به گزارش آتیه آنلاین، کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قوانین کار و تأمین اجتماعی حق دارند از اولین روز اشتغال به کار بیمه باشند و کارفرما مکلف است طبق ماده ۳۹ قانون تأمین اجتماعی نسبت به بیمه کردن کارگران از اولین روز اشتغال آنان اقدام کند.
نکته اینجاست که خدمات ارائه شده به بیمه‌شدگان از سوی سازمان تأمین اجتماعی، چندان به طول و درازای سوابق بیمه‌ای کارگر بستگی ندارد، یا لااقل بستگی مستقیم ندارد و در نتیجه خلاءهای بیمه‌ای و اهمال کارفرمایان در پرداخت حق بیمه برای کارگران جدیدالورود، می‌تواند در مواقع خاص مانند بروز حادثه کار، فوت یا از کارافتادگی کارگر، دردسرساز شود.
هر فرد پس از آغاز بیمه‌پردازی می‌تواند از سازمان تأمین اجتماعی خدمات بیمه‌ای و درمانی مشخصی را در چارچوب قوانین این سازمان مطالبه کند و حتی اگر بیمه‌شده در همان روزهای اول اشتغال دچار حادثه ناشی از کار شود، سازمان تأمین اجتماعی بدون لحاظ کردن سابقه بیمه‌پردازی فرد، از بیمه‌شده حمایت می‌کند و مستمری ازکارافتادگی برای وی برقرار می‌شود.
دردسرهای عدم واریز حق بیمه برای تأمین اجتماعی
آمارهای رسمی نشان می‌دهد که کارگران بسیاری از خدمات تأمین اجتماعی به خصوص در دوران ازکارافتادگی بهره می‌برند بدون اینکه آورده بیمه‌ای آنان به اندازه کافی باشد و صد البته که در این میان قصور متوجه کارگر نیست؛ کارفرما خطا کرده است و احتمالاً برای مدت‌های مدید حق بیمه کارگر خود را نپرداخته است؛ کارگر هم احتمالاً چون تازه‌کار بوده و از اینکه قراردادش در کارگاه تثبیت نشود، ترس داشته است بنابراین سراغ شکایت نرفته و از حق بیمه از دست رفته خود چشم پوشیده است.
این خطای کارفرمایان و اغماض اجباری کارگران، برای تأمین اجتماعی هزینه ایجاد می‌کند، آنهم هزینه‌ای سنگین؛ برای نمونه، براساس اعلام دفتر فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان تأمین اجتماعی، از مجموع مستمری‌بگیران ازکارافتاده تحت پوشش این سازمان تا پایان سال ۱۴۰۰ که ۱۴۲هزار و ۲۲۸ نفر بوده است، یک‌هزار و ۷۰۳ نفر از آنها کمتر از یک ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته‌اند اما به دلیل ازکارافتادگی ناشی از حوادث کار، تحت پوشش حمایت‌های این سازمان قرار گرفته و از آن زمان، به صورت مداوم مستمری ماهانه دریافت می‌کنند.
براساس گزارش‌های آماری تأمین اجتماعی، یک هزار و ۱۵۲ نفر مستمری‌بگیر ازکارافتاده تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی بین یک تا سه ماه و یک‌هزار و ۸۳۵ مستمری‌بگیر ازکارافتاده بین سه تا 6 ماه و سه‌هزار و ۱۲۵ مستمری‌بگیر ازکارافتاده نیز بین 6 ماه تا یک سال سابقه حق بیمه در زمان اشتغال داشته‌اند. همچنین ۱۱هزار و ۸۴۹ نفر مستمری‌بگیر ازکارافتاده تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی نیز در زمان اشتغال، بین یک تا سه سال سابقه حق بیمه داشته‌اند که به علت ازکارافتادگی ناشی از حوادث کار، در زمره مستمری‌بگیران این سازمان قرار گرفته‌اند.
در نتیجه فقدان سوابق بیمه‌ایِ کافی برای سازمان تأمین اجتماعی که متعهد به حمایت‌های بیمه‌ای از کارگران به خصوص در شرایط سخت است، دردسرساز می‌شود؛ این در حالی است که عدم واریز به موقع حق بیمه، کارگران را نیز در زمان بازنشستگی دچار مشکل می‌سازد.
دردسرهای واریز نشدن حق بیمه برای کارگران
«حشمت‌الله سلیمانی» فعال صنفی کارگران نفت و گاز پارس جنوبی و رئیس انجمن صنفی یکی از پالایشگاه‌های گازی این منطقه در این رابطه در گفت‌وگو با آتیه آنلاین اظهار داشت: کارگران نفت و گاز به خصوص افرادی که به صورت شرکتی و پیمانکاری تحت قرارداد شرکت‌های تأمین نیرو کار می‌کنند، مشکلات بسیاری با سوابق بیمه‌ای خود دارند. کارفرمایان معمولاً حق بیمه این کارگران را در چند ماه اول اشتغال نمی‌پردازند؛ وقتی کارگر مجبور می‌شود از یک شرکت پیمانکاری به شرکتی دیگر منتقل شود، دوباره این مشکل برای چند ماه اول کار در شرکت جدید بروز می‌کند در نتیجه کارگر در زمان بازنشستگی متوجه می‌شود ماه‌ها و بلکه سال‌ها وقفه بیمه‌ای دارد؛ برای مثال ۳۵ سال کار کرده اما هنوز ۳۰ سال سابقه بیمه او پُر نشده است.
او اضافه می‌کند: این گروه از کارگران علاوه بر بازنشستگی، گاهی در دریافت خدمات درمانی مشمول بیمه نیز مشکل دارند؛ برای چند ماهی که حق بیمه آنان به حساب تأمین اجتماعی واریز نمی‌شود، دفترچه بیمه‌ای این افراد نیز اعتبار ندارد و نمی‌توانند از خدمات درمانی تحت پوشش بیمه استفاده کنند.
«آگاهی کارگران بر حقوق بیمه‌ای» و «نظارت دقیق بر عملکرد کارفرمایان و پیمانکاران در زمان استخدام نیرو»؛ به گفته سلیمانی، این موارد راهکارهای حل مشکل است که از تضییع حقوق بیمه‌ای کارگران و کمبود منابع ریالی سازمان تأمین اجتماعی جلوگیری می‌کند و موجب اجرای بدون تنازل قانون می‌شود.
«بیمه» یک حق مسلم قانونی است؛ قانون کار و قانون تأمین اجتماعی بر «حقوق بیمه‌ای کارگران» تاکید دارد؛ مطابق اصل ۱۴۸ قانون کار، همه کارفرمایان ملزم به بیمه کردن کارکنان خود هستند. به بیان دیگر، هر کارگری حق دارد از اولین روزی که مشغول به کار می‌شود، تحت پوشش بیمه قرار گیرد. هر کارفرمایی نیز بعد از راهاندازی کسب وکار خود حداکثر ۱۵ روز وقت دارد برای بیمه کردن پرسنل خود اقدام کند اما شرایط بازار کار به گونه‌ای تنظیم شده که از یکسو کارگر به خاطر از دست ندادن شغل، از حقوق بیمه‌ای خود به صورت موقت و به امید آینده چشم می‌پوشد و از دیگر سو، کارفرما به شیوه‌های گوناگون از زیر بار وظیفه قانونی خود فرار می‌کند؛ در این میان هم تأمین اجتماعی متضرر می‌شود و هم کارگر در میان‌مدت و درازمدت ضرر می‌کند و به آینده شغلی این افراد نیز آسیب‌های جدی وارد می‌آید.
نظر شما