مزایای ساماندهی فعالیت‌های اقتصادی دستفروشان چیست؟
ساماندهی دستفروشان علاوه بر داشتن مزیت‌هایی از نظر اشتغالزایی برای آنها، به نوعی نظم و انضباط کاری برای این گروه از مشاغل را ایجاد خواهد کرد و در واقع چارچوب فعالیت آنها را روشن می‌سازد. یکی از مهمترین موضوعات درباره ساماندهی دستفروشان این است که به طور یقین تأثیر جدی را در جلوگیری از آسیب‌ها و بزه‌های اجتماعی در مورد افراد سودجو و سوءاستفاده‌کننده از این موقعیت به دنبال دارد.
همچنین پرهیز از تبادل کالاها و اجناس قاچاق توسط برخی از افراد سودجو در میان دستفروشان در راستای ساماندهی وضعیت این افراد امکان‌پذیر است. استمرار حضور دستگاه‌های نظارتی بر عملکرد این افراد در توسعه اشتغال جامعه دستفروشان با داشتن منابع درآمدی پایین دخیل خواهد بود. تلاش در سازماندهی فعالیت دستفروشان از به‌هم‌ ریختگی سیستم مبلمان شهری و ایجاد تصاویر ناهمگون شهری جلوگیری خواهد کرد.
برخی افراد دستفروش (دستفروشان) به دلیل نداشتن توان مالی و به دلیل تأمین معیشت خود و خانواده مجبور به دستفروشی شده و این افراد هیچ جایگاه تعریف شده‌ای در قوانین و مقررات حوزه کار بخصوص قانون کار ندارند. اکثر افراد دستفروش (دستفروشان) بدون داشتن مکان مشخص برای عرضه کالاهای خود، بعضاً مورد هجمه قرار می‌گیرند. این اقدام و برخورد با دستفروشان مشکلات و چالش‌های بیشتری را برای آنها و نهادهای متولی به وجود خواهد آورد.

باتوجه به اینکه دستفروشی در زمره اشتغال پایدار نیست، ساماندهی این افراد و حمایت‌های مختلف از آنها چه منافعی به دنبال خواهد داشت؟
عمل به وظایف و عملکرد درست دستگاه‌های متولی در خصوص ساماندهی اشتغال و موارد مرتبط با دستفروشان و حمایت سازمان‌یافته از این قشر به عنوان فعالان و شاغلان بازار کار غیررسمی ‌نفع نظام، ارزش‌ها و مردم را به دنبال دارد. همچنین با توجه به اینکه فعالیت دستفروشان (دستفروشی) به عنوان یک اشتغال تلقی نشده و اشتغال پایدار به حساب نمی‌آید، محسوب کردن این افراد حتی پس از ساماندهی به عنوان اشتغال ایجاد شده تناسبی با تعاریف رسمی ‌ایجاد فرصت‌های شغلی ندارد.
وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و کشور می‌توانند موضوع ساماندهی دستفروشان را - فقط بخاطر ایجاد نظم و ترتیب و نظارت بر این گروه نه مسأله تولید و ایجاد اشتغال- مدنظر قرار دهند. ایجاد و تولید اشتغال نباید به این مسأله پیوند داده شود؛ زیرا غالب این افراد به عنوان قشر کم‌درآمد و بی‌بضاعت و به ‌خاطر نیاز معیشتی به دستفروشی روی آورده‌اند. حتی امکان تغییر روزانه فعالیت اقتصادی از سوی این افراد در قالب‌های دستفروشی و کارگری نیز وجود دارد و ما این موضوع را برای این افراد به عنوان ایجاد اشتغال محسوب نمی‌کنیم. تعریف اشتغال این است که فردی در یک جایگاهی در مدت معینی کار انجام دهد و به واسطه آن فعالیت، فرد دارای منبع درآمد و اشتغال وی نیز تحت حضانت و از شمول قانون کار باشد.

چه راهکارهایی برای حمایت بیمه‌ای از دستفروشان و بهره‌مندی آنان از مزایای بیمه‌های اجتماعی و به تبع آن توسعه چتر بیمه‌ها از این طریق وجود دارد؟
حمایت بیمه‌ای از این افراد در سازمان تأمین‌اجتماعی نیز نیازمند و مستلزم تشکل در قالب تشکل صنفی دستفروشان است تا افراد شاغل در این بخش در راستای شغل‌ها و نوع فروش خود نسبت به تشکیل این تشکل صنفی اقدام کنند. همچنین افراد دستفروش با معرفی به این تشکل صنفی و شناسایی برخی دیگر از آنها از سوی این واحد صنفی موضوع بیمه‌پردازی این گروه از جامعه و بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای آنان دنبال شود. البته شرط حمایتی دولت در این خصوص و تقبل واریزی سهم بیمه‌ای آنها نیز باید در قالب فرایندهای خاص بودجه‌ای و تخصصی در دولت مورد توجه و تصمیم‌گیری قرار گیرد.

چه برنامه اثرگذاری برای حمایت از دستفروشان در عرصه اقتصادی در قالب سیاستگذاری و تعیین اهداف حوزه کار در دولت قابل انجام است؟
نهاد دولت و سایر نهادهای متولی نیز باید با حمایت‌های لازم از دستفروشان، امکان مساعدت‌های لازم در امر بیمه ‌این افراد مرتبط با معیشت و زندگی آنان را فراهم کنند؛ زیرا دستفروشان نیازمند حمایت دولت و دستگاه‌های متولی هستند. همچنین باید در قالب یک تشکل صنفی برنامه پوشش بیمه‌ای این افراد در راستای استفاده از خدمات بیمه‌ای و بازنشستگی در آینده اجرایی شود.

شرط احتساب دستفروشان به عنوان بخشی از جامعه شاغلان کشور و الزامات این مسأله چیست؟
نکته مهم این است که نباید حمایت از دستفروشان به عنوان تولید اشتغال محسوب شود؛ زیرا تولید اشتغال کشور در امر دستفروشی نیست. با توجه به اینکه دستفروشان به عنوان فروشندگان کالاهای خود به صورت روزانه در حال فعالیت هستند نباید دستگاه‌های نظارتی این افراد را به عنوان مولد اشتغال (شاغل) تلقی کنند. دستفروشان با داشتن جایگاهی ثابت در شغل خود می‌توانند به عنوان مولد اشتغال در جامعه محسوب ‌شوند، اما این افراد همیشه جایگاه‌شان متغیر و در واقع ماهیت شغلی آنها متغیر محسوب می‌شود. به صورت قطع و یقین این افراد باید یک نوع کار و فعالیت برای امرار معاش خود و منبعی برای تأمین درآمد داشته باشند که اکنون دستفروشان نیز بر اساس نیاز بازار کار و بستگی به عرضه و تقاضای مردم، اقدام به دستفروشی در مترو، اتوبوس و جایگاه‌های مختلف می‌کنند.