به گزارش آتیه آنلاین و به نقل از اکونومیست؛ بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی در چین ضررهای زیادی را متحمل شده‌اند؛ برخی از سرمایه‌گذاران از تیرگی روابط این کشور با غرب به شدت نگران هستند و برخی دیگر از رکود بی‌سابقه در بازار املاک این کشور ابراز نگرانی می‌کنند. اما مقامات چینی در حال بررسی اقداماتی برای ایجاد ثبات در بازارهای کشور هستند و همین مسئله، حتی اگر تنها یک شایعه باشد، می‌تواند مهلتی در روزهای اخیر ایجاد کند. با این حال واقعیت بازار سرمایه در چین چندان باثبات نیست؛ در سال گذشته شاخص بازار سهام چین (CSI) ۲۲ درصد و شاخص «هانگ سنگ» (Hang Seng) هنگ کنگ ۳۰ درصد کاهش یافته است.

به این ترتیب، خوش‌بینی در مورد اقتصاد دولتی و بزرگ چین یک چشم‌انداز دور از دسترس به نظر می‌رسد. هر چند که تنها پنج سال پیش، سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار معجزه‌آسای چین سر و صدای زیادی به راه انداخته بودند و چین را جایگزین بازارهای جهان ثروتمند می‌دیدند، که اغلب مشابه و هماهنگ بودند. به همین دلیل بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰، سهام چینی ویژه شهروندان، که به سهام A معروف است، به لیست شاخص «بازارهای نوظهور» معیار (MSCI) که شرکت‌هایی با سرمایه متوسط ‌تا بزرگ در ۲۶ کشور در سراسر اروپا و آسیا دربرمی‌گیرد، اضافه شد.

شرکت‌های چینی در سال ۲۰۲۰ بر اساس ارزش‌شان، بیش از ۴۰ درصد از شاخص «بازارهای نوظهور» را تشکیل می‌دادند و تا سال ۲۰۲۲، سرمایه‌گذاران خارجی‌ها جذب شده به چین، ارزش سهامی معادل ۱.۲ تریلیون دلار یا ۵ تا ۱۰ درصد کل سهام در سرزمین اصلی چین و هنگ‌کنگ را در اختیار داشتند. درک جذب سرمایه‌های خارجی در چین چندان مشکل نیست، یکی از سرمایه‌گذاران معروف، چالش سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور در عین اجتناب از بازار چین را مانند این می‌داند که «بخواهید در بازارهای جهان توسعه‌یافته سرمایه‌گذاری کنید اما در عین حال اجازه سرمایه‌گذاری در آمریکا را نداشته باشید»؛ بدین ترتیب در طی این سال‌ها چین بهشت سرمایه‌گذاران خارجی بود.

تعداد انگشت شماری از بازارهای سهام نوظهور هستند که اکنون می‌توانند جایگزین چین شوند. برای مثال اکنون سرمایه‌ها در حال سرازیر شدن به هند، کره جنوبی و تایوان است که سهام آنها روی هم بیش از ۶۰ درصد از سهام بازارهای نوظهور چین را تشکیل می‌دهند. این بازارها در سه ماه پایانی سال ۲۰۲۳ حدود ۱۶ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران خارجی را به خود جذب کرده‌اند. بازار این کشورها روی هم رفته کمی شبیه چین است: یکی از این کشورها، هند، با درآمد متوسط، کشوری ‌در حال رشد سریع با پتانسیل مصرف زیاد است و دو کشور دیگر که سرمایه‌ها را به خود جذب می‌کنند، یعنی کره‌جنوبی و تایوان، دارای صنعت پیشرفته‌ای هستند.

همچنین سرمایه‌گذاران غربی که به دنبال رشد سهام صنعتی چین به آنجا سرازیر شده بودند با تشویق اصلاحات سرمایه‌گذاری در ژاپن به سمت بازار این کشور روی آورده‌اند. سال گذشته سرمایه‌گذاران خارجی ۳ تریلیون ین (۲۰ میلیارد دلار) به صندوق‌های سهام ژاپن وارد کردند که بیشترین میزان در یک دهه گذشته است.

با این حال، این جایگزین‌های سرمایه‌گذاری مختلف دارای نقص‌های خاص خود هستند. برخلاف وضعیت چین، سهام هند گران است؛ سهام هند نسبت «قیمت به درآمد» بالاتری در برابر سایر بازارهای بزرگ در حال ظهور دارند. اگرچه سهام ژاپن نسبتاً ارزان به نظر می‌رسد، اما برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال رشد سریع درآمد هستند، اصلا انتخاب معقولی نیست. به همین ترتیب، سهام تایوان و کره‌جنوبی نیز به دلیل نقدشوندگی نسبی و غیرقابل دسترس بودن مبادلات آنها، در میان بازارهای نوظهور گنجانده شده است، اما هر دو اقتصاد بلوغ درآمدی خود را از سر گذرانده‌اند و احتمال رشد کمتری نسبت به چین دارند.

اندازه بازارها هم مشکل دیگری است؛ بسیاری از مکان‌هایی که با دور شدن زنجیره‌های تامین از چین سود می‌برند، بازارهای عمومی ضعیفی هستند. حتی پس از رشد سریع هند، کل سرمایه بازار این کشور تنها ۴ تریلیون دلار است که حتی به اندازه یک سوم بازار سرمایه «هنگ کنگ»، «شانگهای» و «شنژن» نیست. در طول زمان این بازارهای جایگزین به بلوغ اقتصادی خود رسیده‌اند؛ برای مثال زمانی که «ام‌اس‌سی‌آی» شاخص بازارهای نوظهور خود را در سال ۱۹۸۸ منتشر کرد، مالزی از نظر ارزش یک سوم سهام بازارهای نوظهور را به خود اختصاص داده بود اما این میزان اکنون کمتر از ۲ درصد است. یا مثلا کشورهای در حال توسعه برزیل، شیلی و مکزیک با هم یک سوم دیگر بازارهای نوظهور را تشکیل می‌دادند اما امروزه آنها کمتر از ۱۰ درصد این بازار را تشکیل می‌دهند.

بخت اقتصادی چین بدون کاهش مداوم تنش‌ها بین پکن و واشنگتن چندان اوضاع خوبی را تجربه نخواهد کرد و بدون سیاست‌هایی جهت کاهش تنش، استراتژی‌های اجتناب از سرمایه‌گذاری در چین علی‌رغم وضعیت بهتر بازار این کشور ادامه خواهد داشت. با این حال استراتژی‌های اجتناب از سرمایه‌گذاری در چین، نمی‌تواند شور و شوق سرمایه‌گذاران نسبت به بازار سهام قوی این کشور را به صورت کامل متوقف کند.