به گزارش آتیه آنلاین، نرخ حوادث کار در کشور ما نسبتاً بالا است و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان بالاترین مقام اجرایی حوزه روابط کار نیز این مسئله دردناک را تایید کرده است. «احمد میدری» هفتم مهرماه پس از بازدید از معدن طبس که در جریان حادثه دلخراش انفجار متان در آن 51 کارگر جان باخته و بیش از ۱۷ کارگر دیگر مصدوم شدند، در تأیید این مسأله با بیان اینکه سالانه به‌طور میانگین ۱۲۰۰ نفر جان خود را در حوادث ناشی از کار از دست می‌دهند، یادآور شد: یکپارچه کردن دستگاه‌های نظارتی در کاهش حوادث ناشی از کار موثر خواهد بود.

به گفته میدری، در یک دهه اخیر نرخ حوادث کار به‌ویژه در بخش معدن افزایش یافته است؛ او در این رابطه بیان کرد: «تا سال ۹۱ تعداد کشته‌های حوادث معدنی، کم بود اما از سال ۹۱ تا امروز، بیش از ۱۱۴ کشته در معادن داشته‌ایم؛ این مسأله نیازمند بررسی دقیق است. به همین دلیل پیشنهاد دادم کمیته‌ای ذیل سران قوا، این مسئله را بررسی کند».

آمارهای حوادث کار در ایران

مرگ ۱۲۰۰ کارگر در هر سال بر اثر حادثه کار، به این معنا است که در ماه از سال به طور میانگین ۱۰۰ کارگر جان خود را در اثر غفلت و عدم رعایت اصول ایمنی از دست می‌دهند؛ این آمار بسیار قابل توجه است و همانطور که وزیر کار اذعان داشته نیازمند بررسی و پیگیری است و فعالان حوزه ایمنی نیز بارها نسبت به این مهم ابراز نگرانی کرده‌اند. برای نمونه در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ انجمن متخصصین بهداشت حرفه‌ای ایران طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «سالانه به ‌طور میانگین ۱۳هزار حادثه ناشی از کار در ایران رخ می‌دهد که ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ مورد آن به منجر به فوت می‌شود». این انجمن متخصص اعلام کرده است کاهش نرخ حوادث کار و فوتی‌های ناشی از آن، یک ضرورت اساسی است و باید جدی گرفته شود.

یکی از موارد جدی که وزیر کار نیز در گفت‌وگوی تلویزیونی بر آن تاکید کرده «یکپارچه کردن نهادهای نظارتی در امر ایمنی کار» است؛ «احسان سهرابی» فعال کارگری و عضو اسبق شورای عالی حفاظت فنی نیز در این رابطه به آتیه آنلاین گفت: آنچه در سال‌های اخیر شاهد بودیم تعدد نهادهای نظارتی و آمارهای غیریکدست در این حوزه است؛ ما شاهد تعدد آماری در حوزه ایمنی و حوادث کار هستیم. وزارت کار و تأمین اجتماعی آمارهای خودشان را دارند، پزشکی قانونی و حتی سازمان آتش‌نشانی آمارهای دیگری ارائه می‌دهند؛ به این واسطه یکدست‌سازی و یکپارچگی آماری و عملکردی نهادهای نظارتی و ذیربط موضوعی اساسی است.

برابر آمار اعلام ‌شده وزارت کار از سال ۱۳۸۷ تا آبان ۱۴۰۰ سالانه به ‌طور میانگین ۱۳هزار حادثه ناشی از کار در ایران رخ می‌دهد که ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ مورد آن به منجر به فوت می‌شود؛ همچنین طبق آمار اعلام شده توسط پزشکی قانونی، فوتی‌های ناشی از کار در فاصله سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۴ حدود۱۲۹۰ تا ۱۹۹۴ نفر بوده است.

براساس گزارش سازمان پزشکی قانونی که در فروردین سال‌جاری رسانه‌ای شد، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲ هزار نفر بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست داده‌اند؛ رئیس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور گفته آمار مصدومان حوادث محیط‌های کار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال گذشته افزایش داشته است به طوری که بیش از ۲۷ هزار نفر در حین کار مصدوم شده‌اند.

آمار سازمان پزشکی قانونی، بیش از ۲ هزار فوتی و بیش از ۲۷ هزار مصدوم در سال گذشته است؛ با این حال، «علی حسین رعیتی‌فرد» معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ارتباط با آمار فوتی‌های ناشی از حادثه کار در بهار امسال گفت: در سال ۱۴۰۰ تعداد ۷۱۲ فوتی در اثر حوادث ناشی از کار داشتیم که این رقم در سال گذشته به ۶۸۰ نفر رسید.

میانگین این ارقام همان رقم ۱۲۰۰ نفر در سال است که وزیر کار در روزهای اخیر اعلام کرده است؛ در واقع به طور میانگین بیش از ۳ کارگر در هر روز جان خود را بر سر حادثه ناشی از کار می‌گذارند و خانواده‌های آن‌ها بی‌پناه و بی‌سرپرست می‌مانند.

آمارهای حوادث کار در جهان

«حادثه کار» و «فوت کارگر در نتیجه آن» یک معضل جهانی است؛ مطابق گزارش سازمان بین المللی کار، روزانه حدود ۶ هزار نفر یا سالانه ۲.۳ میلیون نفر در اثر بیماری‌ها و حوادث مرتبط با کار جان خود را از دست می‌دهند. به علاوه هر سال برای کارگران سراسر جهان ۳۴۰ میلیون حادثه شغلی و ۱۶۰ میلیون قربانی بیماری ناشی از کار روی می‌دهد، بر اساس آخرین بررسی‌های سازمان جهانی کار از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ میلادی بیماری‌های ناشی از کار، دلیل ۸۱ درصد از مرگ‌های مربوط به مشاغل است و حوادث ۱۹ درصد از مرگ‌های حین کار را شامل می‌شود و سالیانه ٤ درصد از تولید ناخالص در جهان (۲۵/۱ تریلیون دلار ) صرف هزینه‌های مستقیم و غیر مستقیم بیماری‌ها و حوادث ناشی از کار می‌شود.

بر اساس بررسی‌های انجام شده، خطرناک‌ترین کشورها در تمام صنایع در جهان بوتان، جمهوری آذربایجان، تیمور شرقی، نپال، نامیبیا، زیمبابوه، نیکاراگوئه و لائوس هستند؛ نرخ مرگ و میر کارگران در این کشورهای حدود ۳۰ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار کارگر است.

خطرناک‌ترین صنایع جهان نیز بخش صنعت و معدن است که ۷۵.۲۴ مورد مرگ و میر به ازای هر ۱۰۰ هزار کارگر را ثبت کرده است. این صنعت در ۲۱ درصد کشورها به‌ویژه ازبکستان، سوئد و اسپانیا مرگبار است. در عین حال، کنفدراسیون اتحادیه‌های کارگری اروپا در گزارشی اعلام کرده است که نرخ مرگ و میر کارگران در اروپا تا ۲۰۲۶ به ویژه در ایتالیا در روند افزایشی خواهد بود؛ این در حالی است که پیش‌بینی قبلی تداوم این روند را تا ۲۰۵۵ تخمین می‌زند. براساس تخمین این نهاد عالی کارگری، اگر حوادث مرگبار با همان سرعت دهه گذشته ادامه یابد، ۲۵ هزار و ۱۶۶ مرگ دیگر در محل کار در اروپا بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۹ ثبت خواهد شد.

این داده‌ها نشان از شرایط بغرنج ایمنی در کشورهای جهان حتی کشورهای صنعتی و پیشرفته دارد؛ در همه جهان سلامت و جان کارگران در معرض خطر جدی است و گاه و بیگاه قربانی سودجویی کارفرمایان به خصوص در بخش خصوصی می‌شود.

در این میان، کاهش نرخ حوادث مرگبار شغلی نیاز به تمهیدات جدی دارد؛ احسان سهرابی راهکار اصلی کاهش نرخ حوادث کار و فوت کارگران در اثر فقدان ایمنی را «نظارت مستمر، بازرسی دقیق و مجازات خاطیان» می‌داند و بازهم تاکید می‌کند که نهادهای مسئول و دست‌اندرکار ماجرا باید هماهنگ باشند و رویکردهایشان را با هم یکی کنند، ضمن اینکه قوه فضاییه نیز باید با متخلفان به صورت جدی برخورد کند و تنبیه کارفرمایان خاطی به پرداخت غرامت شرکت‌های بیمه محدود نماند.