به گزارش آتیه آنلاین، این گزارش بررسی دلایل عدم تعادل عرضه و تقاضای بازار کار، چرایی کمبود نیروی کار ماهر، سیاست‌های ناکارآمد حوزه اشتغال و وضعیت اشتغالزایی و تأثیرگذاری آن در توازن بازار کار می‌پردازییم.

چرایی وجود فرصت‌های شغلی

فرصت‌های شغلی به عنوان نشانه‌ای از رشد اقتصادی و پویایی بازار کار، در نتیجه عوامل مختلفی شکل می‌گیرند. این عوامل را می‌توان به چند دسته اصلی رشد اقتصادی، توسعه فناوری و تغییرات اجتماعی تقسیم‌بندی کرد.

رشد اقتصادی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد فرصت‌های شغلی شناخته می‌شود. زمانی که یک کشور در مسیر توسعه قرار می‌گیرد، تولید کالاها و خدمات افزایش می‌یابد و به تبع آن، نیاز به نیروی کار جدید نیز بیشتر می‌شود.

پیشرفت‌های فناوری به طور مداوم منجر به ایجاد مشاغل جدید و تخصصی می‌شود. فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، داده‌کاوی و اینترنت اشیاء (IoT) نیازمند مهارت‌های خاصی هستند که قبلاً وجود نداشته‌اند. در عین حال، این تغییرات می‌توانند باعث کاهش برخی مشاغل سنتی نیز شوند که نیروی کار باید خود را با شرایط جدید وفق دهد.

تغییرات در سبک زندگی و نیازهای جامعه نیز باعث بروز مشاغل جدید می‌شود. به عنوان مثال با افزایش آگاهی مردم نسبت به محیط زیست، مشاغلی نظیر مشاوره زیست‌محیطی و طراحی پایدار رونق یافته‌اند.

کمبود نیروی کار ماهر

با وجود این فرصت‌های شغلی، نبود نیروی کار ماهر به عنوان یک چالش جدی مطرح است. دلایل این نقیصه را باید در مسائلی مانند عدم تطابق مهارت‌ها، عدم سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش، مهاجرت نیروی کار، عدم انگیزه برای یادگیری مداوم و تبعیض‌های اجتماعی و اقتصادی جستجو کرد.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در بازار کار امروز، عدم تطابق مهارت‌های نیروی کار با نیازهای واقعی بازار است. نظام آموزشی در بسیاری از کشورها نتوانسته است با نیازهای روز بازار کار همگام شود. به عبارت دیگر، دانش‌آموزان و دانشجویان در حال یادگیری مهارت‌هایی هستند که ممکن است در آینده‌ای نزدیک کاربردی نداشته باشند.

کمبود سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش و پرورش باعث کاهش کیفیت آموزش و تربیت نیروی کار ماهر می‌شود. بسیاری از کشورها با مشکلات مالی مواجه هستند که مانع از سرمایه‌گذاری کافی در سیستم آموزشی می‌شود.

یکی دیگر از دلایل مهم کمبود نیروی کار ماهر، مهاجرت افراد با مهارت‌های بالا به کشورهای دیگر است. بسیاری از افراد با استعداد و متخصص به دنبال فرصت‌های بهتر و شرایط زندگی مطلوب‌تر به کشورهای توسعه‌یافته مهاجرت می‌کنند.

در دنیای امروز، یادگیری مداوم یک ضرورت است. اما بسیاری از افراد به دلیل فشارهای مالی یا عدم دسترسی به منابع آموزشی مناسب، از یادگیری مهارت‌های جدید بازمی‌مانند.

تبعیض‌های اجتماعی و اقتصادی نیز می‌تواند بر دسترسی افراد به آموزش و فرصت‌های شغلی تأثیر بگذارد. افرادی که در مناطق محروم زندگی می‌کنند یا از خانواده‌های کم‌درآمد هستند، ممکن است دسترسی کمتری به آموزش‌های باکیفیت داشته باشند.

راهکارها برای حل ناترازی عرضه و تقاضای اشتغال

برای رفع ناهماهنگی میان فرصت‌های شغلی و نیروی کار ماهر، نیازمند اتخاذ راهکارهای جامع هستیم که از آن جمله می‌توان به اصلاح نظام آموزشی، سرمایه‌گذاری در آموزش فنی و حرفه‌ای، تشویق به یادگیری مداوم، ایجاد فرصت‌های برابر و حمایت از نوآوری و کارآفرینی اشاره کرد.

یکی از مهم‌ترین اقدامات لازم برای حل مشکل، اصلاح نظام آموزشی است. آموزش باید بر اساس نیازهای واقعی بازار کار طراحی شود و مهارت‌های عملی بیشتری را شامل شود. همچنین باید برنامه‌های آموزشی با همکاری صنایع مختلف طراحی شوند تا فارغ‌التحصیلان آماده ورود به بازار کار باشند.

دولت‌ها باید بر روی آموزش فنی و حرفه‌ای سرمایه‌گذاری کنند تا جوانان بتوانند مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب کنند. این آموزش‌ها باید شامل دوره‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت باشد تا افراد بتوانند مطابق با نیازهای بازار خود را آماده کنند.

ایجاد فرهنگ یادگیری مداوم یکی دیگر از راهکارهای ضروری است. سازمان‌ها باید برنامه‌هایی برای آموزش و ارتقاء مهارت‌های کارکنان خود ارائه دهند تا آن‌ها بتوانند با تغییرات بازار سازگار شوند.

برای کاهش تبعیض‌های اجتماعی و اقتصادی، باید برنامه‌هایی برای ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی و شغلی برای همه افراد جامعه تدوین شود. این برنامه‌ها باید شامل حمایت از گروه‌های محروم و ارائه تسهیلات آموزشی باشد.

دولت‌ها باید محیطی مناسب برای نوآوری و کارآفرینی فراهم کنند تا مشاغل جدید ایجاد شوند و نیروی کار بتواند مهارت‌های خود را در این مشاغل جدید به کار گیرد.

وجود فرصت‌های شغلی و نبود نیروی کار ماهر دو روی یک سکه هستند که نیازمند توجه و تدبیر جدی است. برای بهره‌برداری از فرصت‌ها، لازم است که نظام آموزشی و برنامه‌های توسعه مهارت‌ها با نیازهای بازار کار همسو شوند. تنها در این صورت است که می‌توانیم از فرصت‌های شغلی بهره‌برداری و نیروی کار ماهر تربیت کنیم.

با توجه به تحولات سریع دنیای امروز، اگر نتوانیم خود را با شرایط جدید وفق دهیم، احتمال خلق فرصت‌های شغلی و تربیت نیروی کار ماهر از ما گرفته می‌شود. بنابراین، ضروری است که دولت‌ها، صنایع، نهادهای آموزشی و خود افراد در راستای ایجاد یک اکوسیستم مناسب برای رشد نیروی کار ماهر تلاش کنند.

ایلیا پیرولی