برای اولین‌بار در سال ۱۷۷۹به دنبال یک همه‌گیری شناسایی شد. این بیماری توسط پشه‌ای به نام «آئدس اجیپتی» به انسان منتقل می‌شود. اگرچه این پشه در مناطق استوایی، جنوب شرق آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا مشاهده می‌شود، اما می‌تواند توسط مسافران یا حمل‌ونقل کالا به سایر کشورها نیز گسترش یابد. وقتی پشه، فرد مبتلا را می‌گزد، افراد سالم را نیز می‌گزد که سبب انتقال ویروس عامل دانگ می‌شود. ممکن است بیمار بیش از دو تا سه بار به این بیماری مبتلا شود و علائم شدیدتری را نیز نشان دهد. جثه این پشه از پشه‌های دیگر بزرگتر است به طوری که طول آن گاه به یک‌سانتی متر هم می‌رسد. این پشه دارای بدنی رنگی است، از این رو به ببر آسیایی نیز مشهور است. این پشه در مناطقی که سیستم آب لوله‌کشی وجود ندارد، بسیار یافت می‌شود. این پشه همچنین علاقه زیادی به محیط‌های تیره و بوی لاستیک دارد، به همین جهت در داخل لاستیک‌های فرسوده یا زیر گلدان، فواره‌های آب، سطل‌های زباله و یا آبی که در صفحات داخلی کولرهای آبی به صورت راکد وجود دارد، بیشتر مشاهده می‌شود و معمولاً در آنجا تولیدمثل و تخمگذاری می‌کند.

تب دانگ دارای چه علائم و نشانه‌هایی است؟

اغلب بیماران دارای علائم خفیف یا بدون علامت هستند، به طوری که حدود ۴۰ تا ۸۰ درصد علائمی ندارند. علائم این بیماری شامل استخوان دردشدید و درد عضلات و تب است. میزان مرگ‌ومیر این بیماری نیز حدود یک درصد است. معمولاً کاهش تب بعد از یک هفته نمایان می‌شود و افراد با مراجعه به مراکز درمانی و انجام آزمایش خون از ابتلا به این بیماری مطلع می‌شوند. از علائم دیگر این بیماری می‌توان به سردرد، کمردرد، تب معمولاً شدید و در برخی موارد خارش و جوش در قسمت‌های مختلف بدن اشاره کرد. برای درمان، گاه از مسکن‌ها و تب‌برها و گاهی نیز از داروهای ضدالتهاب و ضد درد استفاده می‌شود. در موارد شدید تب دانگی علائم بیماری پس از فروکش کردن تب ظاهر می‌شوند که شامل درد شدید شکم، استفراغ مداوم، تنفس سریع، خونریزی از لثه و بینی، خستگی، بی‌قراری، وجود خون در استفراغ و مدفوع، تشنگی شدید، پوست رنگ‌پریده و سرد و احساس ضعف است. افراد با دیدن این علائم شدید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند. پس از بهبود افراد ممکن است برای چند هفته احساس خستگی کنند. دوره کمون بیماری پس از گزش پشه معمولاً بین ۲ تا ۷ روز است، اما طول دوره بیماری اکثراً ۲ تا ۳ هفته است. در برخی موارد، تب دانگی می‌تواند به آسیب کبدی (هپاتیت) منجر شود که با نشانه‌هایی مانند زردی پوست و چشم‌ها، ادرار تیره و مدفوع رنگ روشن همراه است. در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، توصیه می‌شود بیمار به مراکز درمانی مراجعه کند.

آیا بیماری تب دانگ قابل درمان است؟

متأسفانه در حال حاضر درمانی برای تب دانگ وجود ندارد. داروها و روش‌های علامتی تنها برای تسکین درد تجویز می‌شوند. معمولاً پزشک برای کنترل درد، استامینوفن تجویز می‌کند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین در این شرایط مناسب نیست، زیرا این داروها خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. اگر شخص به تب دانگ شدید مبتلا شده، حتما باید در بیمارستان بستری شود. در بیمارستان علاوه بر تجویز داروهای مسکن، مایعات و الکترولیت داخل وریدی تجویز می‌شود. فشار خون باید مدام کنترل و در صورت نیاز انتقال خون برای جایگزینی خون از دست رفته انجام شود.

در مورد راه‌های پیشگیری از این بیماری توضیح می‌دهید؟

تنها راه مؤثر مبارزه با این بیماری، مقابله با پشه ناقل آن است؛ به ‌همین دلیل بهسازی محیط زیست از طریق جمع‌آوری زباله‌ها و مکان‌هایی که ممکن است آب باران و آب‌های سطحی در آن‌ها ذخیره شود از اقدامات ضروری است. راه‌هایی همچون استفاده از توری برای در و پنجره خانه، پوشیدن لباس‌های آستین بلند و استفاده از اسپری و کرم دافع پشه، استفاده از اسپری حشره‌کش در محل‌ و محیط‌های آلوده و محتمل به وجود پشه آئدس برای پیشگیری از آن کمک‌کننده است. مدیریت آب، پسماند و زباله نیز بسیار مهم است. تایرهای نو و کهنه محل مناسبی برای تکثیر این پشه است، بنابراین تا جای ممکن از نگهداری آن در محیط زیست باید جلوگیری کرد. اقدام مهم دیگر، مراجعه سریع افراد مشکوک به این بیماری به مراکز درمانی و تشخیص سریع بیماری است.