لطفا بفرمایید دندان عقل نهفته چیست و در چه شرایطی باید آن را خارج کرد؟

اگر در قوس دندانی جای کافی برای یک دندان در فک وجود نداشته باشد این دندان ناگریز اجاره رشد نمی یابد و رشد آن توسط لثه ، استخوان ، یا دندانهای دیگر محدود می شود . این کمبود فضا به این دلیل رخ می دهدکه طی میلیونها سال فک انسانها کوچکتر شده است و همچنین به علت مراقبت های بهداشتی انسانها کمتر دندانهای خود را از دست می دهند . معولا دندانهای عقل در شرایطی مشکل ساز می شوند که به صورت نیمه از لثه خارج شوند . شایعترین دلایل برای کشیدن دندان عقل عبارتند از:

پوسیدگی : بزاق، باکتری‌ها و ذرات غذایی در اطراف دندان نیمه نهفته جمع می‌شوند و از آنجایی که تمیز کردن اطراف دندان عقل کار بسیار دشواری است این مواد خیلی سریع باعث پوسیدگی می شوند. از آنجایی که محل این دندان در انتهایی ترین قسمت دهان است ترمیم و عصب کشی این دندان بسیار مشکل است و در این حالت بیمار مجبور به کشیدن دندان می شود .

عفونت لثه: هنگامی که دندان عقل به صورت نیمه از لثه خارج می شود غذا و باکتری‌ها خیلی راحت به زیر لثه احاطه کننده دندان راه می یابند و باعث عفونت در آن قسمت می شوند . این امر باعث به وجود آمدن بوی بد دهان، درد، تورم و عدم توانایی فرد در باز کردم کامل دهان می شود. این عفونت می تواند انتشار یابد و گردن و گونه را درگیر کند که در این حالت درمان آن بسیار سخت‌تر خواهد بود .

درد : هنگامی که دندان شروع به رویش می کند در اثر برخورد با دندانهای مقابل و لثه دچار درد شدید می شود . دلایل ارتدونسی : بسیاری از بیماران جوان برای ردیف کردن دندانهایشان متحمل مخارج و طول درمان ارتودنسی شده اند . رویش دندان عقل می تواند ترتیب دندانها را (به خصوص در قسمت جلویی فک ) به هم بزند و باعث به خطر افتادن درمان ارتو دنسی شود . بوجود آمدن کیست : کیست (کیسه ای پر از مایع است) که می تواند از بافتهای نرم موجود دراطراف دندان عقل نهفته به وجود می آید . کیستها باعث تخریب استخوان ، تورم فک و جابه جایی و آسیب دندانهای مجاور می شوند . در این حالت خارج کردن دندان عقل و کیست همراه با آن برای جلوگیری از تخریب بیشتر استخوان ضروری است . این کیستها به ندرت ممکن است به تومور تبدیل شوند .

بهترین زمان کشیدن دندان عقل چه موقع است؟

در حال حاضر دندانهای عقل نهفته بین سنین 14 تا 22 سال خارج می شوند چه مشکلی ایجاد کرده باشند یا نه . جراحی در سنین پایین راحت تر است و بیمار هم معمولا سریع تر بهبود می یابد .

لطفا در مورد مزایا و معایب کشیدن دندان عقل توضیحاتی بفرمایید؟

در مورد مزایا می توان گفت که تمیز کردن دندان عقل به علت موقعیت آن در دهان توسط مسواک و نخ دندان بسیار مشکل است . به مرور زمان تجمع باکتریها ، مواد قندی و اسیدی باعث تشکیل حفره در دندان می شود که اگر ترمیم نشود باعث گسترش پوسیدگی و عفونت دندان و بافتهای مجاور آن می شود . دندان عقلی که کاملا به صورت افقی در زیر لثه قرار گرفته باشد ( یعنی عمود بر سایر دندانها می تواند به دندان جلویی خود فشار وارد می کند و باعث در هم فشردگی و به هم خوردن ردیف دندانها شود . این حالت همچنین ممکن است هنگامی که در فک به اندازه کافی فضا وجود نداشته باشد هم رخ دهد . در مورد معایب کشیدن دندان عقل می توان گفت : بسته به اندازه شکل و موقعیت دندان ، خارج کردن دندان عقل ممکن است یک دندان کشیدن بسیار ساده یا یک جراحی پیچیده باشد . در حالت اول معمولا میزان درد تورم و خونریزی بسیار کم است ولی در صورتی که احتیاج به جراحی باشد تورم ، درد و خونریزی بیشتری متعاقب آن خواهد بود . بعد از کشیدن دندان عقل ممکن است حالتی پیش بیاید که به آن حفره خشک می گویند در صورتی که لخته ای که در محل کشیدن دندان تشکیل شده است از بین برود یا خارج شود ، استخوان زیرین آن بدون هیچ گونه محافظه و لایه پوشاننده در معرض محیط دهان قرار می گیرد . این حالت بسیار دردناک و غیر قابل تحمل است و باید حتما به دندان پزشک مراجعه کرد تا یک پانسمان مخصوص بر روی آن قرار دهد . این حالت پس از چند روز برطرف می شود . هر چه شما صبر کنید و هر چه سن شما بالاتر رود احتمال بروز مشکلات چه قبل از جراحی و چه در حین عمل و چه بعد از آن افزایش می یابد . این مساله به این علت است که با افزایش سن ، استخوان احاطه کننده دندان سخت تر و متراکم تر می شود و خارج کردن دندان را مشکل تر می کند و متعاقب جراحی روند ترمیم نیز کند تر خواهد شد .

کشیدن دندان عقل نیازمند چه مراقبت هایی است؟

از دستکاری و تحریک محل زخم پرهیز کنید و به خاطر داشته باشید که تا 24 ساعت پس از عمل فقط با طرف مقابل غذا بجوید. از سیگار کشیدن به مدت 24 ساعت بپر هیزید زیرا سیگار کشیدن باعث افزایش خونریزی ، کند کردن روند ترمیم و به وجود آوردن حفره خشک می شود .سعی نکنید گاز را عوض کنید زیرا روند لخته شدن را مختل می کند. پس از برداشتن اولین گاز، محل را تمیز نگه دارید و آن را به حال خود رها کنید. سعی نکنید مکرراً خون را بیرون بیاورید چرا که تغییر فشار در دهان از لخته شدن خون جلوگیری می کند. در عوض از گاز تازه برای جذب خون استفاده کنید. اگر بعد از 12 ساعت یا بیشتر، زخم شما همچنان با سرعت ثابت خونریزی می کند، گاز زدن را متوقف کنید و شروع به گاز گرفتن چای کیسه ای مرطوب کنید. برگ های چای باعث لخته شدن خون می شوند و در برخی افراد، کافئین گردش خون را افزایش می دهد. این فرآیند باعث ایجاد پلاکت های لخته شده در ناحیه بخیه می شود که زمان بهبودی را تسریع می کند. دهان خود را با آب نمک بشویید.مایع را به آرامی داخل دهان خود ببرید و اجازه دهید برای لحظه ای خیس بخوردسپس آن را غرغره کنید چرا که ممکن است لخته خون زخم را از بین ببرد. آب نمک باعث بهبودی و کاهش تحریک می شود. برای 24 ساعت اول پس از جراحی، فقط از آب نمک برای تمیز کردن دهان خود استفاده کنید. منتظر بمانید تا پزشک توصیه کند دوباره استفاده از مسواک را شروع کنید .