رویکرد آدلر در روانشناسی رسیدن به یک فهم همگانی از این علم کاربردی عصر ماست. برداشت این روانشناس ضد فرویدی این است که روانشناسی زمانی ارزشمند میشود که برای همگان و برای نوع بشر سودمند باشد. اگر تنها محققان و متخصصان به درک این مفاهیم برسند، ارزش چندانی ندارد.
آدلر توجه ویژهای به انسان دارد. او انسان را موجودی زبون و قربانی نمیداند و معتقد است اگر بخواهد میتواند به همه آنچه بر او گذشته فائق آید و سرنوشت خود را عوض کند. آشنایی با دیدگاههای این روانشناس کمک میکند تا خود را بهتر و درستتر بشناسید و بجز فهمیدن مشکلات، راهحل آنها را هم در دست داشته باشید.
آدلر در مقدمه کتاب مینویسد: «هدف از نگارش این کتاب یادآوری این نکته است که چگونه رفتار نادرست هر فرد بر آهنگ زندگی اجتماعی و گروهی انسانها تأثیر میگذارد. همچنین به فرد آموزش میدهد علاوه بر تشخیص اشتباهات خود، به چه نحوی در زندگی گروهی با انسانها سازگاری پیدا کند.»
در این کتاب طیف وسیعی از رفتار انسان توسط آدلر ترسیم شده و خواننده میتواند در یک بستر روان و منسجم به چیستی روان انسان پی ببرد. مترجم درباره این کتاب میگوید: «تمام افراد بالغ با هوش متوسط مجذوب مطالب کتاب شناخت طبیعت انسان میشوند.» نویسنده در این کتاب سعی بر این دارد تا به شما بگوید شناخت خود و آشنایی دوباره و اصیل با خویشتن، در واقع راه شناخت دیگران هم هست. اشتباهات ما در رفتار با دیگران و ناموفق بودن در روابط انسانی از ناشناخته بودن دیگران حاصل میشود. این مسئلهای است که انسان در تمام دورانهای زندگی خود با آن مواجه میشود. پس بهتر است به روشی صحیح به شناخت برسیم و بتوانیم روابط و زندگی موفقتری داشته باشیم. اهمیت این موضوع بخصوص در زندگی امروز برای همه ما واضح و روشن است. همه میدانیم که دیگر نمیتوان با چنگ زدن بر روشهای سنتی و بارها آزموده شده، پایه و اساس روابط خود را در دنیای سرشار از تضادها و پیچیدگیهای کنونی تعیین کرد.
در جهان امروز هرروز نیاز به نو شدن آگاهی و کسب دانش داریم وگرنه از قافله عقب میمانیم. در کتاب شناخت طبیعت انسان آدلر توضیح میدهد که چرا علاوه بر قراردادن پایههای علمی برای شناخت انسان، باید بدانیم مقدمات این شناخت چیست و چه نتیجهای قرار است از آن بگیریم.
برای آشنا شدن بیشتر با این اثر و تصمیمگیری برای خواندن آن گزیده مطالب کتاب را فهرستوار بررسی میکنیم: کلیت این اثر شامل دو بخش است؛ کتاب اول رفتار انسان نام گرفته که عناوینی چون مفهوم و اساس زندگی راونی، هدفمندی در زندگی روانی، جنبههای اجتماعی زندگی روانی، تأثیر مشکلات، دنیایی که در آن زندگی میکنیم، احساس خودکمبینی و تلاش برای بازشناسی و... ذیل آن قرار گرفتهاند. کتاب دوم با عنوان علم منششناسی شامل سرفصلهای صفات منش پرخاشگر و غیرپرخاشگر، سلطهپذیری، سلطهجویی، بزدلی، ترس و اضطراب، همدردی، تواضع و... است.
نویسنده به شکلی قابلفهم روان انسان را واکاوی میکند و آن را پیش روی خواننده قرار میدهد، طوری که دستکشیدن از ادامه خواندن سخت است. در برشی از بخش بزدلی، آدلر خصوصیات این دسته افراد را چنین تشریح میکند: « بزدلی ویژگی آن دسته از افرادی است که با هر وظیفه و کاری روبهرو شوند، آن را مشکل میپندارند. افرادی که در انجام کارها به تواناییهای خود اعتماد ندارند. این افراد هرگاه قرار است در رویارویی با شکل خاصی از زندگی در جایی حضور داشته باشند، در جای دیگری هستند. آنها ناگهان متوجه میشوند شغلی که انتخاب کردهاند با روحیاتشان سازگار نیست. راهکار روانشناسی فردی برای این مشکل، که آن را مشکل فاصله نامیده، تعیین فاصله فرد از حل سه مشکل عمده زندگی یعنی اینهاست؛ حل مسئولیتهای اجتماعی او، رابطه میان «من» و «شما»، اینکه آیا او ارتباط میان خود و همنوعانش را درست انجام میدهد یا مانع انجام این ارتباط است. مشکلات و پرسشهای دیگر، مسئله شغل و حرفه و مسئله عشق و ازدواج است. با توجه به میزان شکستی که فرد متحمل شده و فاصلهای که او با حل مشکلات خود دارد، میتوان در مورد شخصیت او به نتایج گستردهای رسید.»
کتاب شناخت طبیعت انسان را انتشارات رشد با ترجمه طاهره جواهرساز در ۱۹۸ صفحه منتشر کرده است.
نظر شما