به گزارش آتیه آنلاین، براساس آمارهای موجود اکنون چهار میلیون و ۱۰۰ هزار بازنشسته از سازمان تأمین اجتماعی خدمات سه‌گانه درمانی، بیمه‌ای و بازنشستگی دریافت می‌کنند که ۵۰ درصد این افراد را بازنشستگان پیش از موعد تشکیل می‌دهند.
این درحالی است که بازنشستگی با استفاده از قانون سخت و زیان‌آور دو سوم کل بازنشستگان پیش از موعد را به خود اختصاص داده است و مهمترین موضوع مطرح شده در این زمینه نداشتن شرط سنی برای استفاده از خدمات بازنشستگی در این موارد قانونی است.
با توجه به اینکه بازنشستگی پیش از موعد از برخی قوانین مربوط به سازمان پیروی نمی‌کند بسیاری از کارشناسان و فعالان عرصه تأمین اجتماعی معتقدند که باید شرط سنی برای بازنشستگی پیش از موعد به ویژه قانون مشاغل سخت و زیان‌آور لحاظ شود.
پیشرفت قانون بازنشستگی پیش از موعد در حدود هفت سال
طبق داده‌های آماری سازمان تأمین اجتماعی تا سال ۱۳۹۴ افراد مشمول قانون بازنشستگی پیش از موعد ۱۹ درصد کل بازنشستگان این سازمان را شامل می‌شدند اما اکنون ۵۰ درصد بازنشستگی‌ها را بازنشستگان مشمول در قانون پیش از موعد تشکیل می‌دهند.
تعدد قوانین و مقررات بازنشستگی پیش از موعد مانند قانون سخت و زیان‌آور یکی از عوامل مهم افزایش تعداد بازنشستگان در این نوع بازنشستگی است که این موضوع بار سنگینی برای اجرای تعهدات تأمین اجتماعی به همراه دارد.
اکنون ۷۰ درصد بازنشستگی‌های پیش از موعد را بازنشستگی افراد شاغل در بخش مشاغل سخت و زیان‌آور تشکیل می‌دهند و سایر گروهای مشمول این قانون ۳۰ درصد دیگر بازنشستگان پیش از موعد سازمان را شامل می‌شوند.
نداشتن شرط سنی یکی از دلایل افزایش تعداد بازنشستگان پیش از موعد به ویژه در بخش مشاغل سخت و زیان‌آور است که این موضوع فقط در ایران مرسوم است که برخی افراد با سنین کمتر از ۴۰ سال با استفاده از این قانون بازنشسته شوند.
بازنگری و اصلاح قوانین مشاغل سخت و زیان‌آور باید در صدر اولویت‌ها قرار گیرد
میرهاشم موسوی، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی هم نگرانی خود از این موضوع را اعلام کرده و گفته یکی از عوامل کاهش نسبت پشتیبانی قوانین و مقرراتی است که زمینه بازنشستگی پیش از موعد را فراهم می‌کنند. به اعتقاد او بازنشستگی زودهنگام مشاغل سخت و زیان‌آور یکی از نمونه‌های این نوع از بازنشستگی‌ها است.
او پیشتر در این باره گفته بود اراده قانونگذار در این موضوع، حذف عوامل زیان‌آور از محیط کار بوده است و شرایط محیط کار با اجرای تکالیف این قانون باید به سمتی می‌رفت که محیط کار عاری از عوامل مخل سلامتی نیروی انسانی کار می‌شد. این موضوع به گفته موسوی باعث شده بازنشستگی بدون شرط سنی افرادی با ۲۰ سال سابقه کار در مشاغل سخت و زیان‌آور، منجر به بازنشستگی افراد در سنین حدود ۴۰ سال و حتی کمتر از ۴۰ شود که این اتفاق هم پایداری صندوق‌های بازنشستگی را تهدید می‌کند و با هیچ منطق بیمه‌ای سازگار نیست.
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی می‌گوید در قانون مشاغل سخت و زیان آور تمهیدات متعددی برای اصلاح و بازنگری ویژگی‌های سخت و زیان‌آور بودن کارها پیش‌بینی شده است که هیچ کدام از آنها به صورت جدی و مؤثر اجرایی نمی‌شود و تنها بازنشستگی پیش از موعد است که به اجرا درمی‌آید. موسوی در نهایت بازنگری و اصلاح قوانین مشاغل سخت و زیان‌آور را چاره کار می‌داند و معتقد است باید در مسیری حرکت کرد که شرایط مشاغل سخت و زیان‌آور بهینه شود.
حذف شرط سنی مسیر فراهم بازنشستگی سخت و زیان‌آور
شاید یکی از دلایل اصلی افزایش شمار بازنشستگان پیش از موعد حذف شرط سنی است که امکان استفاده بسیاری از شاغلان در بخش‌های مختلف به این قانون را فراهم کرده است.
با توجه به اینکه در بازنشستگی پیش از موعد به ویژه مشاغل سخت و زیان‌آور امکان بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه کار وجود دارد، بنابراین باید کارفرمایان به سمت اصلاح موارد مربوط به سختی کار در کارگاه‌های فعال حرکت کنند تا تعداد افراد بازنشسته براساس این قانون کاهش یابد.
اصلاح نشدن محیط کار به خاطر وجود عوامل زیان‌آور یکی از دلایل افزایش شمار بازنشستگان در گروه مشاغل سخت و زیان‌آور است که باید فعالان عرصه اقتصادی در کارگاه‌های دولتی برای این موضوع چاره‌ای اساسی داشته باشند.
مصطفی سوری، معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان تأمین اجتماعی نیز با اشاره به اینکه عوامل مختلفی همچون هرم سنی و جمعیتی، نرخ زادو ولد، نرخ امید به زندگی و شرایط اشتغال در تغییر نسبت پشتیبانی تأثیرگذار هستند، معتقد است قوانین و مقرراتی که بازنشستگی‌های پیش از موعد را به صندوق‌های بازنشستگی تحمیل می‌کند، از عوامل مؤثر در کاهش نسبت پشتیبانی است.
قوانین سخت و زیان‌آور نیازمند اصلاح است
قدرت‌الله سعادتی، رئیس شعبه تأمین اجتماعی شهرستان بروجرد هم در گفت‌وگو با آتیه آنلاین به مشکلات این قانون پرداخته و می‌گوید: اگر سازمان انتظار بروز مشکلات در آینده را در راستای اجرای قانون مشاغل سخت و زیان‌آور ندارد، باید قوانین مربوط به این نوع خدمت را اصلاح کند.
سعادتی با بیان اینکه قوانین مربوط به این نوع خدمت بازنشستگی مرتبط با گذشته است، می‌افزاید: قوانین به صورت ناگهانی و دفعی اتفاق افتاده است با وجود اینکه فلسفه قانونگذار در مشاغل سخت و زیان‌آور اینگونه نبوده و به سمت و سویی دیگر هدایت شده است.
به اعتقاد او در قانون مشاغل سخت و زیان‌آور باید شرط سنی ۵۰ سال لحاظ شود تا دیگر برخی افراد با سنین بسیار پایین امکان استفاده از این قانون را نداشته باشند.
سعادتی همچنین اضافه می‌کند: با انجام این اقدامات می‌توان از برخی بازنشستگی‌های پیش از موعد در تأمین اجتماعی جلوگیری کرد و در کاهش مصارف سازمان نیز تأثیر خواهد داشت.
او در نهایت می‌گوید: با توجه به اینکه بخش اعظمی از مصارف سازمان مربوط به پرداخت مستمری بازنشستگان و مستمری‌بگیران است باید با اصلاحات در قانون از برخی از این اقدامات پیشگیری کرد.
تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین سازمان بیمه‌ای اکنون به بیش از چهار میلیون بازنشسته و مستمری‌بگیر خدمات ارائه می‌دهد که به واسطه وجود این بازنشستگان با سن پایین افزایش مصارف و تعهدات تأمین اجتماعی رشد فزاینده‌ای دارد به گونه‌ای که اکنون ناترازی در منابع و مصارف سازمان ایجاد شده است که یکی از مهمترین اقدامات برای گذر از این وضعیت، وجود شرط سنی برای بازنشستگان به ویژه در بخش مشاغل سخت و زیان‌آور است.
براساس داده‌های آماری ماهانه ۳۵ هزار میلیارد تومان بابت تعهدات تأمین اجتماعی در قبال بازنشستگان و مستمری‌بگیران هزینه می‌شود که ۸۶ درصد منابع آن حاصل وصول حق بیمه از بیمه‌شدگان اصلی سازمان است.
نظر شما