- بیماری گال یا جرب چیست و چرا به وجود می‌آید؟

بیماری گال یا جرب نوعی بیماری پوستی است که توسط مایت‌ها یا حشرات بسیار ریز به نام سارکوپتس اسکابیه ایجاد می‌شود. این حشرات میکروسکوپی عنکبوتی به بدن انسان حمله‌ور می‌شوند و در لایه‌های بیرونی پوست انسان لانه می‌گزینند و پوست نیز شدیداً به آن واکنش نشان می‌دهد. این مایت‌ها یا حشرات ریز به داخل پوست انسان فرو می‌روند و در آن تخم گذاری می‌کنند. پوست نیز دچار خارش شدید و دانه‌های قرمز می‌شود. کل بدن می‌تواند درگیر این بیماری شود اما بیشتر در شیارهای باریک روی پوست که از دانه‌ها یا برجستگی‌های کوچک ایجاد شده‌اند و همچنین نقاط پر چین پوست مانند میان انگشتان، دور کمر، قسمت داخلی مچ دست، قسمت داخلی آرنج، کف پا، دور سینه، روی باسن، روی زانوها، زیر بغل و لای پاها این خارش شدیدتر است. این در حالی است که میزان خارش پوست در شب‌ها بسیار آزاردهنده و شدیدتر است. بیماری گال بسیار مسری است و می‌تواند بسرعت منتقل شود.

- گال دارای چه علائم و نشانه‌هایی است؟

پس از مواجهه اولیه با گال شش هفته طول می‌کشد تا علائم آن ظاهر شود. علائم آن نیز عبارتند از: خارش شدید، بخصوص هنگام شب، بثورات پوستی جوش مانند فلس‌ها (پوسته پوسته شدن) و تاول‌های پوست، زخم‌های ناشی از خاراندن پوست است که خراش مداوم در ناحیه آلوده می‌تواند زخم‌هایی ایجاد کند که آلوده شوند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است درمان اضافی با آنتی بیوتیک برای عفونت پوست توصیه شود. این بثورات می‌تواند شامل گزش‌های ریز، کهیر، برجستگی‌های زیر پوست یا برجستگی‌های جوش‌مانند باشد. تکه‌های سوراخ کنه گاه روی پوست نیز دیده می‌شود. در برخی موارد هم غدد لنفاوی نزدیک به محل آلودگی ممکن است متورم و حساس شوند. آنها ممکن است به صورت خطوط ریز برجسته یا تغییر رنگ یافته به نظر برسند.

- بیماری گال چگونه منتقل می‌شود؟

بالا بودن قدرت انتقال این بیماری باعث شده پزشکان روش‌های درمانی را برای تمامی افرادی که با فرد مبتلا ارتباط نزدیک داشته‌اند تجویز کنند؛ زیرا این کنه هشت پا در صورت عدم درمان می‌تواند به سرعت بین افراد نزدیک مانند اعضای خانواده، همکلاسی‌ها و یا ساکنان یک مکان مشترک شیوع یابد.

- در مورد انواع بیماری گال هم توضیح می‌دهید؟

انواع بیماری گال عبارتند از:

- گال معمولی: رایج‌ترین گالی که افراد به آن مبتلا می‌شوند و با خارش شدید همراه است. این نوع بیماری گال به جز صورت و سر در سایر قسمت های بدن عود می‌کند.

گال گره‌ای: به صورت دمل و برجستگی در نواحی مانند ناحیه تناسلی، زیر بغل و کشانه ران ایجاد می‌شود. این نوع گال نیز با خارش همره است.

گال نروژی: شدیدترین نوع گال است که به صورت پوسته‌های ضخیم خود را نشان می‌دهد. رنگ این پوسته‌ها به صورت معمول خاکستری است و با مالش دست تکه تکه می‌شود. در این نوع گال زالدوولد کنه بسیار زیاد است و قدرت سرایت بسیار بالا است. افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.

- چگونه می‌توان بیماری گال را تشخیص داد؟

گال را به راحتی با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی ناحیه آسیب دیده پوست تشخیص داده می‌شود، پزشک بخش کوچکی از پوست را می‌تراشد تا نمونه بافتی به دست آید. سپس این نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا وجود کنه در آن را تأیید کند. آزمایش جوهر گال نیز می‌تواند به شناسایی مسیرهای سوراخ شده در پوست که توسط کنه‌ها ایجاد شده کمک کند. برای انجام این آزمایش، پزشک مقداری جوهر را با استفاده از خودکار بر روی ناحیه‌ای از پوست که به نظر می‌رسد آلوده است، می‌ریزد. پس از پاک کردن جوهر، جوهرهایی که به داخل تونل‌های حفر شده ریخته‌اند، باقی می‌مانند. یا این کار با چشم غیرمسلح نیز می‌توان وجود گال را تأیید کرد.

روانشناس تربیتی

گال و اگزما هر دو بیماری پوستی هستند که باعث ایجاد بثورات قرمز خارش دار می‌شوند. گال توسط یک انگل ایجاد می‌شود اما اگزما نوعی حساسیت پوستی با علت ناشناخته است. اگزما می‌تواند فصلی باشد و فقط در یک فصل خاص ایجاد شود. این عارضه معمولاً به صورت لکه‌های قرمز یا تاول‌های دارای پلاسما ظاهر می‌شود؛ درست بر خلاف گال مسری نیست.

- در مورد روش درمان بیماری گال هم توضیح می‌دهید؟

افراد مبتلا به بیماری پوستی گال از خوددرمانی پرهیز کنند و در اولین فرصت به متخصص پوست و یا مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کرده تا داروی مؤثر این بیماری توسط پزشک برای آن‌ها تجویز و در اختیارشان قرار گیرد. درمان اغلب شامل داروهایی است که حشره‌های ریز مولد گال و تخم‌های آن‌ها را از بین می‌برد. برای این کار پمادها، کرم‌ها و لوسیون‌هایی تجویز می‌شود که می‌توان آن‌ها را مستقیماً روی پوست قرار داد. پرمترین یک کرم پوستی حاوی مواد شیمیایی است که کنه‌های گال و تخم‌های آنها را از بین می‌برد. کرم پرمترین به‌طور کلی برای بزرگسالان، افرادی که باردار یا شیرده هستند و کودکان بالای دو ماه بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود. داروهای خوراکی نیز برای درمان ممکن است تجویز شود. پزشک احتمالاً از بیمار می‌خواهد تا دارو را شب‌ها که حشرات بیشتر فعال هستند استفاده کند. شاید لازم باشد درمان را بر تمام پوست از گردن به پایین انجام داد. صبح روز بعد می‌توان دارو را شست. اگر خارش پوستی بیماری گال شدید باشد و بیمار نتواند تحمل کند، آمپول کورتیکواستروئید (مانند هیدروکورتیزون)، آنتی‌هیستامین یا برای عفونت باکتریایی آن آنتی بیوتیک تزریق می‌شود. علائم گال روی پوست با درمان به موقع معمولاً در عرض یک تا دو هفته از بین می‌روند، اما گاهی اوقات چند ماه طول می‌کشد تا از بین بروند.

- راهکار پیشگیری از گال چیست؟

-خودداری از تماس پوستی مانند دست دادن، در آغوش گرفتن و استفاده کردن از وسایل شخصی دیگران مانند، حوله، کیسه و لیف حمام، صابون، روسری و شال.

-شستن لباس‌ها و ملحفه‌ها

گرما و حرارت انگل‌ها و تخم‌های انگل را می‌کشد. همه لباس‌ها، حوله‌ها و رختخواب‌هایی که سه روز پیش از آغاز درمان استفاده شده‌اند را با آب داغ و صابون شستشو دهید. سپس در دمای بالا خشک کنید. مواردی که قابل شستشو در خانه نیستند را به خشکشویی ببرید.

-انگل ها را از بین ببرید

مواردی را که قابل شستشو نیستند در پلاستیک سربسته بگذارید و به مدت یک هفته خارج از منزل مثلاً در گاراژ قرار دهید.

-نظافت را رعایت کنید و جاروبرقی بکشید

نظافت منزل راه خوبی برای پیشگیری از انتشار گال است به خصوص در افرادی که به تخم انگل دچار هستند. مبلمان، فرش‌ها و کف منزل را جاروبرقی بکشید تا پوسته‌ها و تخم‌های احتمالی انگل گال از بین بروند.

-معاینه و درمان تمام افراد در مراکز جمعی

درصورت بروز گال در مراکز تجمعی مانند (خوابگاه‌های دانشجوی، سربازخانه‎‌ها، مدارس، مهدکودک‌ها، زندان‌ها، کمپ نگهداری معتادان، مراکز نگهداری سالمندان و معلولان) لازم است تمام افراد ساکن در این مراکز بررسی، معاینه و تحت درمان قرار گیرند.