به گزارش آتیه آنلاین، علیرغم تلاش‌های مقطعی برای بهبود اوضاع شغلی پاکبانان، این گروه از کارگران همچنان با مشکلات و مصائبی دست و پنجه نرم می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها، پایین بودن دستمزدها، تأخیر در پرداخت حقوق ماهانه و معوقات مزدی، نبود امنیت شغلی و عدم برخورداری از مزایای مزدی و مناسبتی است.

در میانه فروردین سال‌جاری، «رضا محمدی»مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: پاکبانان براساس ضوابط مشخص‌شده در قانون کار فعالیت خواهند کرد و حقوق آنان ۱۱ میلیون تومان خواهد بود که با اضافه شدن مزایایی نظیر حق عائله‌مندی، سنوات شغلی، شب‌کاری، اضافه‌کاری و ... دریافتی ماهانه برخی نیروها تا ۱۵ میلیون تومان نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

با این حال، حدود 6 ماه بعد در ۱۹ شهریورماه، «ناصر امانی» عضو شورای شهر تهران در حاشیه نشست شورای شهر در ارتباط با مشکلات شغلی و معیشتی کارگران شهرداری و پاکبانان به خبرنگاران گفت: وقتی با این کارگران شهرداری صحبت می‌کنم، اکثر آن‌ها گلایه‌مند هستند که چرا با تأخیر، حقوق‌شان پرداخت می‌شود و بعضاً نیز بیمه‌ این افراد با مشکل مواجه است. این وظیفه شهرداری تهران است که به طور مرتب نظارت داشته باشد و اگر پیمانکاری تخلف دارد، رسیدگی کند.

او در مذمت شرایط شغلی کارگران پاکبان که به صورت پیمانکاری کار می‌کنند؛ گفت: دست پیمانکار باز است تا قرارداد کارگر را فسخ کند و همان حقوق اندکی که کارگر از محل همین شغل دارد را هم قطع کند.

چالش‌های پاکبانان

مشکلات و چالش‌های کارگران پاکبان بیشتر برآمده از قراردادهای پیمانکاری‌ است؛ «محسن باقری» فعال صنفی کارگران شهرداری تهران و از اعضای کارگری شورای عالی کار با بیان این مطلب به آتیه آنلاین گفت: پاکبانی وظیفه‌ای همیشگی و دائمی است و ماهیت آن مستمر است؛ بنابراین قانون کار اجازه نمی‌دهد با کار پاکبانی مانند کار پروژه‌ای و موقت برخورد شود.

به گفته وی، واگذاری کارهای دائمی و مستمر به پیمکاناران هیچ توجیه قانونی ندارد بنابراین نباید مشاغل پاکبانی، پیمانکاری و شرکتی باشد؛ این کارگران بایستی طرف قرارداد با خود شهرداری‌ها باشند.

باقری با تأکید بر اینکه مشکلات کارگران پاکبان از زمان به پیمان‌سپاری‌ها در یکی دو دهه گذشته آغاز شده است؛ بیان کرد: شرکت‌های پیمانکاری به این بهانه که صورت حساب‌ها وصول نشده و یا مطالبات از سوی شهرداری‌ها پرداخت نشده، در پرداخت به‌موقع حقوق کارگران اهمال می‌کنند؛ حقوق کارگر پاکبان که طرف قرارداد شرکت‌های پیمانکاری است، حداقلی و در مرز حقوق مصوب شورای‌عالی کار است اما همین حقوق ناکافی گاه با تأخیر پرداخت می‌شود؛ ضمن اینکه پیمانکاران هیچ محدودیتی در تعدیل و فسخ قرارداد کارگران ندارند.

عضو کارگری شورای عالی کار تأکید کرد: وزارت کشور و مجموعه شهرداری‌ها در دولت جدید، باید بر عملکرد پیمانکاری‌ها نظارت مستمر داشته باشند و نسبت به اصلاح مناسبات شغلی کارگران پاکبان در سراسر کشور اقدام کنند.

درد دل‌های پاکبانان در مناطق محروم

یکی از اصلی‌ترین مشکلات کارگران پاکبان در شهرداری‌های مختلف به‌ویژه در مناطق محروم و دورافتاده، تأخیر در پرداخت حقوق و مزایای مزدی است؛ برای نمونه، کارگران پاکبان شهرداری‌های مناطق مختلف زاهدان از ماه‌ها مطالبات مزدی خود انتقاد دارند و می‌گویند: مطالبه جدی ما، پرداخت به موقع حقوق و مزایای مزدی‌ست.

عدم پرداخت مزایای مزدی از جمله عیدی و سنوات پایان سال، مشکل کارگران شهرداری ایرانشهر در استان سیستان و بلوچستان نیز هست؛ یکی از این کارگران در این رابطه به آتیه آنلاین گفت: با احتساب شهریور ماه، چهار ماه حقوق طلبکاریم؛ از شهرداری می‌خواهیم بخشی از این طلب مزدی را هرچه سریع‌تر پرداخت کند.

در این شهرداری، نزدیک به ۶۵۰ کارگر مشغول به کارند که سوابق کاری آن‌ها به بالای ۱۵ سال می‌رسد. چند صد نفر از این کارگران را پاکبان‌ها تشکیل می‌دهند که آن‌ها نیز سال‌ها عیدی و سنوات و چندین ماه دستمزد و معوقات مزدی طلبکارند.

کارگر شهرداری ایرانشهر در این رابطه می‌گوید: عدم دریافت به موقع حقوق و پرداخت نشدن حق عیدی در ۱۵ تا ۱۶ سال گذشته تاثیرات منفی در شرایط زندگی ما کارگران گذاشته است؛ مراجعات مکرر به مسئولان محلی و استانی تا امروز نتیجه نداده و حالا امیدواریم مسئولان وزارت کشور در دولت جدید و استانداری‌ها بیشتر از قبل بر عملکرد شهرداری‌ها و پیمانکاران آن‌ها نظارت داشته باشند.

این کارگر تأکید می‌کند: پرداخت به موقع حقوق و برخورداری از قرارداد شغلی قانونی، کمترین حق و حقوق پاکبانی است که برای نظافت و پاکیزگی شهرها در هر شرایط آب و هوایی و در تمام روزهای سال زحمت می‌کشد.

شرایط کارگران پاکبان در بسیاری از شهرهای دیگر کشور نیز تقریباً مشابه اوضاع کارگران شهرداری ایرانشهر است؛ محسن باقری، راهکار بهبود اوضاع را عقد قرارداد مستقیم با کارگران پاکبان می‌داند و می‌گوید: نیازی نیست این کارگران پیمانکاری باشند؛ شهرداری‌ها باید با این نیروها که شغل‌شان دائمی و مستمر است، قرارداد دائمی منعقد کنند؛ اما در کوتاه‌مدت باید به همه شهرداری‌ها ابلاغ شود که از منابع موجود، حقوق و مزایای عقب‌افتاده کارگران پیمانکاری از جمله پاکبانان را پرداخت کنند. کارگری که مسئول نظافت شهر است، نباید شب با دست خالی به خانه برگردد.....