به گزارش خبرنگار آتیه‌آنلاین، برخی مناسبت‌ها و اصطلاحات اگرچه به فرهنگ ایرانی تعلق ندارند اما در سالیان گذشته به تدریج وارد کشور شده و جای خود را در میان مردم باز کرده‌اند. یکی از این مناسبت‌ها نیز بلک فرایدی است که با استفاده از واژه‌های متعددی مانند حراج جمعه سیاه، حراجمعه حدود ۱۰ سال به ایران نیز راه یافته و علاقمندان خاص خود را دارد.
پیش از این حتی در این تاریخ شاهد بودیم عده نه چندان کمی برای چنین مناسبتی راهی کشورهای همسایه از جمله ترکیه می‌شدند تا بتوانند از تخفیف های برندهای مختلف بهره‌مند شوند. امسال البته به نظر می‌رسد حجم این مسافرت‌ها تا حدی کمتر شده اما همچنان در داخل کشور به این مناسبت جوش و خروش ویژه‌ای برپا بود.
امسال نیز مانند سال‌های گذشته برای بلک فرایدی تولیدکنندگان و فروشندگان و حتی ارائه کنندگان خدمات تلاش داشتند از این تاریخ برای ترغیب مشتریان خود استفاده کنند اما اینکه در عمل چقدر شرایط برای خریدهای مقرون به صرفه فراهم بود موضوعی است که جای بحث دارد.
طی روزهای گذشته حجم پیامک‌هایی که به مناسبت این روز برای مشترکان تلفن همراه ارسال شد چنان زیاد بود که در بسیاری موارد منجر به کلافگی مخاطبان شده و انتقادات بسیاری به همراه داشت.
بسیاری از سایت‌های فروشگاهی نیز در این باره در فضای مجازی تبیلغات متعددی کرده و گاه حتی از ارائه محصولات خود با تخفیف‌های ۹۰ و ۹۹ درصدی خبر دادند. موضوعی که طبیعی است با منطق همخوانی چندانی ندارد. در این گزارش بطور اجمالی بررسی کرده‌ایم که بلک فرایدی چیست و تا چه اندازه توجیه دارد در شرایط اقتصادی فعلی ایران تولیدکنندگان و فروشندگان بخواهند به این مناسبت تخفیف‌هایی در حد یاد شده اعمال کنند؟
بلک فرایدی چه روزی است؟
جمعهٔ سیاه یا بِلَک فرایدِی یا حراج جمعه در آمریکا بعد از روز شکرگزاری است که عملاً آخرین جمعهٔ ماه نوامبر به‌شمار رفته و آغاز آیین خرید برای کریسمس حساب می‌شود. در واقع جمعهٔ سیاه، یک روز تعطیل نیست، اما اکثر شرکت‌ها این اجازه را به کارکنان خود می‌دهند که این روز را مرخصی گرفته و به خرید سال نو بپردازند. سال‌ها است که این روز، شلوغ‌ترین روز برای فروشنده‌ها است. هر چند آمریکای شمالی محل اصلی رخداد این سنت است، اما همچون بسیاری از سنت‌های دیگر این منطقه، این سنت نیز به کشورهای دیگر سرایت کرده‌است. این روز به قدری اهمیت دارد که فروشگاه‌ها پیش از ساعت ۴ صبح کار خود را آغاز کرده و مردم از همان زمان برای خرید به فروشگاه هجوم می‌آورند و باید تا پیش از آغاز شب خرید کرده باشند.
در ایران نیز مانند بسیاری از کشورها از اواسط دهه ۹۰ این تاریخ به مناسبتی برای اعمال تخفیف فروشگاه‌ها اختصاص یافته و گویی سال به سال نیز به تعداد طرفداران این مناسبت افزوده شده است.
بلک فرایدی ۱۴۰۳ چه روزی است؟
امسال همزمان با دنیا روز جمعه ۹ آذر ماه به عنوان حراج جمعه سیاه یا حراجمعه در نظر گرفته شد اما بر خلاف بسیاری کشورها که این مناسبت تنها به یک روز محدود شده و در قالب آن تخفیف‌های واقعی و قابل توجهی که در توان فروشگاه‌ها باشد ارائه می‌شود در ایران حدود دو هفته ای است که فروشگاه‌ها و بازارهای متعدد به این مناسبت تخفیف‌هایی اعمال می‌کنند.
به ویژه در سال جاری فروشگاه‌های آنلاین برای این جمعه سیاه امسال تبلیغات گسترده‌ای کرده و حتی برخی پلتفرم‌ها برای مشترکان خود اعتبارات قابل توجهی در نظر گرفته و حتی این امکان را برای مخاطبان خود فراهم کردند که خریدهای این مناسبت را به صورت اقساطی انجام دهند.
همین تبلیغات و ارائه پیشنهادات ویژه به مشتریان باعث شد روز گذشته جمعیت نه چندان کمی گوشی به دست در تلاش باشند از تخفیف های ارائه شده نهایت استفاده را ببرند اما در بسیاری موارد تجربه وقت گذاشتن چندین ساعته مردم برای خرید کالاهایی که برای آنها تخفیف‌های قابل توجهی در نظر گرفته شده بود چیزی غیر از سر خوردگی و حتی اتلاف وقت نبود. البته گاه نیز همین موضوع باعث می‌شد تب خرید در کاربران این پلتفرم‌ها بالا رفته و آنها تنها برای اینکه حس موفقیت در این حراج را داشته باشند به سراغ برخی کالاهای غیر ضروری خود که امکان خرید آنها بیش از کالاهای اصلی و مدنظر فراهم بود بروند.
اما در بسیاری موارد کاربران از این گلایه داشتند که برای خرید محصولاتی که تخفیف بالا داشتند همواره پیام‌هایی دریافت می‌کردند که یا حاکی از امکان‌پذیر نبودن دسترسی به صفحه و سایت خرید بود، یا درگاه بانکی پاسخگو نبود یا با این پیام مواجه می‌شدند که کالای مورد نظر به اتمام رسیده است.
حتی بسیاری نیز بابت این امر هشدار می‌دادند که برخی فروشگاه‌ها سودی بالا و قیمتی غیر واقعی برای کالای خود اعلام کرده و بعد روی آن قیمت تخفیف‌های چند ده درصدی اعمال می‌کنند.
در نهایت این داستان تاجایی پیش رفت که اتاق اصناف ایران نیز به انتشار اطلاعیه‌ای پرداخته و در قالب آن از تشدید نظارت و بازرسی از بازار به مناسبت ۹ آذر (حراج جمعه) خبر داده و اعلام کرد «با توجه به نزدیکی به سال نو میلادی و آغاز فروش‌های ویژه و تخفیفات مناسبتی به خصوص در ۹ آذر ماه (حراج جمعه) در اکثر کشورها و به تبع آن در ایران، از آنجایی که طی بررسی‌های صورت گرفته اغلب تخفیفات اعمال شده غیرواقعی و نامتعارف هستند؛ لذا گشت‌های مشترک با همکاری سازمان‌های ذی مدخل به منظور پایش و نظارت دقیق بر شبکه صنفی مربوطه (فضای مجازی و حقیقی) برگزار خواهد شد. در صورت مشاهده تخلفات احتمالی (برگزاری حراج بدون رعایت ضوابط قانونی، تخفیفات غیر واقعی، عدم رعایت درصد سود قانونی و …) برخورد قانونی انجام خواهد شد. همچنین از شهروندان تقاضا می‌شود از حراجی‌های دارای مجوز، خرید کنند تا متضرر نشوند.»
پلیس فتا نیز نسبت به این شگرد هشدار داده و اعلام کرد: «پس تا ضمن تشکیل پرونده‌های قضایی بر علیه مرتکبین در سراسر کشور دستگیری تعدادی کلاهبردار و مسدودی مقادیر زیادی وجوهات در حساب‌های مالی این افراد کلاهبردار و سودجو اقدام کردید لذا به هموطنان عزیزم توصیه می‌کنم به هیچ عنوان به تبلیغات فریبنده صفحات فروشگاهی غیر مجاز در بستر اینستاگرام و سایر پیامرسان‌ها توجه نکنند برای ثبت سفارش صرفاً به سایت های مجاز معتبر و خوشنام داخل کشور او مراجعه کنند همزمانی دریافت کالا پرداخت وجه رو مد نظر داشته باشند. »
البته این مسئله از دید کارشناسان اقتصادی نیز پنهان نمانده و برخی از کارشناسان نیز با اشاره به تورم تولید و شرایط دشواری که پیش روی تولیدکنندگان و فروشندگان کالاها وجود دارد بر این واقعیت تاکید کردند که در چنین وضعیتی امکان در نظر گرفتن تبلیغات بالا برای ارائه کنندگان کالاها و خدمات وجود ندارد.
یکی از این کارشناسان در صفحات خود در فضای مجازی متذکر شده بود: «اساسا بلک فرایدی برای اقتصادی است که هزینه نگهداری و انبارداری خیلی از کالاها از سود فروشش بیشتر است. در یک اقتصاد با تورم‌های مستمر ۴۰ درصدی که شما در انبارت را قفل کنی و بری و سال دیگه برگردی بیشتر سود میکنی، این نمایش‌ها فقط به درد فریب مشتریان می‌خورد و بس!»
نظر شما