به گزارش آتیه آنلاین، صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز نهم خرداد در هفتمین همایش ملی کار به این موضوع اشاره کرده و گفته است: وضعیت صندوقهای بازنشستگی مناسب نیست، ضریب بسیار ناپایداری دارند. اکنون نسبت پشتیبانی در صندوق بازنشستگی کشوری بین ۰.۵ تا ۰.۷ است که این نسبت در سازمان تأمین اجتماعی چهار است.
او گفت: باید در اسناد بالادستی به وضعیت و ضریب پشتیبانی صندوق ها توجه ویژهای شود. چرا که ناپایداری نگرانکنندهای بر آنها حاکم است. مدیریتهای کارآمد و متعهد با بهرهگیری از فناوریهای به روز میتوانند ضمن کاهش مصارف، افزایش ضریب پشتیبانی صندوقها و میزان بهرهوری را ارتقاء دهند. اگرچه میزان بازنشستگی در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بیسابقه بوده اما ضریب پشتیبانی کاهش پیدا نکرده و باید اصلاح ساختاری در صندوقها نیز مدنظر قرار گیرد.
توجه برنامه هفتم توسعه به موضوع کاهش ضریب پشتیبانی صندوقها
کاهش ضریب پشتیبانی صندوقهای بیمهای به حدی مورد توجه است که در برنامه هفتم توسعه نیز به این موضوع پرداخته شده تا راهکارهایی برای حل مشکلات موجود در زمینه تعادل در منابع و مصارف صورت گیرد.
در برنامه هفتم توسعه به موضوع اصلاحات سنجهای یا همان اصلاحات بیمهای اشاره شده است و سعی شده با تغییر اصلاحات بیمهای از کاسته شدن نسبت ورودیها به خروجیها یا کاهش ضریب پشتیبانی صندوقهای بازنشستگی جلوگیری شود.
براساس دادههای آماری در سالهای اخیر تعداد بازنشستگان و مستمریبگیران تحت پوشش در صندوقهای بیمهگر روند افزایشی داشته است به گونهای که اکنون تنها در صندوق بازنشستگی کشوری بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بازنشسته و حقوقبگیر از این صندوق حقوق دریافت میکنند.
در حال حاضر براساس دادههای آماری صندوق بازنشستگی کشوری تا پایان بهار سال جاری، تعداد بازنشستگان، ازکارافتادگان و وظیفهبگیران تحت پوشش به حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر افزایش یافته است که یک میلیون و ۳۲۸ هزار نفر از آنان بازنشسته هستند. بیشترین آمار در استان تهران با ۳۲۵ هزار و ۸۳ نفر کمترین آمار در جامعه آماری بازنشستگان و حقوقبگیران صندوق مربوط به ایلام با ۱۳ هزار و ۹۲۴ نفر است.
طبق این آمارها، ۳۴ درصد از افراد تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری را زنان و ۶۶ درصد را مردان تشکیل میدهند. وزارت آموزش و پرورش نیز بیش از ۶۲ درصد از بازنشستگان و حقوقبگیران صندوق را به خود اختصاص داده است.
میزان ورودی و خروجی صندوق بازنشستگی کشوری معکوس شده است
یکی از مهمترین موضوعات در راستای تراز منابع و مصارف در صندوقهای بازنشستگی و بیمهای موضوع ورودی و خروجی یعنی افراد بیمهشده به بازنشستگان است که اکنون در صندوق بازنشستگی میزان ورودی و خروجی روند معکوسی را طی میکند و همین مسئله منجر به ناترازی در منابع و مصارف صندوق شده است.
از آنجا که اکنون به ازای ۰.۵ نفر بیمهشده تحت پوشش صندوق بازنشستگی یک نفر به عنوان بازنشسته از این صندوق حقوق دریافت میکند همین مسئله عدم تعادل در منابع و مصارف صندوق را به دنبال دارد. نعمتالله ترکی، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری نیز به موضوع ناترازی منابع و مصارف در این نهاد بیمهای اشاره کرده و گفته است: در زمان تأسیس صندوق بازنشستگی کشوری نسبت شاغل به بازنشسته هفت به یک بود اما اکنون این معادله برعکس شده و ضریب پشتیبانی صندوق به کمتر از یک رسیده است.
ترکی با اشاره به فراز و فرودهای فراوان و ناترازی در منابع و مصارف این صندوق افزود: تحمیل قوانین و مقررات متعدد در پنج دهه اخیر موجب ناترازی در صندوق شده است. با توجه به بسته شدن ورودیها و نبود شرایط جذب از طریق آزمون استخدامی، اکنون میزان ورودی و خروجی در این نهاد بیمهگر معکوس شده است. به همین دلیل زیر یک نفر شاغل کسورپرداز و هفت نفر بازنشسته از منابع صندوق استفاده میکنند.
افزایش سن بازنشستگی راهکاری برای جلوگیری از کاهش ضریب پشتیبانی
کاهش ضریب پشتیبانی و عدم تعادل منابع و مصارف به عنوان بزرگترین مشکل صندوقها و سازمانیهای بیمهای و بازنشستگی محسوب میشود. زیرا افزایش تعداد بازنشستگان منجر به رشد میزان مصارف و در نهایت احساس کمبود منابع بیشتر خواهد شد که به همین منظور بهترین راهکار برای جلوگیری از کاهش ضریب پشتیبانی صندوقها هم افزایش سن بازنشستگی است.
اکنون میانگین سن بازنشستگی در صندوق بازنشستگی کشوری با حدود ۵۲ سال، فاصله زیادی تا سن امید به زندگی در مردان و زنان دارد که به همین دلیل افزایش سن بازنشستگی میتواند نقش بازدارنده در رشد تعداد بازنشستگان، کاهش ضریب پشتیبانی و تعادل در منابع و مصارف این صندوق داشته باشد.
براساس دادههای آماری صندوق بازنشستگی کشوری به صورت ماهانه حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان برای تعهدات خود در قبال بازنشستگان و حقوقبگیران هزینه میکند که ۹۰ درصد منابع این نهاد بیمهای از سوی دولت تأمین میشود. بنابراین در صورتی که افزایش ورودی و کاهش خروجی در این صندوق را شاهد باشیم بخشی از مشکلات تعادل در منابع و مصارف آن نیز حل خواهد شد.
علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در این باره میگوید: باید هر شش ماه یکبار محاسبات بیمهای دقیقی در صندوقهای بیمهای انجام شود تا از این طریق درک گفتمانی جدیدی نسبت به پایداری بیمهها ایجاد شود.
او با اشاره به اینکه مسئله صندوقهای بیمهای به عنوان پنجمین موضوع کشور است، ادامه داد: دولت سیزدهم صندوقها را با ۵۶۰ هزار میلیارد تومان بدهی تحویل گرفت. اکنون ناترازی از جمله مشکلات صندوقها به شمار میرود. اکنون بودجه کشور برای سال ١۴٠٢ معادل ٢١٠٠ هزار میلیارد تومان (همت) است و بودجه صندوقها ١٠٠٠ همت است یعنی صندوقها حدودا نصف دولت بودجه دارند. برای رفع مشکل و توسعه صندوقها به ٧٠٠٠ همت منابع نیاز است که از این میان تنها ٣٢٠٠ همت برای رفع معضل ناترازی میشود.
روند پیری جمعیت، افزایش شمار بازنشستگان، تحمیل برخی قوانین و مقررات و انجام نشدن اصلاحات بیمهای در سالهای اخیر در ناترازی منابع و مصارف صندوقهای بیمهگر تأثیر جدی داشته است که در چنین شرایطی باید به گونهای حرکت کرد تا ضمن رشد ورودیها در تغییر تعداد خروجیها نیز شاهد اصلاحاتی باشیم.
نظر شما