شهرام غریب، کارشناس ارشد ایمنی و حوادث کار و مدرس ایمنی در صنایع در رابطه با افزایش ۴۰۰ درصدی مراکز بهداشت کار در کارگاه‌های سراسر کشور به آتیه آنلاین گفت: افزایش تعداد مراکز بهداشت کار، یک گام مثبت است و می‌تواند نقش قابل توجهی در حفظ و ارتقای سلامت کارگران به‌ویژه در صنایع پرخطر داشته باشد. باید بپذیریم در دهه‌های گذشته در این زمینه کم کاری داشته‌ایم و باید خیلی پیش از اینها، تعداد مراکز بهداشت کار افزایش می‌یافت و به حد استاندارد می‌رسید.

او با بیان اینکه آیین نامه تاسیس مراکز بهداشت کار، به دقت وظایف و حیطه‌ عملکرد این مراکز را تعریف کرده، اضافه کرد: در قانون کار نیز تصریحات روشن و الزام‌آوری در مورد بهداشت کارگاهی آمده و به طور مشخص، مواد ۸۵،۹۱، ۹۲،۹۳، ۹۶ و ۱۵۶ این قانون به بهداشت عمومی، فردی و محیطی در کارگاه‌ها اختصاص دارد. به این ترتیب، قانونگزار از روز اول نگران شرایط سلامتی و ایمنی کارگران بوده و در این مورد با قاطعیت صحبت کرده است.

این کارشناس ایمنی افزود: جوانب امر به خوبی در آیین نامه تاسیس مراکز بهداشت کار دیده شده. در این آیین نامه به شرایط بهداشتی کارگران به صورت عام و همچنین کارگرانِ بیشتر در معرض خطر از جمله شاغلانِ مشاغل سخت و زیان آور، کودکان زیر ۱۸ سال و مادران باردار و شیرده پرداخته شده و اگر به این آیین‌نامه به طور دقیق عمل شود، کاستی‌های کارگاه‌ها در حوزه‌ بهداشت و سلامت برطرف خواهد شد.

به گفته غریب، یکی از بندهای این آیین‌نامه به نحوه‌ معاینات ادورای کارگران اختصاص دارد و الزام کرده کارگران باید در فواصل معین -حداقل سالی یکبار- تحت معاینات دقیق پزشکی قرار بگیرند.

او ادامه داد: نظارت بر بهداشت محیط کارگاه نیز از دیگر تاکیدات این آیین‌نامه است که یکسری وظایف مشخص برای ناظرین بهداشت تعریف شده است، در واقع به جز بهداشت و سلامت فردی کارگر، بهداشت عمومی کارگاه از دیگر سوژه‌های این آیین‌نامه است که شامل نظارت بر نظافت عمومی کارگاه و محل کار، سلامتی آب آشامیدنی، نظافت سالن‌های غذاخوری، حمام و سرویس بهداشتی، سیستم سالمِ دفع فاضلاب و موارد دیگر می‌شود.

غریب با بیان اینکه بهداشت کار فقط این نیست که کارگر از نظر سلامت کلی در وضع خوبی باشد و کارگاه تمیز باشد یا اصطلاحاً بوی بد ندهد بلکه بخش مهم مساله، نظارت فنی و قدرتمند است، گفت: ناظرِ بهداشت کار باید علم کافی داشته باشد و ریزه‌کاری‌های قانون را بداند تا بتواند ایراد فنی بگیرد و محیط را از همه نظر سالم و بهداشتی نگه دارد.

«فعالیت مراکز بهداشت کار چه تاثیری در عملکرد و بهره‌وری کارگر دارد؟» غریب در این رابطه گفت: پاسخ روشن است. وقتی کارگر می‌بیند به بهداشت محیط، بهداشت عمومی و بهداشت فردی او اهمیت داده می‌شود، به کارش بیشتر اهمیت می‌دهد، در واقع توجه به بهداشت کار با بالا بردن انگیزه نیروی انسانی، بهره‌وری را نیز به‌صورت تصاعدی افزایش می‌دهد. هرچه شرایط سلامتی فرد و بهداشت محیطی کارگر بهتر باشد، احساس آرامش بیشتر می‌کند و این آرامش به خط تولید و کار منتقل می‌شود.

او در ادامه بیان کرد: وقتی به من اهمیت می‌دهند، من هم به کار اهمیت می‌دهم، این یک اصل پذیرفته شده‌ روانشناسی است. کارگری که در محیط سالم، بهداشتی و آرامش بخش کار می‌کند، به کار بیشتر توجه دارد و بی‌تردید انگیزه و بهره‌وری او بیشتر از کارگری است که در محیط شلخته، آلوده و سرشار از میکروب و باکتری کار می‌کند.

این کارشناس ارشد ایمنی در ادامه به رابطه مستقیم بهداشت و سلامت فردی و ایمنی کار اشاره کرد و گفت: رعایت بهداشت کار و معاینات دوره‌ای کارگران موجب می‌شود که نرخ حوادث کار به میزان قابل توجهی کاهش یابد. سلامت جسمی و روحی کارگر در رعایتِ اصول ایمنی و جلوگیری از خطاهای انسانی، بیشترین نقش را دارد. هدف معاینات ادواری بهداشت کار نیز تامین سلامتی جسمی و روحی کارگران است که این سلامت، مهم‌ترین عامل در جلوگیری از بروز حوادث کار است.

غریب در پایان جمع‌بندی کرد و گفت: وجود مرکز بهداشت کار در کارگاه و پایبندی دقیق ناظران این مراکز به آیین‌نامه‌ مربوطه و قوانین بالادستی، سه کارکرد اصلی در کارگاه دارد، اول اینکه با تامین سلامت و بهداشت محیط، بهره‌وری کارگران بالا می‌رود. دوم اینکه یک کارگاه بهداشتی و استاندارد، در میان همتایان و سازمان‌های هم‌ردیف، جایگاه و مرتبه‌ بالاتری پیدا می‌کند و سومین کارکرد مثبت، کاهش تصاعدی نرخ حوادث کار است، در واقع شعار اصلی این است: «کارگر سالم، کارگر ایمن و بی‌حادثه است».