در این گزارش تصمیم داریم به مهم‌ترین اتفاقات ورزشی ایران در سال ۱۴۰۲ بپردازیم و بررسی کنیم که ورزشکاران ایران در سالی که گذشت چه کارنامه‌ای از خود بر جای گذاشتند و حاصل حضورشان در رویدادهای بین‌المللی و برون‌مرزی چه بود.
ناکامی والیبالیست‌ها در نبرد انتخابی المپیک
تیم ملی والیبال ایران مهرماه سال ۱۴۰۲ راهی مسابقات انتخابی المپیک شد و با شش شکست و تنها یک پیروزی به کار خود در انتخابی المپیک پایان داد و نتیجه‌ای دور از انتظار کسب کرد. تیم ملی والیبال ایران در رقابت‌های انتخابی المپیک عملکرد خوبی نداشت. اولین بازی این تیم با تیم المپیکی آلمان بود که در این دیدار ملی‌پوشان والیبال متحمل شکست شدند. باخت مقابل تیم‌های اوکراین و جمهوری چک نتایج بعدی ملی‌پوشان والیبال در انتخابی المپیک بود. در نهایت ملی‌پوشان با شش باخت و یک پیروزی برابر قطر و قرار گرفتن در جایگاه پانزدهم رنکینگ جهانی به کار خود پایان دادند. پیش از آن فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) نحوه صعود ۱۲ تیم به مسابقات والیبال المپیک ۲۰۲۴ پاریس را به تصویب هیأت اجرایی کمیته بین‌المللی المپیک رسانده و آن را اعلام کرد. با پایان یافتن مسابقات انتخابی المپیک چهره شش تیم صعودکننده به المپیک از طریق سهمیه مشخص شد و تیم‌های لهستان، آمریکا، برزیل، ژاپن، آلمان و کانادا موفق شدند جواز حضور در المپیک پاریس را از طریق کسب سهمیه مستقیم دریافت کنند.
بازی‌های آسیایی‌هانگژو چین
بازی‌های آسیایی‌هانگژو چین یا به تعبیری دیگر المپیک آسیایی که قرار بود در سال ۲۰۲۲ برگزار شود، به دلیل شیوع پاندمی کرونا با یک سال تأخیر برگزار شد. نوزدهمین دوره این مسابقات از اول تا شانزدهم مهرماه در هانگژو شاهد رقابت ورزشکاران در ۲۶ رشته مختلف از سراسر قاره آسیا بود. ورزشکارانی از رشته‌های دوومیدانی، بسکتبال، بوکس، شمشیربازی، والیبال، تیراندازی، قایقرانی، وزنه‌برداری، کشتی، تکواندو، کاراته، کوراش، ووشو، ورزش‌های صعودی، کبدی، اسکیت، تیراندازی با کمان، فوتبال، هندبال، شنا-شیرجه-واترپلو، ژیمناستیک، دوچرخه‌سواری، شطرنج، بازی‌های الکترونیک، سپک تاکرا و تنیس روی میز در این مسابقات حضور پیدا کردند. کاروان ایران نیز در این مسابقات با ورزشکارانی از رشته‌های متعدد شرکت کرد. در این رویداد مانند سایر رقابت‌های ورزشی شاهد اتفاقاتی بودیم که لبخند و اشک را برای ورزشکاران و ورزش‌دوستان به ارمغان آورد. کاروان ایران با تأکید بر کیفی‌گرایی با ۷۷ بانوی ورزشکار و ۲۰۸ ورزشکار مرد در شرایطی راهی هانگژو شد که حاصل این حضور ۱۳ مدال طلا، ۲۱ نشان نقره و ۲۰ مدال برنز بود تا ایران همچنان برترین تیم غرب آسیا و دومین کشور اسلامی در جدول توزیع مدالی در بین ۱۰ کشور برتر آسیا باشد. در این میان مدال‌هایی به دست آمد که شاید باور چندانی برای تصاحب آن نبود. کسب نشان طلای تیمی شطرنج، تصاحب خوش‌رنگ‌ترین مدال بازی‌ها در پرتاب دیسک توسط حسین رسولی، نقره مهدی الفتی در ژیمناستیک، دو برنز تنیس روی‌میز و برنز دوچرخه‌سواری توسط فرانک پرتوآذر و شکسته شدن رکورد جهان توسط ترانه احمدی در اسکیت فری‌استایل ازجمله مهم‌ترین اتفاقات این دوره از بازی‌ها بود. در همین بازی‌ها احسان حدادی که چهار مدال طلای بازی‌های آسیایی را در کارنامه دارد، با کسب مدال نقره از دنیای قهرمانی وداع کرد، اما رسولی نشان داد جایگزینی شایسته برای او خواهد بود تا حداقل از این بابت، دغدغه ذهنی نداشته باشیم. فاجعه داوری در دیدار فینال مردان بین تیم‌های ایران و هند و وقفه ۸۰دقیقه‌ای در حین برگزاری و تعلل داوران و یا شاید بهتر است بگوییم جانب‌داری آن‌ها از رقیب، کافی بود تا یک مدال طلا از دست ایران برود. پرونده این بازی‌ها در شرایطی برای ما بسته شد که نخستین مدال ایران در این دوره از بازی‌ها در رویینگ دونفره توسط مهسا جاور و زینب نوروزی به دست آمد و آخرین مدال نیز بر گردن سارا بهمنیار، نماینده کاراته ایران نشست تا بانوان نقش بسزایی در این موفقیت‌ها داشته باشند. در این میان رشته‌هایی مانند کشتی با پنج طلا، چهار نقره و یک برنز در حد و اندازه‌های خود ظاهر شد. رشته‌هایی هم بودند که با وجود حمایت‌های حداکثری وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی المپیک نتوانستند انتظارات را برآورده کنند.
حسرتی که باقی ماند
تیم ملی فوتبال مردان ایران که از هدایت امیر قلعه‌نویی بهره‌مند بود، از ۲۴ دی‌ماه سال ۱۴۰۲ رقابت‌های خود را در مسابقات جام ملت‌های آسیا آغاز کرد تا شاید بتواند بعد از سال‌ها این بار با جام به کشور بازگردد. شاگردان قلعه‌نویی در مرحله گروهی این مسابقات که از ۲۴ دی‌ماه تا سوم بهمن‌ماه ادامه پیدا کرد موفق شدند مقابل تیم‌های امارات، هنگ‌کنگ و فلسطین به برتری رسیده و به عنوان تیم نخست راهی مرحله دوم شوند. جایی که باید به مصاف تیم سوریه می‌رفتند. ملی‌پوشان کشورمان در دیدار مقابل سوریه در ضربات پنالتی به پیروزی دست پیدا کردند و حریف تیم ژاپن در مرحله یک‌چهارم نهایی شدند. ژاپنی که مقابل ایران شکست خورد و تیم ملی فوتبال کشورمان را راهی نیمه‌نهایی کرد. در حالی که شاگردان قلعه‌نویی با عبور از سد قطر می‌توانستند راهی فینال جام ملت‌های آسیا شوند، در این رقابت با نتیجه ۳ بر ۲ تن به شکست دادند و از رسیدن به فینال و جام قهرمانی بازمانند تا حسرت کسب رتبه نخست مسابقات جام ملت‌های آسیا همچنان برای فوتبال ایران باقی بماند. در این دوره از مسابقات تیم قطر که از امتیاز میزبانی بهره‌مند بود در فینال با عبور از سد اردن توانست جام قهرمانی را برای دومین دوره پیاپی بالای سر ببرد.
درخشش مردان ساحلی‌باز در نبرد جهانی
تیم ملی فوتبال ساحلی ایران بعد از هفت سال دوری از مسابقات جام جهانی فوتبال ساحلی، رقابت‌های خود را با دیدار مقابل اسپانیا در جام جهانی فوتبال ساحلی ۲۰۲۴ امارات آغاز کرد. ساحلی‌بازان ایران در مرحله گروهی این مسابقات اسپانیا، آرژانتین و تاهیتی را از پیش‌رو برداشتند. در مرحله یک‌چهارم نهایی امارات میزبان را با حساب ۲ بر یک شکست دادند و در نیمه نهایی برابر تیم قدرتمند برزیل در یک جدال پایاپای و تماشایی ۳ بر ۲
شکست خوردند تا به فینال راه پیدا نکرده و به دیدار رده‌بندی برسند. در دیدار رده‌بندی تیم ملی ساحلی ایران، با پیروزی مقابل تیم بلاروس مقام سومی جام جهانی ۲۰۲۴ را از آن خود کرد.
نایب‌قهرمانی کشتی‌گیران در نبرد جهانی
تیم ملی کشتی آزاد ایران شهریورماه سال ۱۴۰۲ در مسابقات کشتی قهرمانی جهانی حضور پیدا کرد و در پایان این مسابقات، با کسب یک مدال طلای امیرحسین زارع در ۱۲۵کیلوگرم، دو مدال نقره حسن یزدانی و امیرمحمد یزدانی به ترتیب در اوزان ۸۶ و ۷۰کیلوگرم، یک مدال برنز محمد نخودی و کسب عنوان نایب‌قهرمانی تیمی به کار خود پایان داد. در این دوره از مسابقات، تیم ملی کشتی آزاد برخلاف سال گذشته با ۱۰ کشتی‌گیر حضور پیدا کرد. به نظر می‌رسید به‌لحاظ مدال‌آوری و کسب نتیجه تیم شرایط بهتری داشته باشد، اما پیش‌بینی‌ها درست از آب درنیامد و تعداد مدال‌آوران و حتی امتیاز تیمی در این دوره نه‌تنها افزایش پیدا نکرد بلکه کاهش هم داشت. تیم ملی آزاد ایران سال گذشته هم عنوان نایب‌قهرمانی جهان را به خود اختصاص داد، با این تفاوت که رحمان عموزاد و کامران قاسم‌پور در ۶۵ و ۹۲کیلوگرم به مدال طلا رسیدند، رضا اطری در ۶۱کیلوگرم، محمد نخودی در ۷۹کیلوگرم و حسن یزدانی در ۸۶کیلوگرم مدال نقره، یونس امامی در ۷۴کیلوگرم و امیرحسین زارع در ۱۲۵کیلوگرم مدال برنز گرفتند تا ایران با کسب ۱۵۰ امتیاز نایب‌قهرمان جهان شود. رضا اطری نماینده ایران در ۶۱کیلوگرم اولین حذف شده تیم ملی در این دوره از رقابت‌ها لقب گرفت. برخلاف دوره گذشته که اطری موفق شده بود به مدال نقره مسابقات جهانی ۲۰۲۲ دست پیدا کند، در این دوره او پس از استراحت در دور اول، برابر کشتی‌گیر ژاپنی قرار گرفت و در کمال ناباوری با نتیجه یک بر یک شکست خورد و از دور رقابت‌ها حذف شد. امیرمحمد یزدانی دیگر نماینده ایران در این دوره از مسابقات بود. البته نام امیرمحمد در مسابقات جهانی سال گذشته هم در لیست بود، اما به خاطر اینکه به سر وزن نرسید این مسابقات را از دست داد. یزدانی در این دوره از مسابقات شروع خوبی داشت و به مرحله فینال رسید. او در دور اول با نتیجه ۱۱ بر ۱ پاتریک اولنزین از لهستان را مغلوب کرد. در دور دوم با نتیجه ۶ بر صفر ماگومد خانیف از آذربایجان را از پیش‌رو برداشت و راهی مرحله یک‌چهارم نهایی شد. یزدانی در این دیدار ارنظر آکماتألیف دارنده مدال نقره و برنز جهان از قرقیزستان را با نتیجه ۱۰ بر صفر از پیش‌رو برداشت و به مرحله نیمه‌نهایی راه یافت. او در این دیدار با نتیجه ۱۳ بر ۲ مقابل رمضان رمضان‌اف، کشتی‌گیر روسی‌الاصل و دارنده مدال نقره اروپا از بلغارستان پیروز شد و به دیدار فینال راه یافت. در نهایت یزدانی در مرحله فینال با نتیجه ۸ بر ۵ مغلوب رترفورد آمریکایی شد و به مدال نقره رسید.
مردان جوان واترپلو روی سکوی دوم آسیا
یازدهمین دوره مسابقات واترپلوی قهرمانی جوانان آسیا ۲۰۲۴ به میزبانی کشور فیلیپین برگزار شد و تیم ملی جوانان ایران در این مسابقات حضور پیدا کرد. واترپلویست‌های جوان ایران که با شایستگی توانستند به فینال این مسابقات راه پیدا کنند در دیدار نهایی با شکست مقابل تیم قدرتمند ژاپن، به عنوان نایب‌قهرمانی دست یافتند. چهار تیم برتر این رقابت مجوز حضور مسابقات جهانی را به دست می‌آوردند. بدین‌ترتیب ایران به واسطه نایب‌قهرمانی کسب شده، یکی از سهمیه‌های آسیا برای حضور در مسابقات جهانی را از آن خود کرد. کشور آرژانتین یکی از گزینه‌های میزبانی مسابقات واترپلوی قهرمانی جوانان جهان است.
درخشش وزنه‌برداران ایرانی در مسابقات پاراجهانی
رقابت‌های جام جهانی پاراوزنه‌برداری که یکی از رویدادهای مسیر کسب سهمیه برای بازی‌های پاراالمپیک پاریس ۲۰۲۴ بود با حضور نمایندگانی از تیم ملی وزنه‌برداری ایران برگزار شد. این مسابقات در حالی به پایان رسید که تیم ایران در پایان این رقابت‌ها موفق به کسب ۱۱ مدال (۵ طلا، ۴ نقره و ۲ برنز) شد. در این رقابت‌ها محسن بختیار در دسته ۵۹کیلوگرم موفق به کسب (طلا)، امیر جعفری در دسته ۶۵کیلوگرم (نقره)، روح‌الله رستمی در دسته ۸۸کیلوگرم (نقره)، حامد صلحی‌پور در دسته ۹۷کیلوگرم (نقره)، علی‌اکبر غریب‌شی در دسته ۱۰۷کیلوگرم (طلا) و احمد امین‌زاده در دسته مثبت ۱۰۷کیلوگرم به مدال طلا دست یافت. رقابت‌های جام جهانی وزنه‌برداری با حضور ۱۸۳ ورزشکار (۱۰۷مرد و ۷۶زن) از ۳۲ کشور جهان در امارات برگزار شد. پس از این مسابقات وزنه‌برداران ایران باید در مسابقات جام جهانی گرجستان که به میزبانی تفلیس در خردادماه سال آینده برگزار می‌شود، شرکت کنند. پس از این رویداد تکلیف نهایی سهمیه‌های ایران در رشته وزنه‌برداری برای بازی‌های پاراالمپیک پاریس ۲۰۲۴ مشخص می‌شود.
مردان و زنان تکواندوکار قهرمان مسابقات جهانی
ششمین دوره مسابقات تکواندوی بین‌المللی جام ریاست فدراسیون جهانی در بخش مردان به میزبانی تهران و با حضور تیم‌هایی از سراسر جهان برگزار شد و با قهرمانی ملی تکواندوی مردان ایران به پایان رسید تا هوگوپوشان ایرانی روی سکوی نخست مسابقات قرار بگیرند. تکواندوکاران کشورمان با کسب شش مدال طلا، یک نقره و یک برنز عنوان قهرمانی این رقابت را به نام خود ثبت کردند. قزاقستان با یک طلا و سه برنز نایب‌قهرمان شد و اردن هم با یک طلا روی سکوی سوم ایستاد. تیم‌های جمهوری آذربایجان و پاکستان هم با حضور در رتبه‌های چهارم و پنجم به کار خود در این رقابت‌ها پایان دادند. پیش از این نیز، تیم بانوان ایران به مقام نخست این مسابقات رسیده بود.
از دست رفتن سهمیه جهانی هندبال
بیست‌ویکمین دوره مسابقات هندبال قهرمانی مردان آسیا از ۲۱ دی‌ماه تا ۵ بهمن‌ماه به میزبانی منامه بحرین برگزار شد. در این مسابقات ۱۶ تیم حضور داشتند و تیم ملی کشورمان نیز در این مسابقات حاضر بود. هندبالیست‌های ایران در این مسابقات در رده ششم آسیا قرار گرفتند. تیم ملی هندبال مردان ایران در آخرین مسابقه خود از مسابقات قهرمانی آسیا مقابل کره‌جنوبی به میدان رفت. هندبالیست‌ها با نتیجه ۲۷ بر ۲۶ شکست خوردند و در رده ششم آسیا قرار گرفتند که نسبت به دوره قبل دو پله سقوط داشتند و سهمیه جهانی را نیز از دست دادند. شاگردان رحیمی‌زاده در مرحله گروهی این مسابقات در گروه (B) با نیوزیلند، چین و کره‌جنوبی هم‌گروه بودند که مقابل چین و نیوزیلند به برتری رسیدند و مقابل کره‌جنوبی شکست خوردند و به عنوان تیم دوم گروه راهی دور اصلی شدند. آن‌ها در مرحله اصلی این مسابقات با تیم‌های امارات، قطر و ژاپن هم‌گروه شدند که مقابل دو تیم قطر و ژاپن شکست خوردند و مقابل امارات به برتری رسیدند و با قرارگیری در رده سوم گروه برای کسب رتبه پنجمی به دیدار کره رفتند و با شکست مقابل این تیم ششم آسیا شدند. تیم ملی ایران در مسابقات دوره قبل با قرارگیری در رده چهارم بعد از هشت سال دوری از مسابقات جهانی توانست سهمیه جهانی بگیرد، اما در این دوره با بازماندن از مرحله نیمه‌نهایی و شکست مقابل کره نتوانست سهمیه بگیرد.
نایب‌قهرمانی شمشیرباز ایرانی در جام جهانی
مسابقات شمشیربازی جام جهانی گرجستان در سال ۱۴۰۲ به میزبانی شهر تفلیس برگزار شد و برای علی پاکدامن، شمشیرباز ملی‌پوش ایران پایان شیرینی را به همراه داشت. نماینده کشورمان که با شکست دادن حریفان خود موفق شده بود به فینال مسابقات راه پیدا کند، با پذیرفتن شکست برابر نفر دوم رنکینگ جهانی عنوان نایب‌قهرمانی جام جهانی شمشیربازی گرجستان را از آن خود کرد. در این رقابت علی پاکدامن به مصاف «آرون سزیلاگی» نفر دوم رنکینگ جهانی از مجارستان رفت و با نتیجه ۱۵ به ۷ تن به شکست داد. این اولین مدل نقره شمشیربازی ایران در این سطح از مسابقات است که با اولین حضور ایران در فینال جام جهانی به دست آمد. پیش از این مجتبی عابدینی در این سطح از مسابقات صاحب مدال برنز شده بود. مدال نقره پاکدامن در جام جهانی گرجستان در حالی به دست آمد که شمشیربازی ایران از سال ۲۰۱۹ در بخش انفرادی رقابت‌های جام جهانی موفق به کسب مدال نشده بود و پاکدامن بعد از پنج سال با طلسم‌شکنی موفق به کسب مدال نقره شد.
درگذشت دو بانوی ورزشکار در دو سانحه دلخراش
در سال ۱۴۰۲ ورزش زنان ایران داغدار دو ورزشکار ملی‌پوش خود شد. ملیکا محمدی، عضو تیم ملی فوتبال زنان ایران که در تیم فوتبال خاتون بم توپ می‌زد، دی‌ماه سال ۱۴۰۲ در حالی که قصد عزیمت به شهر بم را داشت در یک تصادف رانندگی جان خود را از دست داد. بهناز طاهرخانی و زهرا خواجویی، دو ملی‌پوش مصدوم دیگر در این حادثه به بیمارستان منتقل و با مصدومیت‌های شدیدی مواجه شدند. در اسفندماه نیز آریا ولی‌نژاد، عضو تیم ملی دوچرخه‌سواری جوانان ایران از دنیا رفت. این دختر ۲۰ساله ملی‌پوش در منزل شخصی خود دچار حادثه آتش‌سوزی شد و پس از ۱۰ روز مقاومت در نهایت از دنیا رفت تا سال تلخ ورزش زنان ایران کامل شود.
نظر شما