به گزارش آتیه آنلاین و به نقل از اکونومیست؛ هواشناس شناخته شده چینی «تو چانگ وانگ» با وجود اینکه در حال مرگ بود، آخرین حرفی خود را درباره گرم شدن کره زمین برای گفتن داشت. بنابراین در سال ۱۹۶۱ او در «پیپلز دیلی»، روزنامه سخنگوی حزب کمونیست چین، هشدار داد که ممکن است شرایطی که زندگی در زمین را حفظ می‌کند، تغییر یابد. با این حال، او گرم شدن را بخشی از چرخه‌ای در فعالیت خورشیدی می‌دانست که احتمالاً در یک بازه زمانی معکوس می‌شود. «تو» اصلا به این شک نداشت که سوزاندن سوخت‌های فسیلی می‌تواند دی اکسید کربن را به جو پمپاژ می‌کند و باعث تغییر آب و هوا شود. البته در آن شماره از «پیپلز دیلی»، چند صفحه قبل از مقاله او، عکسی خندان از کارگران زغال‌سنگ زده بوند. چین با هدف جبران عقب افتادن اقتصادی از غرب، با عجله به سمت صنعتی شدن حرکت می‌کرد.
امروزه چین یک نیروگاه صنعتی است که بیش از یک چهارم تولیدات جهان را در خود جای داده است، یعنی بیش از مجموع آمریکا و آلمان با هم. اما پیشرفت آن درست مثل رقبای اروپایی و آمریکایش از نظر انتشار گازهای گلخانه‌ای هزینه‌ای را به همراه دارد. در طول سه دهه گذشته، چین در مجموع بیش از هر کشور دیگری دی اکسید کربن را در جو منتشر کرده است. بر اساس گزارش Rhodium Group، یک شرکت تحقیقاتی آمریکایی، اکنون سالانه بیش از یک چهارم گازهای گلخانه‌ای جهان را چین منتشر می‌کند. این تقریباً دو برابر بیشتر از آمریکا است که در رتبه دوم قرار دارد. البته بر اساس سرانه جمعیت آمریکا همچنان با اختلاف از بقیه اول است.
بنابراین، اگر جهان همانطور که دولت‌ها در اجلاس سالانه آب و هوایی سازمان ملل متحد در پاریس در سال ۲۰۱۵ متعهد شدند بخواهد گرمایش جهانی را از زمان انقلاب صنعتی بسیار کمتر از ۲ درجه سانتیگراد نگه دارد، به چین بستگی زیادی خواهد داشت. نشست امسال (موسوم به COP۲۸) در دبی و در ۳۰ نوامبر آغاز شد. چین خبرهای خوب و بدی برای شرکت کنندگان دارد.
نکته مثبت این است که انتشار گازهای گلخانه‌ای چین به زودی از افزایش خود را متوقف خواهد کرد. برخی از تحلیلگران فکر می‌کنند که در سال جاری این میزان بالاتر خواهد رفت. شکی نیست که اوج تولید گاز گلخانه‌ای قبل از سال ۲۰۳۰ خواهد بود، هدفی که چین برای خود تعیین کرده است. این کشور سریعتر از هر کشور دیگری در حال ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای است. همچنین سرمایه‌گذاری زیادی در انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داده است، به طوری که اکنون حدود ۷۵۰ گیگاوات ظرفیت تولید بادی و خورشیدی دارد که حدود یک سوم کل جهان است. دولت قصد دارد تا پایان دهه ۱۲۰۰ گیگاوات ظرفیت داشته باشد که بیشتر از کل ظرفیت برق اتحادیه اروپا در حال حاضر است. چین احتمالاً از این هدف فراتر خواهد رفت.
اما این فقط استقبال چین از انرژی‌های تجدیدپذیر نیست که به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند. تولید فولاد و سیمان با کربن فشرده کاهش یافته است. پس از دهه‌ها ساخت جاده‌ها و راه‌آهن‌ها، دولت کمتر در پروژه‌های زیربنایی بزرگ هزینه می‌کند. گسترش طولانی بخش املاک به یک فروپاشی ختم شده که اقتصاد را تکان داده است و منجر به انتشار کمتر گاز گلخانه‌ای با قطع تقاضا گشته. در آینده، تعداد کمی از تحلیلگران انتظار دارند که تولید ناخالص داخلی چین به همان سرعتی که در پایان قرن گذشته و ابتدای قرن داشت رشد کند. به عبارت دیگر مرحله کثیف توسعه چین پشت سرش قرار دارد.
با این حال، چین متعهد شده است که تا سال ۲۰۶۰ انتشار خالص گازهای گلخانه‌ای را حذف کند یا به کربن خنثی تبدیل نماید. رسیدن به این هدف بسیار دشوارتر خواهد بود. چرا که حتی پس از آن تزریق گسترده انرژی‌های تجدیدپذیر، زغال‌سنگ کثیف همچنان بیش از نیمی از انرژی چین را تامین می‌کند. این میزان از حدود ۷۰ درصد در سال ۲۰۱۱ کاهش یافته است، اما با افزایش تقاضا برای برق، میزان زغال سنگ سوزانده شده در چین همچنان در حال افزایش است. سال گذشته چین رکورد ۴.۵ میلیارد تن سنگ سیاه استخراج کرد و به طور میانگین هر هفته ساخت دو نیروگاه جدید زغال سنگ را برای ساخت و ساز تصویب کرد.
بسیاری از این نیروگاه‌ها ممکن است هرگز ساخته نشوند چرا که کاهش نرخ بهره‌برداری از نیروگاه‌های زغال سنگ موجود، زمینه ساخت و ساز بیشتر را تضعیف می‌کند. اما چین به آن سرعتی که کارشناسان محیطزیست می‌خواهند یا به گفته تحلیلگران برای دستیابی به هدف ۲۰۶۰ ضروری است، از زغال سنگ دور نمی‌شود. بخشی از مشکل این است که کشور دارای مقدار زیادی از زغال سنگ است. زغال سنگ با نفت یا گاز، منبع امن انرژی را برای چین فراهم می‌کند. ساخت معادن شغل ایجاد می‌کند و ساختن یک کارخانه زغال سنگ، چه نیاز باشد و چه نباشد، روشی رایج برای دولت‌های محلی برای تقویت رشد اقتصادی است. همچنین شبکه برق چین با در نظر گرفتن زغال سنگ ساخته شده است.
موانع و ظرفیت‌ها
اکثر کشورها باید تغییرات مشابهی در شبکه‌های خود ایجاد کنند. دیوید فیشمن از گروه Lantau، یک مشاور انرژی، می‌گوید: «با این حال چالش پیش‌روی چین، منحصر به فرد است. بخش عمده‌ای از منابع خورشیدی و بادی کشور در غرب واقع شده است. اما نیرویی که آنها تولید می‌کنند بیشتر در شرق مورد نیاز است، جایی که بزرگترین شهرهای کشور را می‌توان یافت. انتقال انرژی در مسافت‌های طولانی دشوار است. مشکل دیگر این است که دولت‌های استانی در مورد نحوه عملکرد بخش آنها از شبکه حرف‌های زیادی دارند. آنها دوست ندارند برای انرژی به یکدیگر وابسته باشند. بنابراین، برای مثال، یک استان ممکن است ترجیح دهد از نیروگاه زغال‌سنگ خود به جای منبع انرژی پاک‌تری استفاده کند که در جای دیگر است».
کسانی که نگران پیشرفت چین هستند، نگران متان، یک گاز گلخانه‌ای قدرتمند نیز هستند. برخی از کشورها می‌توانند انتشار گاز متان خود را به روش‌های ساده کاهش دهند، مانند تعمیر لوله‌های نشتی گاز؛ اما بیشتر متانی که از چین می‌آید از معادن زغال سنگ بیرون می‌زند یا توسط میکروب‌های کاتالیزور در شالیزارهای برنج تولید می‌شود. رفع مشکل بدون بستن معادن یا تغییر شیوه‌های کشاورزی سخت است. بنابراین در اجلاس آب و هوای سازمان ملل در سال ۲۰۲۱، چین از پیوستن به بیش از ۱۰۰ کشور دیگر، از جمله آمریکا که متعهد شد تا سال ۲۰۳۰ انتشار گاز متان جهانی را حداقل ۳۰ درصد کاهش دهد، خودداری کرد. هرچند، در اوایل این ماه، چین اعلام کرد که به این موضوع رسیدگی خواهد کرد.
«لی شو»، مدیر جدید مرکز آب و هوای چین در موسسه «سیاست جامعه آسیا» در نیویورک معتقد است قطع برق ناشی از افزایش قیمت زغال سنگ و خشکسالی، که برق آبی را مختل می‌کند، دولت را در سال‌های اخیر نگران کرده است. اکنون مقامات نگرانند که سیاست‌های سازگار با آب و هوا، امنیت انرژی کشور را تضعیف کند (احتمالا برخی اصلاحات، مانند انعطاف‌پذیرتر کردن شبکه، نتیجه معکوس خواهد داشت). با این حال، چین دلایل خوبی برای اولویت دادن به آب و هوا دارد. برخی از بزرگترین شهرهای آن، از جمله «شانگهای»، در ساحل قرار گرفته است و ممکن است توسط دریاها بلعیده شود. شمال چین خشک و فاقد آب آشامیدنی است و در شرایط آب و هوای شدید آسیب می زند. بر اساس مطالعه‌ای که توسط مجله پزشکی Lancet منتشر شده است، مرگ و میر ناشی از موج گرما در چین در سال گذشته ۳۴۲ درصد در مقایسه با میانگین تاریخی افزایش یافته است و همچنین سیل گرما در تابستان امسال به بخش عمده‌ای از محصول گندم چین آسیب زد.
در همین حال، چین به رهبری در فناوری انرژی سبز تبدیل شده است. بقیه جهان تا حد زیادی به زنجیره‌های تامین پنل خورشیدی و باتری چینی وابسته است. امسال چین با پشت سر گذاشتن ژاپن به بزرگترین صادرکننده خودرو در جهان تبدیل شد که بخشی از آن به لطف تسلط چین در خودروهای الکتریکی است. با این حال، چین همچنان تصریح می‌کند که در برابر تغییرات اقلیمی تسلیم نخواهد شد. در اوایل سال جاری، «شی جین پینگ»، رهبر چین هدف خود از رسیدن به اوج تولید کربن تا سال ۲۰۳۰ و دستیابی به بی طرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ را تکرار کرد. اما او تاکید می‌کند «مسیر، روش، سرعت و شدت رسیدن به این هدف باید و باید توسط خودمان تعیین شود هرگز تحت تأثیر دیگران قرار نگیرید.»
نظر شما