به گزارش آتیه آنلاین، در جهان امروز که اشتغال به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی نیروی جوان در بسیاری از کشورها مطرح شده و میلیون‌ها نفر در قالب دانش‌آموختگان دانشگاهی و یا اقشار دیگر برای یافتن شغل مناسب سالها را سپری می‌کنند، این افراد دارای مهارت هستند که نسبت به دیگران شرایط بهتر و شانس بیشتری در یافتن شغل و فعالیت مدنظر خود دارند.

به گواه آمار و داده‌های موجود، در حال حاضر درصد بالایی از افرادی که بدنبال کار و اشتغال هستند، بهره‌ای از مهارت نبرده و در واقع افراد بدون مهارت لازم و متناسب با شرایط بازار کار به حساب می‌آیند و طبیعتاً کارفرمایان برای رسیدن به حداکثر بهره‌وری نیروی کار، خواهان جذب این افراد نبوده و در واقع بدنبال به‌کارگیری افرادی هستند که علاوه بر دانش و تجربه لازم در حوزه تخصصی موردنظر، مهارت موردنیاز مرتبط با شغل و همچنین توانمندی ارتقاء دانش و تخصص مهارتی در راستای هماهنگی با شرایط روز بازار کار را داشته باشند.

در دهه های اخیر موضوع مهارت آموزی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته به عنوان یکی از بالاترین اولویت ها در بخش های آموزش، اشتغال، تولید و اقتصاد قرار گرفته و در امر مهارت و تربیت نیروی کار متخصص و ماهر در این کشورها به عنوان پایه مبنای بسیاری تصمیم‌سازی های حوزه کار و تولید قرار گرفته است.

نگاه توسعه محور و مبنایی به موضوع تربیت نیروی کار ماهر از دریچه آموزش مهارت در جهان در سالهای اخیر موجب شکل گیری ایده های فعالانه در این بخش و ایجاد تعریف تازه ای مهارت در قالب انقلاب مهارتی در جهان شده است که سیاستگذاری اشتغال بر پایه مهارت، توجه ویژه بودجه ای در این بخش، پایه قرار دادن مهارت در حوزه آموزش از ابتدای کودکی و نوجوانی و سپس در بخش آموزش عالی و بسیاری دیگر از عملکردهای منطبق و مرتبط با آموزش مهارت در حوزه کسب و کار از جمله مولفه ها و شاخص های این انقلاب مهارتی است.

در واقع می توان بخش قابل توجهی از موفقیت و پیشبرد اهداف کلان اشتغال و توسعه اقتصادی و رونق تولید در کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته را بدلیل نگاه آینده نگر دولت ها به مقوله مهارت و تربت نیروی کار ماهر در کنار ایجاد هماهنگی و ارتباط بین دانشگاه، صنعت و مراکز مهارت آموزی دانست.

آمار ۴۲ درصدی دانش‌آموختگان بدون‌مهارت از جمع بیکاران

جدیدترین داده‌های طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران در پاییز ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که در حال حاضر ۴۲.۳ درصد از جمعیت کل بیکاران کشور را دانش آموختگان دانشگاه های تشکیل می دهند و این در حالی است که در فصل مشابه سال گذشته این آمار ۴۰.۲ درصد بوده است که رشد ۲.۱ درصدی را نشان می دهد.

همچنین بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در فصل پاییز نشان می دهد که ۸.۹ درصد از جمعیت فعال کشور بیکار بوده اند. همچنین نرخ بیکاری کل کشور بین ۸.۵ درصد تا ۹.۳ درصد با نقطه مرکزی ۸.۹ درصد بدست آمده است و این در حالی است که میانگین نرخ بیکاری کشور تا پیش از این ۹.۶ درصد بوده است.

گفتنی است که نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر دانش‌آموختگان دانشگاهی نشان می‌دهد ۱۳.۸ درصد از جمعیت فعال دانش‌آموختگان دانشگاهی بیکار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش ۰.۵ درصدی در پاییز ۱۴۰۰ نسبت به فصل مشابه سال قبل است. سهم بیکاری دانش آموختگان مرد نیز در فصل پاییز سال جاری ۳۰.۲ درصد و سهم زنان در این شاخص از کل بیکاران کشور ۷۲.۹ درصد عنوان شده است.

شاخص‌های اثربخش اشتغال دانش‌آموختگان

گفتنی است موارد بسیاری از جمله سیاست های اشتغال، میزان اثربخشی سیاست های کلان حوزه مهارت و نقش مهارت آموزی دانشجویان و ارتباط مراکز آموزش مهارت با دانشگاه ها، سیاست های کارآفرینی و تسهیل ورود و ماندگاری کارآفرینان در ایجاد فرصت های شغلی، بسترسازی جهت جذب سرمایه گذاری در راستای اشتغالزایی، ایجاد شرایط رونق تولید و موارد متعدد دیگر مرتبط با اشتغال و تسهیلگری در حوزه اقتصاد و تولید در واقع تعیین کننده خروجی آماری اشتغال بخصوص در بین دانش آموختگان دانشگاهی است.

توجه و تمرکز بر بهره مندی از دانش و مهارت نیروی کار دانش آموخته در واقع می تواند نقطه اتکای دولت و بخش خصوصی در ساماندهی نیروی کار و افزایش بهره وری کار و همچنین زمینه ساز توسعه تولید و اشتغال در کشور باشد که البته نیازمند سیاست های کلان در راستای برقراری توازن عرضه و تقاضای نیروی کار در بازار کار است.     

۴۵ درصد فراگیران مهارت دانش‌آموختگان دانشگاه هستند

«غلامحسین حسینی نیا» معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه دانش‌آموختگان دانشگاهی بیش از ۴۵ درصد فراگیران آموزشهای مهارتی را تشکیل می‌دهند، ‌ می‌گوید: این مساله که افراد بعد از دانش‌آموختگی و گرفتن مدرک دانشگاهی، مجددا به مراکز آموزش مهارتی برمی‌گردند و آموزشهایی را می‌بینند که برای جامعه کارگری یا جامعه تا سطح مهارت ۳ و ۴ درنظر گرفته شده است، نشان از وجود نقصان اساسی در نظام آموزش عالی کشور است.

به گفته وی: افراد به عنوان دانشجو وارد دانشگاه می‌شوند ولی خروجی آن تبدیل کارجو برای دولت و مهارت‌جو برای سازمان آموزش فنی و حرفه ای می شود، بنابراین لازم است که در این زمینه سیاستگذاری و برنامه ریزی لازم در دستور کار قرار گیرد.

حسینی نیا معتقد است: در حالی که بیش از ۴۰ درصد بیکاران کشور را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می دهند، آمارها بیانگر آن است که از میان آموزش دیدگان مهارتی دست کم بیش از ۶۰ درصد جذب بازار کار می‌شوند.

افراد دارای مهارت جذب بازار کار می‌شوند

«ناصر چمنی» کارشناس و فعال حوزه بازار کار در گفت‌وگو با آتیه آنلاین در خصوص ابزار لازم دانش‌آموختگان در خصوص جذب راحت در بازار کار گفت: افراد دانش‌آموخته دارای مهارت به مراتب شرایط بهتری در راستای جذب در بازار کار نسبت به دانش‌آموختگانی دارند که مهارت‌آموزی را به داشته‌های تحصیلات دانشگاهی خود اضافه نکرده‌اند.

وی همچنین تصریح کرد: باید به این موضوع اشاره داشت که قطعاً با نگاه پشت میزنشینی و تحصیلات آکادمیک دانشگاهی بدون دخالت عمل‌گرایی و تجربیات آموزش عملی در کارگاه‌ها نمی‌شود به شرایط ایده‌آل در حوزه اشتغال و مهارت دست یافت و با ادامه این روند و عدم تغییر نگاه سیاستگذاران و تصمیم‌سازان این حوزه، کماکان روند افزایش نرخ بیکاری به طور خاص در بین دانش‌آموختگان دانشگاهی را شاهد خواهیم بود.

این کارشناس حوزه کار با اشاره به آمار بالای بیکاری دانش‌آموختگان، اظهار کرد: صرف‌نظر از داشتن مهارت، گرفتن مدرک چه سودی دارد وقتی بازار کاری برای فرد مهیا نیست؟ امروز وقتی جوانان مملکت برای یک مدرک دانشگاهی هزینه می‌کنند بدون آنکه مؤلفه‌های اصلی به لحاظ داشتن تجربه و شناخت بازار کار را داشته باشند، طبیعی است که نتوانند وارد بازار کار شوند.

ارتباط آموزش عالی و مهارت‌آموزی

یکی از راهکارهای اساسی جهت ایجاد تحول در حوزه مهارت‌آموزی، تغییر نگاه و سیاستگذاری مهارت‌محور در حوزه آموزش کشور است و تجربیات کشورهای توسعه‌یافته و دارای اقتصاد و تولید موفق نشان می‌دهد که برقراری ارتباط موثر بین دانشگاه، صنعت و مراکز ارائه دهنده آموزش های مهارتی، موجب شکل گیری بازار کار پویا، تسهیل در یافتن شغل مناسب برای کارجویان و همچنین بسترسازی برای تربیت نیروی کار ماهر و دارای دانش روز خواهد شد.

خروجی انقلاب مهارتی چیست؟

خروجی داده‌های موجود در ارتباط با شاخص های اثرگذار در بازار کار که می تواند تعادل در عرضه و تقاضای بازار کار، یافتن شغل مناسب برای کارجویان دارای مهارت، برقراری ارتباط اثرگذار و برمبنای توسعه بین دانشگاه و صنعت، ارتقاء شغلی افراد، افزایش بهره وری نیروی کار، رونق تولید، کاهش آمار بیکاری و افزایش نرخ اشتغال و بدنبال آن کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از بیکاری و نیز افزایش رفاه عمومی بدنبال اشتغال و شرایط اقتصادی بهتر و روبه توسعه و البته رونق تولید را بدنبال داشته باشد، همگی محصول سیاستگذاری درست و اثرگذار در تربیت نیروی کار ماهر، برنامه ریزی بر پایه مهارت آموزی و نظام مند شدن امر مهارت و البته شکل گیری انقلاب مهارتی در کشور است.