در مورد اثر آنتی‌بیوتیک بر روی بدن توضیح می‌دهید؟
آنتی‌بیوتیک‌ها موادی شیمیایی هستند که رشد باکتری‌ها را کند می‌کنند و یا آن‌ها از بین می‌برند. آتی‌بیوتیک‌ها اگر به موقع و درست مصرف شوند با کمک به دفاع سیستم ایمنی بدن، موجب بهبودی بسیاری از عفونت‌های خطرناک می‌شوند. این در حالی است که متأسفانه برخی والدین تصور می‌کنند مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند عفونت کودک آن‌ها را درمان کند، در حالی که چنین تصوری اصلاً درست نیست؛ زیرا ممکن است تشخیص پزشک، مصرف دارویی دیگر باشد و آنتی‌بیوتیک مناسب درمان آن بیماری نباشد. پزشک احتمال مقاوم بودن میکروب مورد نظر را نسبت به آن دارو در نظر می‌گیرد، در نتیجه داروی دیگری برای کودک بیمار تجویز می‌کند. والدین همچنین باید بدانند برای عفونت‌های معمول کودکان دست‌کم باید 48 ساعت از اثر آنتی‌بیوتیک بگذرد تا اثر درمان آن مشخص شود.
آیا آنتی‌بیوتیک تمام عفونت‌ها را درمان می‌کند؟
آنتی‌بیوتیک‌های موجود معمولاً برای درمان عفونت‌های چرکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما بسیاری از میکروب‌ها؛ بخصوص انواع ویروس‌ها با آنتی‌بیوتیک قابل درمان نیستند. از این رو آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان بسیاری از عفونت‌های شایع کودکان مانند سرماخوردگی یا بیماری‌های بثوری و اکثر عفونت‌های روده‌ای مؤثر نیستند.
در مورد عوارض جانبی استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در کودکان هم توضیح دهید.
آنتی‌بیوتیک‌ها مانند تمام داروهای دیگر ممکن است با عوارض جانبی و بروز مشکلات مختلفی همراه باشند. این موضوع بخصوص در خود درمانی یا تجویز نابه‌جا یا با دوز نامناسب داروها بیشتر خود را نشان می‌دهد. مشکلات مختلفی مانند عوارض گوارشی به ویژه اسهال، بیماری‌های کبدی، کلیوی و عوارض حساسیتی ممکن است با مصرف آتی‌بیوتیک‌ها رخ دهد. البته در بسیاری از موارد آنچه والدین تحت عنوان حساسیت از آن یاد می‌کنند، حساسیت نیست. مثلاً استفراغ بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک یا بروز اسهال یا درد شکم بعد از مصرف این دارو ممکن است مربوط به همان بیماری اولیه (همچون عفونت گوش یا گلو) باشد و بی دلیل آن را به آنتی‌بیوتیک نسبت داده‌اند. بنابراین هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک والدین باید مراقب علائمی مانند بروز کهیر یا سایر بثورات پوستی، تنگی نفس و خارش در کودک خود باشند و به محض وقوع این علائم با پزشک خود تماس بگیرند.
مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها چه عوارضی به دنبال دارد؟
متأسفانه مصرف غیرمنطقی و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها؛ چه به شکل خودسرانه توسط والدین و بیماران و چه به صورت تجویز غیرمنطقی توسط پزشکان باعث شده آنتی‌بیوتیک‌هایی که طی سال‌ها برای عفونت‌های خاصی مصرف می‌شد امروزه دیگر اثر خود را از دست بدهند. مصرف آنتی‌بیوتیک‌های نابه‌جا احتمال عوارض جانبی را هم افزایش داده و در صورت بروز عفونت‌های چرکی احتمال عفونت با باکتری‌های مقاوم را هم افزایش می‌دهد و درمان را مشکل‌تر می‌سازد.
آیا مصرف آنتی‌بیوتیک، کودک را بی‌اشتها می‌کند؟
معمولاً کم‌اشتهایی کودکان در طی بیماری‌ها ناشی از خود عفونت است، اما به ندرت ممکن است مصرف برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها به دلیل عوارض گوارشی و طعم بد خود، حالت تهوع و بی‌اشتهایی ایجاد کنند. در مورد مصرف دارو و احتمال عوارض گوارشی یا ایجاد تهوع و بی‌اشتهایی، والدین باید از پزشک خود این موضوع را جویا شوند. به هر حال در صورت ادامه بی‌اشتهایی شدید؛ بخصوص اگر با علائمی مانند درد شکم یا یرقان همراه باشد، باید با پزشک مشورت کرد؛ چون برخی از آتی‌بیوتیک‌ها عوارض کبدی به دنبال دارند و ممکن است برای بیمار نیاز به تغییر دارو یا انجام آزمایش‌های طبی باشد.
هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک، اگر کودک دچار بثورات پوستی شود، چه اقداماتی باید انجام داد؟
بروز بثورات پوستی هنگام مصرف دارو ممکن است به دلیل عفونت یا نوعی حساسیت و واکنش به داروی خاصی از سوی بدن باشد. ممکن است انواع مختلفی از بثورات جلدی در اثر مصرف آنتی‌بیوتیک در بدن به وجود آید که خطرناک‌ترین آن بروز کهیر است. ضایعات کهیری معمولاً با خارش و کمی برجستگی و التهاب همراه است و به سرعت دیده می‌شوند. چنین بثوراتی را باید جدی تلقی کرد و ضمن قطع دارو حتماً با پزشک معالج تماس گرفت؛ زیرا تشخیص حساسیت نسبت به مصرف دارویی خاص به لحاظ عدم تجویز آن در آینده اهمیت فراوانی دارد.
آیا ممکن است مصرف آنتی‌بیوتیک با سایر داروها تداخل به وجود آورد؟
بله، مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها با سایر داروها؛ حتی انواع آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است تداخل جدی در بدن ایجاد کند. گاهی اوقات مصرف دو نوع آنتی‌بیوتیک همزمان با هم اثر یکدیگر را خنثی می‌کند و احتمال مسمومیت با برخی داروها در اثر مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک افزایش می‌یابد. بنابراین اگر کودک تحت درمان با داروهای دیگر است حتماً باید پیش از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها پزشک را در جریان گذاشت.
لزومی دارد هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها از ویتامین‌ها هم استفاده کنیم؟
خیر، گرچه مصرف برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به طور موقت در کاهش ویتامین‌های خاص مانند ویتامین (k) در بدن مؤثر باشند، اما این موضوع موقتی است و بلافاصله پس از قطع درمان برطرف می‌شود. در صورت نیاز به مصرف ویتامین‌های مکمل برای طولانی‌مدت، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
نظر شما