هراس از بلندی

فوبیای ارتفاع نوعی فوبیا است که با نام علمی آکروفوبیا یا بلندی هراسی هم شناخته می‌شود. این نوع فوبیا جزو فوبیاهای خاص قرار می‌گیرد چراکه تنها در یکسری موقعیت خاص رخ می‌دهد. تعداد زیادی از افراد در سراسر جهان به این اختلال مبتلا هستند. بررسی‌های انجام شده نشان داده از هر ۲۰ نفر یک نفر به آکروفوبیا مبتلا است. اگرچه داشتن یک ترس جزیی نسبت به ارتفاع نرمال است، اما افراد مبتلا به آکروفوبیا ترس شدید و غیر منطقی نسبت به ارتفاع دارند. افراد مبتلا به این فوبیا در بیشتر مواقع از قرار گرفتن در ارتفاع خودداری می‌کنند. این افراد به عنوان مثال از بالا رفتن از نردبان، راه رفتن از روی پل، بودن در بالکن و رفتن به داخل هواپیما اجتناب می‌کنند. این نوع از فوبیا می‌تواند تأثیر عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد چرا که فرد را از رفتن به بسیاری از مکان‌ها باز می‌دارد. اهمیت این اختلال روانی، ما را بر آن داشت تا گفت‌وگویی داشته باشیم با دکتر علیرضا ناظری؛ روانپزشک که در پی می‌آید.

- فوبیا چیست و عوارض آن کدام است؟

فوبیا شایع‌ترین اختلال روانی است. به طور متوسط بین ۵ تا ۱۰ درصد و حتی طبق برخی گزارش‌ها تا ۲۵ درصد افراد جامعه به یکی از انواع فوبیا مبتلا هستند. به نظر می‌رسد این اختلال در زنان شیوع بیشتری از مردان دارد. البته گاه شدت اختلال در حدی نیست که بیمار جهت درمان به پزشک مراجعه کند اما متاسفانه درصد زیادی از افراد مبتلا به آن به روانپزشکان مراجعه نمی‌کنند یا با مراجعه هم تشخیص درست داده نمی‌شود. این در حالی است که فوبیا خصوصا انواع شدید و مزمن آن می‌تواند فرد را در معرض خطر انواع اختلالات افسردگی و اضطراب یا سوء مصرف مواد یا بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دهد. فوبیا در واقع نوعی ترس غیرمنطقی، افراطی، شدید و مداوم از شی یا موقعیتی یا حتی انتظار مواجه با آن شیء یا موقعیت است که در کارکردهای معمول شخصی و اجتماعی فرد اختلال ایجاد کرده و فرد از آن شیء یا موقعیت اجتناب کرده و در صورت اجبار با سختی زیاد و اضطراب فراوان آن شیء یا موقعیت را تحمل می‌کند. خود فرد به غیرمنطقی یا افراطی بودن ترسش آگاه است.

- آکرو فوبیا چیست و علل به وجود آمدن آن کدام است؟

آکروفوبیا یکی از شایع‌ترین ترس‌ها و به معنای ترس شدید و غیرمنطقی از ارتفاع است که ممکن است در هر سنی و برای هر کسی بروز کند، اما معمولاً در کودکی ظاهر شده و در نوجوانان و جوانان بیشتر دیده می‌شود. زنان بیش از مردان به فوبیاهای خاص مانند آکروفوبیا دچار می‌شوند. افراد مبتلا به اختلال ممکن است از موقعیت‌هایی مانند بالا رفتن از پله، ایستادن روی نردبان، استفاده از پارکینگ طبقاتی، بودن روی پل، یا نگاه کردن از پنجره یک ساختمان بلند بترسند. آکروفوبیا یکی از رایج‌ترین فوبیاهاست و تقریباً ۳ تا ۶ درصد از افراد به آن مبتلا هستند. به همین علت درمان ترس از ارتفاع به موضوعی جدی برای بسیاری تبدیل شده است در حالی که یک علت واحد برای ابتلا به این فوبیا وجود ندارد اما بسیاری از روانپزشکان بر این باورند که عواملی مانند یادگیری از محیط و یا تراما و تجربه منفی در این باره می‌تواند محرک ایجاد این اختلال روانی باشد. شواهد نشان می‌دهد وحشت زدگی و اختلال وحشت زدگی با این فوبیا ارتباط خاص دارد و به طور کلی می‌توان گفت کسانی که این اختلال را دارند وحشت‌زدگی در آنان عمومیت دارد. بررسی‌های انجام شده نشان داد بسیاری از فوبیاها به علت حوادث وحشتناک و تروماتیک به وجود آمده‌اند زیرا بسیاری از کسانی که فوبیا دارند تاریخ دقیق شروع آن را به خاطر می‌آورند. این موضوع نشان می‌دهد شروع فوبیا احتمالاً تدریجی است و عوامل نامرئی به آن کمک می‌کند. از جمله این فوبیاها می‌توان به فوبیای حیوانات، ارتفاع و آب‌های عمیق اشاره کرد. بزرگ‌ترین خطری که علاوه بر آکروفوبیا در بیشتر فوبیاها وجود دارد، خطر محدود کردن زندگی و فعالیت‌های روزمره فرد است. برخی افراد با تصور بلند شدن از سطح زمین یا قرار گرفتن در هواپیما، دچار حملات پانیک خواهند شد. حملات پانیک می‌تواند موجب اختلالات روحی و عصبی در فرد شود. به همین دلیل بهتر است افراد مبتلا این عارضه را جدی بگیرند و در اسرع وقت نسبت به درمان آن اقدام کنند.

- در مورد نشانه‌های فیزیکی و روانی آکروفوبیا نیز توضیح می‌دهید؟

علائم فیزیکی ترس از ارتفاع شامل: سر گیجه، افزایش تعریق، درد یا گرفتگی قفسه سینه و افزایش ضربان قلب، یخ زدن دست و پا، عدم توانایی در تمرکز، احساس فلج شدن و دلهره زیاد است. علائم روانی ترس از ارتفاع نیز عبارت است از: داشتن ترس شدید از گرفتار شدن در جایی مرتفع، احساس اضطراب و ترس شدید هنگام بالا رفتن از پله‌ و عدم توانایی در حفظ تعادل.

- آیا ترس از ارتفاع درمان خاصی دارد؟

خوشبختانه فوبیاها قابل درمان هستند و فرد با استفاده از روان‌درمانی و مصرف دارو می‌تواند با این فوبیا مقابله کند. معمولاً ترس از ارتفاع با مشاوره، مواجهه‌سازی، رفتار درمانی و شناختی، هیپنوتیزم درمان و دارو درمانی قابل درمان است و فرد با مراجعه به روانشناس یا مشاور می‌تواند نسبت به درمان این عارضه اقدام کند. اساس و مبنای درمان ترس از ارتفاع پاسخ به موقعیت است. برای درمان این عارضه علاوه بر مراجعه به روانشناس و مشاوره و استفاده از تکنیک‌های درمان و دارو درمانی می‌توان از راه روش‌های دیگری نسبت به درمان ترس از ارتفاع اقدام کرد. بعضی از راهکارهای روانی عبارت است از:

-مواجه شدن با ترس خود به صورت تدریجی. بهتر است از مسیرهای کوتاه و ارتفاع کم شروع کنید تا به مسیرهای طولانی و ارتفاع زیاد برسید. در این صورت به راحتی می‌توانید با این ترس خود مقابله کنید. هنگام مواجهه شدن با ترس خود سعی کنید آگاهی کامل داشته باشید.

-سعی کنید برای مدت زمان طولانی و زیادی در یک سطح نمانید. بهتر است در یک سطح نمانید و به پیشرفت فکر کنید و برنامه مشخصی داشته باشید.

-فعالیت‌هایی مثل تاب‌سواری، بالا رفتن از درخت، شیرجه زدن در آب از روی تخته شیرجه و بالا رفتن از نردبان را انجام دهید. این موارد یک تمرین مقدماتی برای درمان ترس از ارتفاع است.

-به دنبال افرادی دیگری باشید که اختلال ترس از ارتفاع دارند. با این کار می‌توانید از تجربه‌های آنها استفاده کنید. به علاوه تشکیل یک جامعه از افراد با یک بیماری مشترک، باعث قوت قلب می‌شود.

کد خبر: 77505

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 1 + 1 =