به گزارش آتیه آنلاین، بر اساس قانون مربوط به نحوه تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار، کارفرمایان کارگاه‌های مشمول این قانون وظیفه دارند به کارگران شاغل در کارگاه به نسبت یک سال کار معادل ۶۰ روز آخرین مزد، ‌به عنوان عیدی و پاداش بپردازند و بر اساس قانون نیز مبلغ این پرداختی به هر یک از کارگران نباید از معادل ۹۰ روز حداقل مزد روزانه قانونی کارگران بیشتر باشد.

گفتنی است که مبنای محاسبه عیدی و پاداش سالانه کارگران در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند، مزد گروه و پایه یا مزد مبنا و در واحدهای فاقد طرح طبقه‌بندی، مزد ثابت یعنی مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل خواهد بود.

بر اساس قانون، زمان خاصی برای پرداخت عیدی کارگران مشخص نشده و با توجه به عرف شکل گرفته در روابط کار در کشور، عیدی کارگران توسط کارفرمایان در دو ماه پایانی سال قابل پرداخت است.

محاسبه عیدی بر اساس کارکرد روزانه / عیدی از مالیات معاف است

برخی از کارگران مطابق اصول موجود در قانون کار، عیدی کامل دریافت نمی‌کنند و در همین ارتباط براساس محاسبات قانونی، برای افرادی که کمتر از یک سال کار کرده باشند، عیدی بر اساس ۶۰ روز کار و نسبت ایام کارکرد پرداخت می‌شود و روش به این شکل است که حداقل مزد ماهانه در عدد ۲ ضرب و بر تعداد روزهای کاری تقسیم می‌شود.

همچنین در کارگاه‌هایی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبالغ فوق پرداخت می کنند، عرف کارگاه معتبر است و بر اساس بند ۱۰ ماده ۹۲ قانون مالیات مستقیم، عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات مستقیم است.

عیدی سال ۱۴۰۱ کارگران چقدر است؟

"اصغر آهنی‌ها" عضو شورای عالی کار و فعال کارفرمایی درباره میزان حداقل و حداکثر عیدی کارگران در سال جاری می‌گوید: میزان حداقل عیدی کارگران در سال جاری برابر با دو برابر حداقل دستمزد و حداکثر رقم عیدی نیز برابر با سه برابر حداقل دستمزد خواهد بود.

بر اساس محاسبات قانونی در خصوص تعیین مبلغ عیدی کارگران که در قانون کار آمده است، میزان حداقل دستمزد در سال جاری برابر با دو میلیون و ۶۵۵ هزار و ۴۹۵ تومان است و به این ترتیب با احتساب دو برابر حداقل دستمزد، حداقل عیدی کارگران برابر با ۵ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۹۹۰ تومان و حداکثر آن به میزان هفت میلیون و ۹۶۶ هزار و ۴۸۵ تومان محاسبه شده است.

گفتنی است که حداقل مزد روزانه سال جاری با نرخ یکسان برای کارگران مشمول قانون کار (اعم از قرارداد دائم یا موقت) مبلغ ۸۸۵ هزار و ۱۶۵ ریال تعیین شد و همچنین سایر سطوح مزدی نیز بصورت روزانه ۲۶ درصد مزد ثابت یا مزد مبنا به اضافه روزانه  ۸۲هزار و۸۷۵ ریال افزایش دستمزد را شامل شدند و بر همین مبنا مبلغ عیدی کارگران امسال حداقل ۵ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۹۹۰ تومان و حداکثر ۷ میلیون و ۹۶۶ هزار و ۴۸۵ تومان است.

حداقل عیدی در سال گذشته با توجه به میزان حداقل دستمزد تعیین شده برابر با ۳ میلیون و ۸۲۰ هزار تومان و حداکثر عیدی نیز برابر با ۵ میلیون و ۷۳۱ هزار تومان بوده است که به این ترتیب حداقل عیدی قابل پرداخت در سال ۱۴۰۱ با سقف عیدی در سال است و این در حالی است که حداقل دستمزد در سال گذشته برابر با یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بود.

کارگرانی که عیدی کامل نمی‌گیرند

برخی کارفرمایان در طول سال با بهره‌گیری از کارگران، بدون در نظر گرفتن قانون کار و استفاده از نیروی کار در ساعت‌های کاری بسیار بیشتر از ساعات کار تعیین شده قانونی و به کار گرفتن آنها به کارهای بسیار سخت و طاقت‌فرسا در محیط‌های کاری بدون رعایت استانداردهای محیط کار و با وجود پرداخت‌های خارج از قاعده و پایین‌تر از حداقل حقوق قانونی کارگر، در پایان سال نیز سنوات و عیدی آنها را یا کمتر از میزان قانونی و یا کلاً پرداخت نمی‌کنند.

این بخش از کارفرمایان کارگران را بدون امضای قرارداد و برای فرار از انجام تعهدات قانونی خود به کار می گیرند و در این راستا کارگران هم برای اینکه شغل خود را از دست ندهند، اعتراضی انجام نمی دهند.

تضییع حقوق کارگران و نادیده گرفتن حقوق قانونی و عرفی نیروی کار در حالی است که حتی بسیاری از کارگرانی که تمام حقوق قانونی خود را در زمان مقرر قانونی دریافت می‌کند با مشکلات معیشتی روبرو هستند و دریافتی آنها با ارقام تعیین شده هزینه های معیشت، فاصله بسیار دارند.

البته برخی از کارگران نیز مطابق اصول موجود در قانون کار، عیدی کامل دریافت نمی‌کنند که در چارچوب قانون قابل توجیه است و براساس محاسبات قانونی، برای افرادی که کمتر از یک سال کار کرده باشند، عیدی بر اساس ۶۰ روز کار و نسبت ماه و روز کارکرد پرداخت می‌شود و در این روش محاسبه، حداقل مزد ماهانه در عدد ۲ ضرب و بر تعداد روزهای کاری تقسیم می‌شود.

شرایط سخت نیروی کار با دریافت عیدی ناقص

فاصله دستمزدی نیروی کار با سبد معیشت خانوار ۳.۳ نفره اعلام شده توسط کمیته دستمزد شورای عالی کار در سالهای گذشته، شرایط سخت معیشتی را برای این بخش از جامعه فراهم کرده است و عدم توجه تصمیم‌گیران حوزه دستمزد به جبران این فاصله از طریق استناد به بندهای یک و ۲ ماده ۴۱ قانون کار در حوزه تورم و معیشت شرایط نامناسب دستمزدی را بوجود آورده است و عدم التزام به قانون برخی از کارفرمایان در پرداخت عیدی قانونی نیروی کار، شرایط را برای کارگران سخت‌تر کرده است.

همچنین در کارگاه‌هایی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبالغ فوق پرداخت می‌کنند، عرف کارگاه معتبر خواهد بود و البته بر اساس بند ۱۰ ماده ۹۲ قانون مالیات مستقیم عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات مستقیم است.