به گزارش آتیه‌آنلاین و به نقل از کیهان، امام رضا (ع) در مورد جایگاه و مقام کسانی که در دنیا به تکریم خانواده، خوش رفتاری و نیکوکاری در قبال آنها می پردازند، می فرمایند: «نزدیک ترین شما به من از نظر مقام در روز قیامت، کسی است که در مورد خانواده خود خوش رفتار باشد.» و در روایت دیگری می فرمایند: «بهترین مردم از نظر ایمان کسی است که درباره خانواده خود نیکوکارتر باشد.»

از نظر امام رضا (ع) کسی که خویشتن را وقف محبت به خانواده می کند در قیامت، در بالاترین درجات ایمان قرار می گیرد. یعنی در مقامی که حضرت رضا (ع) که والاترین مومنین در عالم   هستند، با ایشان همنشین می شوند. در سیره ایشان خوش رفتاری با خانواده، عدم سخت گیری های بی مورد، تربیت صحیح فرزندان، تهیه غذای حلال و نیز ایجاد رفاه نسبی و در حد توان را  می توان از مصادیق تکریم به خانواده برشمرد.

ایام «تکریم خانواده و تکریم بازنشستگان» مصادف است با 25 ذی الحجه که در این روز آیه «هل اتی» در سوره مبارکه «دهر» (الانسان) در شان امام علی (ع)، حضرت زهرا (س) و امام حسن و امام حسین (ع) نازل شد و نمادی از توجه به خانواده و استحکام پایه های آن در آموزه های دینی مسلمانان است. از سال 1386، این روز توسط شورای عالی فرهنگ عمومی، به عنوان یک مناسبت رسمی در تقویم کشور قرار گرفت تا جایگاه ارزشمند نهاد خانواده و نیز اهمیت تکریم بازنشستگان و مو سپیدان و پیش کسوتان، بیش ازپیش موردتوجه قرار گیرد و پاس داشته شود. البته با ارزش گذاری بالایی که دین مبین اسلام برای جایگاه بزرگان در خانواده قائل است، تمامی ایام سال روز تکریم بازنشستگان و خانواده است.

بازنشستگان نمادهای ارزشمند تجربه و دانایی

رسول مکرم اسلام (ص) می فرمایند: «به پیران و بزرگان خود احترام کنید و بر کوچک ترین خود رحمت و عنایت داشته باشید.»

‍ پیرمردی به محضر رسول اکرم (ص) شرفیاب شد، کسانی که در حضور آن حضرت نشسته بودند، در احترام به آن مرد، کوتاهی نمودند و در جا دادن به او کندی و مسامحه کردند. پیغمبر اکرم (ص) از این رفتار بی ادبانه، ناراحت شد و به آنها فرمود: «لیس منا من لم یرحم صغیرنا و لم یوقر کبیرنا». (نهج الفصاحه حدیث 1072) کسی که به خردسالان ماتفضل و ترحم نکند و پیران ما را مورد تکریم و احترام قرار ندهد، از ما نیست.

جایگاه و نظر و اندیشه فرهیختگانی که به شان والای بازنشستگی نائل می گردند در چنین معرفتی بسیار ارزشمند است. حضرت علی (ع) در این باره می‏فرمایند: «رای الشیخ احب إلی من جلد الغلام رای و نظر سالخورده، در نزد من از چالاکی و بی‏باکی جوان محبوب تر است.»

سخن گفتن از مقام و جایگاه والای خانواده و تکریم بازنشستگان و موی سپیدان که در کلام بزرگان دین توصیه های بسیاری درباره آنها شده است، دشوار و درعین حال بسیار دلنشین است. کانون گرم خانواده مامن و تکیه گاهی مطمئن و فضایی معنوی و انسان ساز برای تربیت نسل های آینده که پرچمدار سربلندی و عزت این آب و خاک هستند فراهم می سازد. از طرفی چنان که روابط حاکم در خانواده ها مبتنی بر احترام، تواضع و خشوع نسبت به بزرگان و سالخوردگان باشد، نزول رحمت و برکات خداوند را به همراه خواهد داشت.

سعیده شفیعی فر یک جامعه شناس می گوید: «سلامت اجتماعی و پیشرفت هر جامعه ای مرهون توجه و اهتمام جدی به نهاد خانواده به عنوان تاثیرگذارترین نهاد تربیتی جامعه است که رسالت پرورش و بالندگی سرمایه های انسانی را بر عهده دارد؛ لذا باید نعمت بهره مندی از وجود عزیزان، پدران و مادران و بهره مندی از کانون گرم و پرمحبت آنها را قدر دانست. جایگاه مهم و برجسته نهاد خانواده در آموزه های دین مبین اسلام و تاکیدات مکرر در این زمینه بیانگر نقش بی بدیل آن در تامین آرامش و سعادت اجتماعی است. در کلام وحی و رهنمودهای گهربار ائمه اطهار (ع) سفارش های اکیدی درخصوص حفظ حرمت بزرگان و خردمندان به عنوان ارکان اصلی خانواده شده است.»

وی با اشاره به ظرفیت های بازنشستگان می افزاید: «نشانه ها و نمادهای ارزشمندی از تجربه و دانایی در بازنشستگان وجود دارد که پاسداشت منزلت اجتماعی شان برای نسل حاضر، عاملی مهم در افزایش انگیزه نیروی فعال و مولد کشور خواهد بود. ازآنجایی که این گوهرهای ارزشمند سرد وگرم چشیده روزگارهستند، شایسته است تا از برکت وجودشان بهره ها گرفته شود. روز خانواده و تکریم بازنشستگان فرصتی نیکو برای گرامیداشت و تقدیر از کسانی است که ایران اسلامی مرهون مجاهدت های خالصانه و ازخودگذشتگی آنهاست.»

حرمت بزرگ‌ترها در خانواده

این سخن را نیز از علی (ع) به یاد داشته باشیم که فرمود: «یکرم العالم لعلمه و الکبیر لسنه‏» دانشمند را به خاطر علمش و بزرگسال را به خاطر سن او، باید احترام کرد.

رعایت ادب و مقتضای حق‏شناسی نسبت‏ به عمری تلاش‏ صادقانه و ایثارها، گذشت ها، دلسوزی ها و سوختن و ساختن ها که بزرگان از خود نشان داده‏اند، آن است که در خانواده‏ها مورد تکریم قرار گیرند، عزیز و محترم باشند، به آنان بی مهری نشود، خاطرشان آزرده نگردد، به توصیه‏ها و راهنمایی هایی که از سر سوز و تجربه می‏دهند، بی اعتنایی نشود.

اگر جوانان قدر پیران را نشناسند و به جایگاه آنان حرمت ننهند، هم رشته های عاطفی پیوندهای انسانی ازهم گسسته می‏شود، هم از رافت و عاطفه و تجربه سالخوردگان محروم می‏شوند، هم نشانه بی توجهی خود به ارزش ها را امضا کرده‏اند. 

قاسم ملک پور یک روان شناس خانواده توضیح می دهد: «سالمندان به طور عموم، از احترام برخوردارند. اگر پدر و مادر باشند که این وظیفه، سنگین‏تر و مسئولیت مضاعف است. قرآن کریم از تندی و پرخاش نسبت به پدر و مادر پیر نهی می‏کند و به سخن نیک و لحن شایسته و خضوع و تواضع و گستردن بال رافت در برابر آنان و خیرخواهی و دعا در حق آنان دعوت می‏کند.»

این روان شناس در ادامه می افزاید: «از عمده‏ترین راه های انتقال یک فرهنگ به نسل های آینده، رفتار پدر و مادر و مربیان است. کودکان، آنچه را در رفتار بزرگ ترها ببینند، از آن الگو می‏گیرند. احترام به بزرگ ترها و رعایت ادب و تکریم نسبت به سالخوردگان، اگر در عمل و رفتار ما تجلی یابد، فرزندان ما نیز، این فرهنگ را می‏آموزند و با همین آداب و سنن بار می‏آیند. کسی که انتظار ادب و معرفت و حق‏شناسی از فرزندانش دارد، باید همین حالت را نسبت ‏به پدر و مادر و بزرگ ترها نشان دهد، تا کوچک ترها هم از او بیاموزند. این یک سنت تاریخی و تاثیر و تاثر از اعمال و رفتار است. هرکس چیزی را درو می‏کند که کشته است.»

وی در تکمیل صحبت هایش می گوید: «مهم ترین درس تربیتی، آن است که با عمل داده شود. کودکان نیز مستعدترین شاگردانی‏اند که «درس های عملی‏» را بادقت، از رفتار ما می آموزند. اگر ما به سالمندانمان احترام نگذاریم، از خردسالان و نوجوانان چه انتظاری داشته باشیم که با سالخوردگان و خود ما با احترام و تعظیم و تکریم، برخورد کنند؟ این ارتباط متقابل در تاثیرگذاری های رفتاری را نمی‏توان نادیده گرفت. 

جای سالمندان، پیش از آنکه در «آسایشگاه‏»ها و «سرای سالمندان‏» باشد، کانون گرم و بامحبت خانه هاست، تا چراغ خانه روشن بماند و محور تجمع و الفت افراد گردند و از اندیشه آنان نیز استفاده شود. بالاخره آنان، حاصل یک عمر، تجربه و چشیدن سرد و گرم روزگارند و می‏توانند «مشاور» خوبی در تصمیم گیری های زندگی باشند.»

تکریم بازنشستگان و امیدواری کارگران به آینده

دکتر میر هاشم موسوی مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی به مناسبت روز خانواده و تکریم بازنشستگان، ایام تکریم بازنشستگان و خانواده را فرصتی مغتنم دانسته تا با تاسی به سیره ائمه اطهار (ع)، ضمن ارج نهادن به سالمندان و بازنشستگان، بر اهمیت ویژه جایگاه خانواده به عنوان موثرترین نهاد اجتماعی در سعادت بشری، تاکیدی دوباره شود.

وی می گوید: «نهاد خانواده به عنوان هسته بنیادین یک جامعه سالم، نهادی مقدس در گفتمان دینی و آموزه های مبین اسلام است که استحکام و سلامت آن به عنوان بستر اصلی شکل گیری یک جامعه آرمانی و سعادتمند از سوی همه مصلحان اجتماعی مورد تاکید بوده و هست. در این نهاد مهم اجتماعی، نقش برجسته سالمندان و خردمندان در جایگاه محور اصلی شکل گیری خانواده، ضامن حفظ و استمرار حیات این نهاد اجتماعی است.»

مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در ادامه می افزاید: «بدیهی است هرچه برای تکریم و بزرگداشت شان و منزلت بازنشستگان تلاش شود، کارگران و فعالان امروز حوزه تولید را نسبت به آینده، امیدوارتر می سازد و این وظیفه و ماموریتی است که بخشی از آن برعهده سازمان تامین اجتماعی به عنوان بزرگ ترین و فراگیرترین صندوق بازنشستگی کشور گذاشته شده است و در اجرای این ماموریت، امید داریم که ماجور از دعای خیر بازنشستگان و مستمری بگیران عزیز باشیم.»

وی در تکمیل صحبت هایش نوید می دهد: «آغاز دوباره اعزام مستمری بگیران و اعضای خانواده آنها به مشهد مقدس در قالب طرح کرامت رضوی، افزایش مشارکت سازمان در تامین حق بیمه تکمیلی و عمر سالمندان و افزایش سهمیه وام های ضروری بازنشستگان، هرچند پاسخگوی همه نیازهای معیشتی و رفاهی این عزیزان نیست، اما نمودی است از تلاش خدمتگزاران این قشر عزیز در سازمان تامین اجتماعی که در این مدت همواره کوشیده ایم مطابق وظایف قانونی خود در خدمت این سایه ساران بی منت تجربه و خرد باشیم.»

امضای حکم افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی

علی اکبر عیوضی (عضو هیئت مدیره کانون بازنشستگان استان تهران) نیز به عنوان یکی از فعالان حقوقی این قشر تصریح می کند: «برای تکریم هر قشری اول باید جایگاه آن بخش از جامعه را بشناسید و بعد تکریم کنید. بازنشستگان فعلی در زمانی بازنشسته شدند که جوانی شان در ابتدای انقلاب و جنگ بوده و این ها نقش اصلی را در تشکیل و بقای ریشه های این نظام داشتند. اکثر این بازنشستگان یا در جبهه ها بودند یا در جریان انقلاب در مبارزات با شاه هزینه دادند و یا بعد از آن در سخت ترین شرایط جنگ و تحریم و سازندگی به سنگر تولید و کار خدمت کرده و در ساختن آن همت گماردند. بخش بزرگی از بار انواع چالش های نظام ابتدا روی گرده همین بازنشستگان بوده است. ما در کشوری هستیم که بسیاری از کارگران بازنشسته خود یا خانواده شان جانباز، ایثارگر یا عضو خانواده شهیدی هستند.» 

عیوضی ادامه می دهد: «نسل مدیریتی کشور عوض شده و بسیاری از مسئولان کنونی روزگار جنگ و انقلاب را ندیدند و جوان تر از آن هستند که بسیاری از چالش ها و مشکلاتی که نسل ما با آن درگیر بود را دیده باشند. به همین دلیل بسیاری از مسائل را آن طور که باید و شاید درمورد این بازنشستگان در نظر نمی گیرند. البته خبر خوشی که با تمام این احوال داریم این است که آقای مخبر معاون رئیس جمهور حکم افزایش حقوق متناسب با رای هیئت امنای تامین اجتماعی را امضا کرده اند.»

چه گفت وگویی در خانواده  ایجاد صمیمیت می کند؟

گفت وگو یکی از مهم ترین عوامل ایجاد صمیمیت است و چه بسا می توان گفت که مهم ترین بخش آن است. حرف زدن محبت آمیز با اعضا بسیار مهم است. گاهی اوقات دوست داشتن و عشق نیاز به ابراز دارد تا احساس خوبی را در اعضای خانواده ایجاد کند. خوشرو بودن نیز اهمیت فراوانی دارد. اگر صمیمیت و رابطه عمیق عاطفی میان اعضا وجود داشته باشد، بسیاری از مشکلات و ناهنجاری ها در خانواده و در زندگی آینده فرزندان از بین می رود.

علی حسینی یک کارشناس تعلیم و تربیت اسلامی ضمن بیان مطالب بالا می گوید: «فرزندان با وجود عشق و صمیمیت و حمایتی که از خانواده دریافت می کنند و امنیتی که در آنجا دارند، به طور حتم در زندگی شخصی موفقیت های چشمگیری به دست می آورند و دیگر بسیاری از مشکلات معمول میان نوجوانان و جوانان را نخواهند داشت. صمیمیت تعهد میان زوجین را نیز بالا می برد و آن را استحکام می بخشد. این تعهد به فرزندان هم انتقال پیدا می کند. فرد متعهد به اعضای خانواده اش اعتماد کامل دارد و از راهنمایی و حمایت آنها نیز نهایت استفاده را می کند. در نهایت آرامش کاملی میان اعضای خانواده ایجاد می گردد. این آرامش و تعهد بر اهداف، خواسته ها و برنامه ریزی های افراد خانواده تاثیرگذار است و آنها را در مسیر درستی هدایت می کند.»