به گزارش آتیه‌آنلاین،به‌طور کلی آموزه‌های خانواده، جامعه، نظام ارزشی، سنت، شرع و عرف، میزان تحصیلات، سطح آگاهی، تجربیات فردی و اجتماعی و خصوصیات شخصیتی جزو عواملی هستند که گنجینه داده‌های فرد را در جهت‌گیری نسبت به ازدواج و انتخاب شریک زندگی غنی‌تر می‌کنند.
ازدواج پدیده‌ای اجتماعی است که به‌طور معمول به دلخواه دو طرف اتفاق می‌افتد، اما علاوه بر محاسن زیادی که برای هر فرد به ارمغان می‌آورد، نقاط تاریکی هم دارد. در این زمینه شاید بتوان گفت زن و مرد مهم‌ترین نقش خود را هنگام تاب‌آوری در مارپیچ تعارضات زناشویی ایفا می‌کنند.
می‌توان گفت یکی از ابعاد مختلف تاب‌آوری در روابط بین زوج‌ها بروز پیدا می‌کند. تاب‌آوری در ازدواج یعنی اینکه هرکدام از طرفین تا کجا می‌توانند مشکلات را مدیریت کرده و شریک صبور و موفقی برای دیگری باشد. مثلا با ظاهر شدن مشکلات مالی، رفتاری، بیماری، مسائل فرزندان و... شروع به کج‌خلقی و ناسازگاری نکنند. ذات زندگی زناشویی چالش‌برانگیز است چون برخورد دو دنیای متفاوت به هم ناهماهنگی به‌دنبال دارد. این ناهماهنگی‌ها از اختلاف سلیقه‌های کوچک تا تفاوت‌های فرهنگی و تربیتی در محیط قبلی زندگی فرد با شرایط جدید را در بر می‌گیرد.
به اعتقاد لوید ساکستون، محقق دانشگاهی و نویسنده مقاله "فرد، ازدواج و خانواده" (۱۹۹۶) همسرانی که دچار تعارض می‌شوند، در واقع زوجینی هستند که چیزی که یکی می‌خواهد را دیگری نمی‌خواهد. کم‌کم و با برآورده نشدن انتظارات خشونت نیز به رابطه راه می‌یابد و به‌مرور آستانه تحمل و تاب‌آوری افراد را هدف قرار می‌دهد. به همین خاطر شناخت و آگاهی و یادگیری مهارت‌های ارتباطی می‌تواند در ارتقای سطح تاب‌آوری زوجین بسیار مؤثر باشد.
تصورات قدیمی مبنی بر اینکه همه‌چیز خودبخود و یا با گذشت زمان درست می‌شود و تقلیل‌دادن سطح خواسته‌ها به نفع دیگری، امروزه در مختصات روابط بین فردی مردود شمرده می‌شوند. چراکه مشاهدات علمی و تجربیات نشان داده این دست گذشتن از خواسته‌ها و بی‌خیالی نسبت به مشکلات و دخیل کردن عوامل دیگر همچون وجود فرزند، نه‌تنها بهبودی رابطه را در پی ندارد بلکه موجب عمیق‌تر شدن اختلاف‌ها و فرسودگی زوجین می‌شود.
داشتن مهارت در برقراری ارتباط تاب‌آوری زوجین را به میزان قابل‌توجهی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در مورد سنجش سطح تاب‌آوری زوج‌ها و تاثیر آموزش بر آن، پژوهش‌های زیادی انجام گرفته و نتایج آن می‌تواند راهگشا باشد.
در یکی از این تحقیقات آمده: «از دلایل بالارفتن درجه تاب‌آوری، امکان دارد این باشد که برنامه‌های آموزش مهارت‌های ارتباطی به آن‌ها کمک کرده تا به تفاوت میان سبک‌های ارتباطی و عوامل بازدارنده ارتباط آشنا شوند و به پیامدهای آن پی ببرند و با توجه بیشتر به سبک ارتباطی خود به خودشناسی لازم برسند و رفتارهایی با مرزبندی شفاف و سازگار را در موقعیت‌های تعاملی با همسرشان و نیز توانایی بیشتر در مقابله با عوامل استرس‌زا را تمرین کنند و به کار برند. در عین حال افراد شیوه‌های مؤثر ارتباط کلامی را با تمرینات مکرر چه در جلسات و چه در منزل با همسر خود فرامی‌گیرند و باعث بهبود الگوهای ارتباط کلامی آنان می‌شود.» (۱)
به هر حال مواجه‌شدن با رفتاری غیرمسئولانه، عادت‌های آزاردهنده، بی‌توجهی به احساسات و علاقه‌ها، القای حس کافی نبودن، کمرنگ شدن عشق و علاقه و سردمزاجی جزو آفت‌هایی هستند که همواره یک زندگی مشترک را تهدید می‌کنند. برای از بین بردن تنش‌های حاصل از این تعارض‌ها چه می‌توان کرد؟ در این نقطه تاب‌آوری عنصری مهم و تأثیرگذار تلقی می‌شود و اجازه نمی‌دهد که با اولین طوفان شاخه جوان زندگی مشترک بشکند و مسیر جدایی را روشن کند. تاب‌آوری برای داشتن یک رابطه محکم و سالم و روبه‌جلو همچون هوا برای ریه انسان است.
متخصصان زوج درمانی بر این باورند که برداشتن قدم‌های کوچک و حل‌کردن یک‌به‌یک اختلاف‌نظرها، کنترل خشم، تلافی نکردن، توجه مداوم به خرده‌رفتارهای ناخوشایند و اختصاص فضایی برای گفت‌وگوی صرفاً دونفره درباره آن‌ها می‌تواند صمیمیت زیادی ایجاد و زوجین را به چهره آشنای همیشگی زندگی یکدیگر بدل کند؛ چهره‌ای امن و پرمهر و صمیمی که می‌توان با اعتماد به او بر ناملایمات و مشکلات پیروز شد.
منابع
- سجادی، سیده فائزه، آموزش مهارت‌های ارتباطی در افزایش تاب‌آوری زوج‌ها، روانشناسی معاصر، شماره ۱۰، ۱۳۹۴
نظر شما