به گزارش آتیه‌آنلاین، در گفت‌وگوی اختصاصی پیش رو با شکیبا محبی‌تبار، مشاور امور زنان و خانواده مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی ضمن مروری بر فعالیت‌های واحد امور زنان و خانواده سازمان در سال ۱۴۰۱، رویکرد و اولویت برنامه‌ای امور زنان و خانواده سازمان در سال ۱۴۰۲ را مورد بررسی قرار می‌گیرد:

- امور زنان وخانواده سازمان‌تأمین‌اجتماعی در سال ۱۴۰۱ چه تکالیف و برنامه‌هایی را مرتبط با قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده برای خود تعریف و به اجرا درآورد؟

در ابتدای‌راه، این قانون عزم واحد امور زنان و خانواده را برای تشکیل قرارگاه جمعیت در سازمان تأمین‌اجتماعی با حضور معاونان مدیرعامل و برخی مدیران ستادی سازمان در سال ۱۴۰۱ جزم کرد. به دنبال این اتفاق خوب، کمیته‌های تخصصی حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با حضور کارشناسان متخصص ستاد مرکزی‌سازمان شکل گرفت.

تشکیل کمیته تخصصی حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در استان‌ها به تفکیک (بیمه‌ای و درمان) و معرفی گزینه‌های منتخب مشاور امور زنان در استان‌ها به تفکیک بیمه ای و درمان نیز از اقدامات مثبت ما بود.

به دنبال این اتفاق خوب، دو وبینار کشوری امور زنان و نخستین همایش سراسری با حضور ‫انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور و حجت‌الاسلام و المسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور و تمام نمایندگان زنان مدیریت‌های درمان و ادارات کل بیمه‌ای در تهران در اردیبهشت ۱۴۰۲ برگزار شد. باهمکاری مؤسسه‌عالی پژوهش سازمان نیز کارگروه پژوهشی زنان با رویکرد حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تشکیل شد.

محاسبات بودجه های پیشنهادی لازم سال ۱۴۰۲ برای اجرای وظایف قانون جوانی جمعیت برای مادران تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی انجام شد و این سند محاسباتی به سازمان برنامه و بودجه و ستاد ملی جمعیت به منظور گنجاندن در مصوبه های ستاد ملی جمعیت ارسال شد.

در راستای اجرای ماده ۲۸ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در راستای تولید محتوای مرتبط با موضوع جوانی جمعیت پوسترها و کتابچه های الکترونیک ویژه همکاران در دستور کار قرار گرفت، همچنین تدوین برنامه عملیاتی و استراتژیک هفتگانه مطروحه در ماده ۵۰ قانون جوانی جمعیت به منظور ترویج زایمان طبیعی نیز به اولویت دیگری در واحد زنان و خانواده تبدیل شد. چندین دوره آموزشی حضوری و غیرحضوری (وبیناری و ویدئوکنفرانسی) با محوریت تبیین قانون جوانی جمعیت برای تمام مدیریت های درمان تأمین اجتماعی نیز برگزار شد.

تشکیل هفت‌جلسه کارگروه زنان، خانواده و جمعیت و ۲ جلسه تخصصی با گروه مطالعات زنان و جامعه انتشارت سمت ومتخصصان این حوزه، ارسال فراخوان به تمام واحدهای سازمان در خصوص احصاء مسائل و چالش‌های زنان و طراحی سازو کار اجرایی تشکیل اندیشکده درمان نیز از دیگر اقدامات ما در سال گذشته بوده است. در راستای اجرای ماده ۴۱ مشاوره های ناباروری به صورت میدانی با تأکید بر سبک زندگی ایرانی اسلامی نیز در مراکز درمانی ارایه شد.

علاوه بر برگزاری وبینار تخصصی با موضوع بررسی رویکردهای اقتصادی جمعیت با همکاری مؤسسه عالی پژوهش سازمان تأمین اجتماعی در سطح همکاران سراسر کشور، طرح های پیشنهادی مرتبط با حوزه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز به مؤسسه عالی پژوهش سازمان پیشنهاد شد. نشست مجمع ملی فعالین جمعیت با حضور اندیشمندان و صاحبنظران حوزه جمعیت در سازمان تأمین اجتماعی برگزارشد.

جشن نیلوفران آفتاب هشتم از جمله برنامه‌های آئینی بود که به مناسبت روز ملی دختر برگزار شد. در چندین نوبت نیز از مادران شاغل و زنانی که اخیرا به جرگه متأهلین پیوستند براساس ماده ۲۰ قانون مذکور تقدیر شد. علاوه بر این اقدامات، در جلسات کارگروه تدوین آئین‌نامه اجرایی ماده ۲۱ قانون جوانی جمعیت در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و پیگیری آن در ستاد ملی جمعیت حضور پیداکردیم.

- آیا پژوهش‌هایی با محوریت قانون حمایت از خانواده در این واحد انجام شده است؟

بله، خوشبختانه پژوهش‌هایی در خصوص چالش‌های فرزندآوری زنان شاغل در سازمان تأمین اجتماعی، بایسته های تحکیم‌خانواده مبتنی بر آینده‌پژوهی خانواده در ایران و بررسی عوامل مؤثر بر تجرد قطعی کارکنان سازمان تأمین‌اجتماعی انجام شد و بسته خدمات درمان ناباروری برای بیمه‌شدگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی تدوین شد.

_ چه طرح ها و برنامه های مرتبطی با سیاست‌های خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری اجرا کرده‌اید؟

دستور اداری کارگروهای تخصصی کشوری در حوزه امور زنان و خانواده به منظور تبیین شرح وظایف آنها صادر شد. در برگزاری اولین نشست کشوری کمیته تخصصی امور زنان، خانواده و جوانی جمعیت با حضور قائم مقام مدیرعامل و سایر نمایندگان مدعو در حوزه ستادی با محوریت موضوع پویش الگوی سوم زن مسلمان نیز مشارکت داشتیم. تلاش‌کردیم که از ظرفیت‌های مشاوره‌ای موسسه عالی پژوهش به منظور ارائه خدمات مشاوره و روانشناسی به زنان همکار در راستای حمایت و تحکیم خانواده استفاده کنیم. نماینده تربیت بدنی زنان حوزه امور زنان و خانواده جهت ترویج رشته‌های ورزشی زنان شاغل و بازنشسته سازمان تأمین اجتماعی انتخاب و معرفی شد. زمینه حضور نماینده‌ای از امور زنان و خانواده در المپیاد ورزشی همکاران و کارگران بازنشسته به منظور تقدیر از زنان منتخبان مسابقات هموار شد.

امور زنان و خانواده همچنین محتوای علمی رویداد فرداساز (کارگاه طراحی پوستر با موضوع جوانی جمعیت) که با همکاری مؤسسه فرهنگی هنری آهنگ‌آتیه و معاونت فرهنگی، اجتماعی و امور استان‌های سازمان خردادماه سال جاری برگزار شد تدوین و تنظیم کرد، به دنبال اتمام کارگاه‌های حضوری رویداد، در ماه جاری (تیر) هماهنگی بین دستگاهی به منظور برپایی هرچه بهتر نمایشگاه‌های آثار را نیز در دستور کار و پیگیری قرار داده است. همچنین کارگاه‌های «مدیریت فضای مجازی برای کودکان ویژه والدین»، «حجاب و عفاف از منظر حاکمیتی» و «روش‌های تحکیم بنیان خانواده» در راستای اجرای سیاست‌های خانواده توسط امور زنان وخانواده برگزار شدند.

_ در خصوص برنامه‌های مرتبط با سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی توضیح دهید.

در گام اول، طرح پژوهشی اولیه پیگیری اجرایی‌سازی سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی با اولویت بندی سیاست های کلی تأمین اجتماعی و تأکید بر بند ۸ این سیاست تدوین و ارایه شد. یکی دیگر از اقدامات امور زنان، مشارکت در برگزاری وبینارهای تخصصی بررسی جنبه‌های اقتصادی جمعیت با تمرکز بر آینده‌نگاری صندوق‌های بازنشستگی تأمین اجتماعی با همکاری موسسه عالی پژوهش بود. همچنین، درخواست‌های بیمه‌شدگان در خصوص تکالیف قانونی حوزه زنان و خانواده نیز مورد پیگیری قرار گرفت.

علاوه بر اجرای برنامه‌های مشترک با معاونت فرهنگی سازمان، در جلسات کمیته عفاف و حجاب سازمان و سیاستگذاری در این راستا حضور پیدا کردیم، اجرای مصوبات این جلسات و نظارت میدانی در سطح شعب و مراکز درمانی را نیز در دستور کار قرار دادیم.

_ چه برنامه‌هایی در خصوص سند تحول دولت مردمی تدوین و به مرحله اجرا رسیدند؟

از جمله اقدامات مهم ما بررسی و امکان‌سنجی طرح بازآرایی تشکیلات حوزه زنان و خانواده سازمان بود و همین راستا، از مراکز درمانی در معیت معاونت ریاست‌جمهوری در امور زنان و خانواده در گرامیداشت روز پرستار بازدید میدانی به عمل آمد.

_ کارگروه زنان، خانواده و جمعیت چه برنامه و طرح‌هایی را سال ۱۴۰۱ اجرایی کرد؟

عمده‌ترین اقدام کارگروه انجام فعالیت‌های پژوهشی بود. ارزیابی فرایند و تأثیر طرح بیمه اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش‌های نهادهای حمایتی، چالش‌های فرزند آوری زنان شاغل در سازمان تأمین اجتماعی، بررسی عدالت جنسیتی در اسناد بالادستی در حوزه رفاه و تأمین‌اجتماعی، بایسته‌های تحکیم خانواده مبتنی بر آینده‌پژوهی خانواده در ایران، ارزیابی سیاست‌های تشویقی حوزه فرزندآوری و ازدواج و نقش سازمان تأمین اجتماعی در این حوزه، بررسی عوامل مؤثر بر تجرد قطعی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی از جمله عناوین مهم پژوهشی این کارگروه در سال گذشته بود.

همچنین عناوین پژوهشی مختلفی احصاء و تدوین شده‌اند و شرح خدمات آنها نیز به تصویب رسیده است. راهکارهای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار ایران در راستای سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی، مشارکت اقتصادی زنان در بازار کار ایران و تأثیر آن بر منابع و مصارف سازمان تأمین اجتماعی، مطالعه و بررسی نوع خدمات مشاوره در راستای بهبود کیفیت زندگی کارمندان سازمان تأمین اجتماعی در عرصه‌های فردی، خانوادگی و شغلی، آینده‌پژوهی هرم جمعیتی کشور و تأثیرات آن بر منابع و مصارف سازمان تأمین اجتماعی، بررسی وضعیت اجتماعی- اقتصادی زنان کارگر در بخش غیررسمی، بررسی حقوقی نظام بازنشستگی پیش از موعد زنان شاغل و تعیین تأثیرات آن بر منابع و مصارف سازمان تأمین اجتماعی، تدوین بسته‌ خدمات درمان ناباروری برای بیمه‌شدگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی و بررسی حقوقی زنان در نظام تأمین اجتماعی کشورهای منتخب مسلمان (مالزی، اندونزی، ترکیه، ازبکستان، آلبانی، تونس و مصر) تدوین و شرح خدمات آنها نیز به تصویب رسیده است.

-باتوجه به فعالیت‌های پژوهشی، آیا چاپ کتاب نتایج پژوهش‌ها با تألیفاتی در دستور کار واحد امور زنان و خانواده قرار دارد؟

بله، کتاب‌های مجموعه قوانین و مقررات تأمین اجتماعی زنان، حق زنان برای برخورداری از تأمین اجتماعی و حمایت اجتماعی و تحلیل حقوقی برخورداری زنان از مزایای بیمه‌های اجتماعی از جمله کتاب های در حال تألیف هستند.

- در خصوص عناوین برنامه‌های عملیاتی سال ۱۴۰۲ واحد امور زنان و خانواده توضیح دهید.

برنامه سال جاری را مطابق با اسناد بالادستی در حوزه امور زنان و خانواده به صورت عملیاتی تعریف کردیم. یکی از این اسناد قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است، بنابراین به منظور اجرای بند(الف) ماده ۱۷ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در خصوص افزایش مرخصی زایمان و تخصیص تمام حقوق و مزایای مادران در ایام مرخصی زایمان، همچنین در راستای اجرای بند (ج) ماده ۲۲ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت از طریق تدوین پیوست فرهنگی سیاست‌های کلی جمعیت و خانواده متناسب با اولویت‌ها و ظرفیت‌های سازمانی برنامه های عملیاتی مجزایی تدوین شد. برنامه عملیاتی دیگری به منظور اجرای بند(ج) ماده ۲۸ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در تمام محصولات مصرفی سازمان (مانند درج عبارات، نمادها، تصاویر و یا محتوای حمایت از خانواده، مادران ایرانی، ارزشمندی تعدد فرزندان و ...)نیز تدوین شده است. اجرای بند (ح) ماده ۲۸ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با هدف ایجاد فضای تکریم مادر و کودک در تمام واحدهای ستادی و اجرایی سازمان نیز در قالب یک برنامه عملیاتی پیش‌بینی شده است.

همچنین برنامه‌های عملیاتی متمرکز به منظور اجرای ماده ۵۰ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال جاری و لیست پژوهش‌های مرتبط با خانواده و فرزندآوری با هماهنگی مؤسسه عالی پژوهشی در راستای اجرای ماده ۳۹ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز تدوین شده است.

سند تحول دولت مردمی یکی دیگر از اسناد محوری در تدوین برنامه‌های عملیاتی واحد امور زنان و خانواده است و به همین منظور رفع چالش ضعف ساختار حکمرانی در حوزه زنان سازمان نیز در اولویت کار قرار گرفت. برنامه بازسازی ساختاری و کارکردی سازمان در حوزه زنان و پیشنهاد ایجاد تشکیلات حوزه امور زنان و خانواده و برنامه عملیاتی جهت ایجاد نظام رصد و دیده بانی و تدوین اطلس سازمانی وضعیت زنان و خانواده به منظور اصلاح ساختار حکمرانی در حوزه زنان سازمان تدوین شد.

همچنین به منظور اجرای راهبرد متناسب‌سازی زیرساخت‌های حمایتی از زنان با اقتضائات الگوی سوم زن تدوین برنامه‌های عملیاتی‌جهت بازنگری ضوابط اشتغال و مناسب‌سازی محیط اشتغال زنان مانند کاهش ساعت کار و اضافه کار و تسهیل سازوکار عرضه خدمات مشاورهای و مددکاری به زنان همکار تدوین شد. خوشبختانه زیرساخت‌های مناسب به منظور انجام فعالیت‌های مشاوره‌ای و روانشناسی در مؤسسه عالی پژوهش سازمان تأمین اجتماعی ایجاد شد.

زیرساخت‌های عمومی مرتبط با حوزه سلامت و نشاط زنان سازمان نیز پیش‌بینی و تدوین شده است و در همین راستا به منظور گسترش عادلانه امکانات ورزشی، تفریحی، فرهنگی و هنری زنان سازمان با رویکرد خانواده محور برگزاری مراسم روز خانواده هر شش‌ماه یکبار و ایجاد زیرساخت‌های مناسب جهت فعالیت ورزشی زنان نیز پیش بینی شده است.

همچنین تدوین برنامه عملیاتی به منظور تقویت، گسترش و به روزرسانی شیوههای خلاقانه نشاط زنان مانند برگزاری سفرهای طبیعت گردی و... و.)، تشکیل کمیته تخصصی-اجرایی حوزه امور زنان و خانواده، معاونت درمان و شرکت‌های دارویی وابسته به سازمان جهت امکان سنجی ایجاد و توسعه خطوط تولید داروهای ناباروری نیز پیش‌بینی و در دست پیگیری است.