به گفته وی، تنبلی چشم، کاهش دید یک یا دوطرفه که با رفع نقائص (عوامل بوجود آورنده)  رفع نمی شود، است. تنبلی چشم خود یک بیماری نیست، بلکه زاییده بیماریهای چشم نظیر عیوب انکساری (دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی) یا عدم شفافیت مسیر بینایی (ناشی از عواملی نظیر آب مروارید، کدورت قرنیه یا افتادگی پلک) است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند باعث کاهش بینایی شدید یا نابینایی شود.

سرپرست بهزیستی استان تهران گفت: از هر ۱۰۰ نفر، ۳ تا ۴ نفر به تنبلی چشم مبتلا هستند که شایع‌ترین عامل نابینایی یک چشم در افراد زیر ۲۰ سال است. هنگامی که بینایی یکی از چشم ها خوب باشد و دیگری خوب نباشد، مغز بین دو چشم، چشم سالم را برای دیدن انتخاب می‌کند و در واقع مسیر ارسال تصویر از چشم بیمار به مغز را مسدود یا اصطلاحاً دید چشم بیمار را خاموش می‌کند. چنانچه چشم سالم نیز بیمار شود یا به آن آسیبی برسد، ممکن است فرد تا آخر عمر از بینایی ضعیف رنج ببرد.  

وی با اشاره به علائم تنبلی چشم، خاطرنشان کرد: تنبلی چشم اغلب اوقات هیچ علامتی ندارد و تنها راه پیشگیری از تنبلی چشم، تشخیص به موقع عوامل ایجاد کننده آن است و چون بسیاری از این عوامل برای خانواده‌ها ناشناخته است، کودک باید بعد از تولد در زایشگاه توسط متخصص کودکان و در ۳ تا ۴ ماهگی توسط متخصص معاینه شود و پس از آن از سه تا ۶ سالگی، سالی یکبار در مراکز غربالگری بررسی شود تا در صورت نیاز توسط متخصصین مجرب معاینه شود.

زمانی با اشاره به درمان‌های تنبلی چشم، گفت: تنبلی چشم در صورتی که در زمان مناسب تشخیص داده شود، به راحتی قابل درمان است.  

سرپرست بهزیستی استان تهران ادامه داد: تکامل دستگاه بینایی از دوره جنینی آغاز و تا حدود ۸ الی ۱۰ سالگی ادامه دارد، اما حداکثر رشد آن تا ۵ سالگی است. در نتیجه تکامل دستگاه بینایی در این دوران دید واضح و کامل است. هر عاملی که باعث اشکال در دید یک یا هر دو چشم کودک شود رشد و تکامل دستگاه بینایی را متوقف می‌کند و در نتیجه باعث کاهش میزان بینایی طفل می شود. به عبارت دیگر امکان دارد چشمی که از نظر ظاهر کاملاً طبیعی است از بینایی کامل و طبیعی برخوردار نباشد.  

بنابر اظهارات زمانی، در درمان تنبلی چشم هرچه سن کودک پایین تر باشد شانس درمان بیشتر و مدت درمان کوتاه‌تر خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه والدین در صورت تشخیص تنبلی چشم فرزندشان حتماً تا پایان ۱۰ سالگی پیگیر وضعیت بینایی و تغییرات عیوب انکساری کودک باشند، گفت: زیرا امکان عود تنبلی چشم وجود دارد.  

وی در ادامه ضمن تشریح خلاصه عملکرد برنامه غربالگری تنبلی چشم در سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: با تلاش ۱۸۹۲ نیروی غربالگر در ۴۹۰ مرکز غربال موفق به غربال ۴۹۶ هزار و ۳۲۹ کودک در سطح استان تا کنون شده‌ایم؛ این آمار معادل ۷۵.۵۸ درصد کودکان بوده است.  

زمانی ادامه داد: اما با توجه به عدم تکمیل معاینات سطح دو امکان ارائه اطلاعات دقیق این سطح فراهم نیست.  

وی این را هم گفت که در سال گذشته ۳۹۵ هزار و ۶۵۱ کودک را غربالگری بینایی کرده‌ایم.

وی درخصوص پایگاه‌های غربالگری گفت: هر مرکزی که امکان هماهنگی و حضور غربالگران در آن فراهم بوده اعم از پیش دبستانیها، مهدهای کودک، مراکز مثبت زندگی، برخی از مساجد و خانه های فرهنگ حضور دارند، اما مردم برای اطلاع می‌توانند از طریق مراجعه به سایت سازمان بهزیستی و یا تماس با شماره‌های ۸۸۷۸۷۱۹۸-۸۸۷۷۹۳۵۶-۷۷۵۱۰۰۶۷-۳۶۶۵۶۸۸۹ کسب اطلاع کنند.

وی با بیان اینکه والدین کودکان سه ساله اقبال چندانی به حضور در مراکز غربالگری نشان نمی‌دهند و لذا در این بخش با موفقیت چندانی روبرو نیستیم که با توجه به اینکه هر چه سن شناسایی بیماری کمتر باشد میزان دستیابی به درمان صد درصدی بالاتر است، اظهار کرد: لذا اهمیت حضور این رده سنی در فرایند برنامه اهمیت بسزایی دارد.

وی افزود: ضرورت دارد، والدین کودکان مبتلا با دوری از چالش‌های روحی روانی درمان کودک خود را تا انتهای ده سالگی مدیریت کنند، چراکه امکان عود مجدد گاهی وجود دارد.  

وی این را هم گفت که ترس از شرایط کرونایی باعث شده خانواده‌ها اقبال چندانی به حضور در مراکز غربال نشان ندهند در صورتی که با ابزارهای یکبار مصرف و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی غربال انجام می‌شود.