به گزارش آتیه آنلاین، وضعیت متعادل بازار کار و اشتغال در صورت عدم همخوانی تربیت نیروی کار، خروجی آماری دانشگاه ها، داده های حوزه مهارت نیروی کار و فرصت های ایجاد شده حوزه بازار اشتغال با اختلال روبرو شده و نظام سیاستی و هدفگذاری این بخش مشکلاتی را تجربه خواهد کرد.

در صورت عملکرد درست و متناسب با شرایط بازار کار و اشتغال و مولفه‌های مرتبط با آن، انتظار می‌رود که تعادل عرضه و تقاضا در بازار اشتغال به شکل قابل قبولی وجود داشته و تناسب لازم بین خلق فرصت های شغلی ناشی از سیاست‌گذاری این بخش و افراد خواهان ورود به بازار کار وجود داشته باشد.

نیاز بازار کار و کارفرمایان به نیروی کار در بین تمامی اقشار از نیروی کار ساده تا دانش آموختگان و همچنین نیروی کار ماهر و دارای تخصص باید متناسب با خروجی نهادهای آموزش مهارت‌های فنی و دانشگاه‌ها باشد. در این شرایط تعادل عرضه و تقاضای اشتغال به عنوان یکی از کارکردهای اساسی هدفگذاری درست و اثرگذار بازار کار خودنمایی می‌کند.

جمعیت بیش از ۶۴ میلیون نفر ۱۵ ساله و بیشتر در قالب جمعیت فعال، جامعه شاغل ۲۴ میلیون نفری در بخش‌های سه گانه صنعت، خدمات و کشاورزی، آمار ۲ میلیون و ۴۰۰هزار نفری بیکاران و جمعیت قابل توجهی از شاغلان بخش‌های اشتغال ناقص و اشتغال غیرشایسته، الزام تدوین سیاست‌های بازار اشتغال را بر مبنای ظرفیت‌های گسترده این حوزه نشان می‌دهد.

کارجویان و کارفرمایان به دنبال نقطه اشتراک

در شرایطی که بخشی از کارجویان دانش‌آموخته و نیروی کار دارای مهارت‌های فنی و نیروی کار ساده به دلایل مختلف امکان یافتن شغل مناسب و اشتغال به کار را پیدا نمی‌کنند، بخشی از کارفرمایان همچنان در این وضعیت موجود بازار کار به دنبال یافتن نیروی کار مدنظر خود هستند.

وضعیت اشاره شده در واقع تناقض بازار کار را در حوزه عرضه و تقاضای اشتغال شکل داده به گونه‌ای که جمعیتی به دنبال شغل و جمعیت دیگر به دنبال شاغل بوده و شرایط موجود را از نظر معادلات و مناسبات حوزه کار و اشتغال باورپذیر نمی‌کند.

کارشناسان حوزه بازار کار و اشتغال اما بر این باورند که امر مهارت، اساسی‌ترین دلیل عدم توفیق کارجویان در بازار کار برای یافتن شغل مناسب بوده و همچنین نیاز کارفرمایان به نیروی کار ماهر برای اشتغال در بخش‌های مختلف و کمبود نیروی کار دارای مهارت‌های فنی و تخصصی، وضعیت نامتعادل عرضه و تقاضای بازار اشتغال را رقم زده است.

بیکاری در عین نیاز به نیروی کار

رییس کمیته دستمزد کانون شوراهای اسلامی کار در گفت‌وگو با آتیه آنلاین در خصوص وجود تناقض بین شاخص نرخ بیکاری، آمار کارجویان و بیکاران، نیاز کارفرمایان به نیروی کار ماهر و کمبود نیروی کار در بازار اشتغال گفت: در حال حاضر تناقضی در بازار اشتغال وجود دارد که در واقع خروجی عدم توجه کافی به مهارت‌آموزی در حین تحصیل و سیاست‌های اشتباه در نظام آموزشی بوده و شرایطی را موجب شده که نیروی کار نداریم اما بیکار زیاد داریم.

فرامرز توفیقی تصریح کرد: موضوع مهارت‌آموزی از گذشته در قالب مسائلی مانند استاد شاگردی مطرح بوده و در شرایط کارجویان خواستار ورود به بازار اشتغال باید به مهارت‌آموزی به عنوان یک اصل ضروری برای یافتن اشتغال نگاه کنند.

این کارشناس حوزه بازار کار ادامه داد: همزمان با رشد و افزایش جمعیت کشور در دهه ۶۰  باید فکری برای ایجاد بازار کار در کشور برای این جمعیت در آینده می‌شد اما شرایط اقتصادی نتیجه تحریم و سوء مدیریت در برخی دوره‌ها منجر به تولید اشتغال نشده، زمینه‌ اشتغال در کارگاه‌ها از بین رفته و مشکل اشتغالزایی و عدم تعادل عرضه و تقاضای نیروی کار را به وجود آورده است.

وی همچنین اظهار داشت: نظام آموزشی کشور با نگاه به روند حرکتی و دیدگاه کشورهای در حال توسعه و لزوم تمرکز بر استفاده از مهارت‌آموزی، امکان حل چالش‌هایی مانند مدرک پروری و ایجاد توقعات در بین افراد تحصیلکرده غیرماهر را تشخیص داده و برای آن‌ها چاره‌اندیشی کند.

بدون مهارت‌های دانش‌آموخته به دنبال کار

این کارشناس و فعال بازار کار گفت: نتیجه این شرایط، برقراری سیاست‌های آموزشی در حوزه تحصیلات عالی و ایجاد زمینه در خصوص ادامه تحصیلات بخش بزرگی از جمعیت جوان جویای کار و ایجاد رشته‌های بدون کارایی و البته خروجی جوانان تحصیلکرده بدون مهارت از دانشگاه‌هاست که با وجود گذشتن سال‌ها و ادامه تحصیل و خلق توقعات بیشتر، بدون مهارت به دنبال کار در جامعه هستند.

وی همچنین در ادامه گفت: بسیاری از دانشگاه‌های جهان علاوه بر ایجاد زمینه تحصیلات دانشگاهی، شرایط آموزش مهارت‌آموزی را برای افراد مهیا می‌کنند که این مهم با دوره‌های عملی در کشور ما یا اتفاق نمی‌افتد و یا به شکل ناکارآمد در حال انجام است و عملا با این شرایط، واحدهای عملی و کارگاهی در دانشگاه‌ها، صرفاً افزایش دهنده معدل دانشجویان است و چیزی بر داشته‌های فنی آن‌ها اضافه نمی‌کند.

توفیقی افزود: نتیجه اینکه این افراد با ورود به جامعه به دنبال یافتن کار بوده و با وجود دانش‌آموختگی و توقع کاری بالا، شغل مورد نظر را پیدا نکرده و به دنبال اشتغال غیرمولد هستند.

وی در ادامه عنوان کرد: نهایتاً شرایط حاکم بر بازار کار و اشتغال، خروجی اقتصادی، تولیدی و اشتغال‌زایی لازم را برای جامعه و حوزه اشتغال نخواهند داشت.

تحصیل بدون مهارت؛ خروجی نظام آموزشی

این فعال حوزه کارگری اضافه کرد: این معضل کشور در حوزه آموزش است که در دانشگاه‌ها به افراد، علم و دانش روز تجربی و عملی را آموزش نمی‌دهیم و این در حالی است که تعداد دانشگاه‌ها در کشور ما حتی بیشتر از دانشگاه‌های چین با جمعیتی بالغ بر یک میلیارد و ۴۰ میلیون نفر است.

وی تصریح کرد: در کشورهای صنعتی و به عنوان مثال، آلمانی‌ها حداکثر ۵۰ درصد به دنبال تحصیلات عالی هستند و با استعدادیابی درست و به موقع در سیستم آموزشی، اقدام به کسب دانش و مهارت در حوزه‌های دیگر می‌کنند.

رییس کمیته دستمزد کانون شوراهای اسلامی کار ادامه داد: خروجی این شرایط در حوزه اشتغال و آموزش کشور این است که در شهرهای صنعتی کارگاه‌هایی وجود دارد که به دنبال جذب نیروی کار ماهر هستند و افراد ماهر و دارای تخصص برای این کارها پیدا نمی‌شود که اگر هم این اتفاق را شاهد باشیم به دلیل شرایط دستمزدی حاکم بر تولید در کشور، افراد ماهر جذب این کارها نمی‌شوند و دو گانه‌ای را در این زمینه شاهد هستیم.

شرایط نامناسب اشتغال محصول بازار اشتغال بدون مهارت

این کارشناس و فعال حوزه بازار کار و اشتغال بیان داشت: عدم آموزش صحیح افراد، عدم بلوغ آموزش و پرورش و آموزش عالی در بخش‌های مهارت‌آموزی و تبیین استعداد جوانان و عدم پیاده‌سازی مدل‌های مهارت‌پروری در کارگاه‌های تخصصی و تخصیص ندادن دستمزد مناسب کار شایسته به نیروهای کار، شرایطی را موجب شده که خروجی آن یک صنعت ناکارآمد و شرایط نامناسب اشتغال و دستمزدی در کشور شده است.

 توفیقی گفت: در طول دهه‌های گذشته هیچ حمایت واقعی از تکنولوژی، صنعت و مهارت به معنای واقعی نداشتیم و سیاست‌های اشتباه آموزشی، تولیدی، اقتصادی و صنعتی موجب عدم بهره‌مندی از این ظرفیت‌ها در کشور شده است.

راهکار رفع تناقض آمار بیکاری و جذب نیروی کار

تبیین و تدوین سیاست‌های نقش‌آفرین و اثرگذار در بازار کار و اشتغال، تمرکز هدف‌گذاری بر توسعه مهارت‌آموزی به عنوان رکن اساسی اشتغال، هماهنگی و تعامل نظام آموزشی سطوح و آموزش عالی با نهادهای مهارت‌آموزی، ارتقاء و تفهیم جایگاه مهارت و فرهنگ مهارت‌آموزی و همچنین ایجاد ارتباط موثر بین دانشگاه، صنعت و بخش‌های تصمیم‌ساز حوزه اشتغال در کشور به عنوان دیدگاه ضروری برای تعادل‌بخشی به بازار کار ضروری است.

در این صورت در بلندمدت کارجویان و دانش‌آموختگان بدون مهارت، کارفرمایان خواهان جذب نیروی کار ماهر، سیستم آموزش‌ دانشگاهی بدون مهارت و به دنبال آن تناقض آماری بیکاران و کارفرمایان در بازار کار و اشتغال را شاهد نخواهیم بود.