مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی به تبیین حمایت‌های بیمه‌ای از فری‌لنسرها و کسب‌وکارهای آزاد پرداخته و با اشاره به روند رو به رشد کسب‌وکارهای مجازی و پیدایش مشاغلی چون فری‌لنسری یا همان آزادکاری اظهار می‌کند: «کار پلتفرم، اگرچه هنوز یک پدیده کوچک، اما رو به تزاید است اما این موضوع یک چالش فزاینده برای کشورها محسوب
می‌شود.»
مهدی شکوری می‌افزاید: «این چالش از این واقعیت ناشی می‌شود که رابطه استخدامی نیروی کار پلتفرمی متفاوت از گذشت است و ارائه حمایت اجتماعی مناسب به این قبیل از شاغلان مستلزم توجه به ماهیت، سطح دستمزد، زمان کار و حوادث شغلی آنها خواهد بود.»
بهره‌گیری از تجارب دنیا
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی با اشاره به تجارب کشورهای دیگر در این زمینه می‌گوید: «تجارب سایر کشورها به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته که سیستمهای حمایت اجتماعی توسعه یافته‌تری دارند نیز حاکی از آن است که در تلاش برای دستیابی به پوشش کامل و مکفی تأمین‌اجتماعی برای فری‌لنسرها و به طور مشخص در حوزه اقتصاد پلتفرمی، کشورها با چالش‌های مختلفی نظیر تنظیم‌گری، احراز رابطه کارگری- کارفرمایی، محل کار (مکان‌محور)، تعیین استاندارد میزان دستمزد و ساعت کار و... مواجه بوده‌اند.» شکوری ادامه می‌دهد: «این کشورها در این راه اقدامات گوناگونی از قبیل تنظیم مقررات خاص، انجام گفت‌وگوی اجتماعی فعال با شرکای اجتماعی، تعریف مجدد و طبقه‌بندی نیروی کار پلتفرمی در قالب افراد خوداشتغال، افراد در استخدام کارفرما و... انجام داده‌اند.»
وی درباره آخرین اقدامات انجام شده در کشورمان پیرامون نحوه حمایت بیمه‌ای از فری‌لنسرها اینگونه توضیح می‌دهد: «در کشور ما، با پررنگ‌تر شدن مشاغل فری‌لنسری و آزادکاری طی سال‌های اخیر، قوانین نیز دستخوش تغییر شده‌اند. این تغییرات در راستای حمایت بیشتر از این قشر نوظهور در دنیای کسب‌وکارها صورت
گرفته است.»
بیمه فری‌لنسرها
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی اضافه می‌کند: «یکی از مهمترین مسائل، تنظیم‌گری و قوانین مربوط به بیمه فری‌لنسرها است. در همین زمینه آییننامه حمایت از آزادکاران فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال کشور (به شماره ۱۶۰۶۳۲/ت۶۰۵۸۱ک مورخ دوم آذرماه ۱۴۰۱) اخیراً به تصویب هیأت وزیران رسید. طبق ماده (۷) آییننامه مزبور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف شد نسبت به تدوین دستورالعمل بیمه تأمین‌اجتماعی آزادکاران و اجرای آن از طریق این سازمان
اقدام کند.»
شکوری با اشاره به اینکه آزادکار (فری‌لنسر) شخصیتی حقیقی است که در استخدام شرکت یا مجموعه خاصی نبوده و به شکل پروژهای، پارهوقت و به صورت حقالزحمهای در زمینه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و توسعه فنی و راهبری کسب‌وکارهای دیجیتال کار می‌کند، می‌گوید: «خوشبختانه سال گذشته در همین زمینه با صدور بخشنامهای در سازمان تأمین‌اجتماعی ظرفیت قانونی و اجرایی پوشش بیمه‌ای این گروه از شاغلان فراهم شد.»
وی می‌افزاید: «بر همین اساس فری‌لنسرها و کسب‌وکارهای آزاد در صورتی که فاقد پوشش بیمه‌ای باشند، با احراز شرایط مقرر می‌توانند تحت پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار گیرند که آگاهی دقیق از مزیتهای این نوع بیمه می‌تواند منجر به انتخاب نوع بیمه متناسب با شرایط هر فرد شود.»
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی ادامه می‌دهد: «با این توضیح در اجرای مصوبه شماره ۱۲۵۲/۹۷/۱۱۰۰ مورخ ۲۷ تیرماه سال ۱۳۹۷ موضوع بند «۷» هزاروهشتصدوشانزدهمین جلسه مورخ ۲۳ تیرماه سال ۱۳۹۷ هیأت‌مدیره سازمان تأمین‌اجتماعی، شاغلان شرکت‌های کسب‌وکار در فضای مجازی فاقد پوشش بیمه‌ای، مقررات حمایتی خاص و رابطه مزدبگیری از تاریخ اول مهرماه سال ۱۳۹۷ به صورت توافقی مشمول مقررات قانون تأمین‌اجتماعی قرار گرفتهاند که در این حالت با پرداخت نرخ حق‌بیمه کامل ۲۷ درصد و معرفی اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی می‌توانند تحت پوشش سازمان
قرار گیرند.»
شرایط انعقاد قرارداد
شکوری شرایط انعقاد قرارداد بیمه صاحبان
حرف و مشاغل آزاد و مزایای بیمه‌ای مربوطه را تشریح کرده و می‌گوید: «حداکثر سن برای برخورداری از پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ۵۰ سال تمام برای مردان و زنان است، در غیر این‌صورت فرد متقاضی باید معادل مازاد سنی مذکور، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.» وی می‌افزاید: «حداقل سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد برای متقاضیان ۱۸ سال تمام تعیین شده و در غیر این صورت ارائه گواهی رشد الزامی خواهد بود. بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و افراد تحت تکفل آنان می‌توانند با پرداخت حق سرانه درمان به تعداد افراد تحت تکفل از کلیه امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی، درمانی و دارویی طرف قرارداد این سازمان
استفاده کنند.»
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی با بیان اینکه میزان سهم بیمه‌شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می‌شود برای خدمات سرپایی ۳۰ درصد و برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد است، عنوان می‌کند: «تمام متقاضیانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون رعایت شرط سنی تقاضای آنان پذیرفته خواهد شد.»
تعیین دستمزد مبنا
شکوری در پاسخ به اینکه درآمد مبنای پرداخت حق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد چگونه محاسبه می‌شود، می‌گوید: «تعیین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با توجه به سن، جنسیت و میزان سابقهای که متقاضی نزد سازمان تأمین‌اجتماعی دارد متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال متقاضی مردی که بین صفر تا پنج سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشد می‌تواند دستمزد مبنای پرداخت حق‌بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار و حداکثر دستمزد مصوب زمان قرارداد انتخاب کند.»
وی می‌افزاید: «افرادی که پنج سال و بیشتر سابقه پرداخت حق‌بیمه دارند، انتخاب دستمزد آنها با توجه به دامنه سنی و میزان سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی تعیین می‌شود.»
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی درباره نرخ پرداخت حق‌بیمه و حمایت‌های بیمه‌ای در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌گوید: «متقاضی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌تواند یکی از نرخ‌های پرداخت حق‌بیمه زیر را در صورت احراز شرایط مقرر انتخاب کند: «نخست نرخ پرداخت حق بیمه ۱۴ درصد (۱۲ درصد سهم بیمه‌شده + ۲ درصد کمک دولت) شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی؛ دوم نرخ پرداخت حق بیمه ۱۶ درصد (۱۴ درصد سهم بیمه‌شده + ۲ درصد کمک دولت) شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی و سوم نرخ پرداخت حق بیمه ۲۰ درصد (۱۸ درصد سهم بیمه‌شده + ۲ درصد کمک دولت) شامل بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی.
شکوری پیرامون نحوه انعقاد قرارداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و پرداخت حق‌بیمه نیز می‌گوید: «بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد باید با ورود به سامانه سازمان به آدرس
(es.tamin.ir)، منوی بیمه‌شدگان- بیمه‌شدگان خاص - انعقاد قراداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد نسبت به عقد قرارداد و پرداخت حق‌بیمه برای اولین‌بار حداکثر تا ۳۰ روز از تاریخ ثبت قرارداد و در ادامه نیز جهت هر ماه حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد اقدام کنند.»
وی می‌افزاید: «در غیر این صورت قرارداد منعقده از تاریخ عدم پرداخت حق‌بیمه لغو و ادامه بیمه آنان موکول به انعقاد قرارداد جدید و موافقت سازمان تأمین‌اجتماعی خواهد بود.»
انجام معاینات متقاضیان
مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی همچنین با اشاره به نحوه انجام معاینات متقاضیان می‌گوید: «متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با نرخ پرداخت حق‌بیمه ۱۴ و ۱۸ درصد باید حداکثر دو ماه بعد از از انعقاد قرارداد توسط پزشک معتمد سازمان مورد معاینه پزشکی قرار گیرند؛ لکن آن گروه از متقاضیانی که طبق گواهی پزشک معتمد در زمان انعقاد قرارداد، ازکارافتاده کلی شناخته شوند، نمی‌توانند نسبت به انعقاد قرارداد با نرخ پرداخت حق‌بیمه ۱۸ درصد اقدام کنند.»
شکوری با اشاره به اینکه تمام متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد در صورت احراز همزمان شرایطی از انجام معاینات پزشکی معاف خواهند بود، می‌گوید: «شرط نخست آن است که ظرف ۱۰ سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد یک سال سابقه پرداخت حق‌بیمه با نرخ کامل را داشته باشند. شرط دوم نیز این است که ظرف یک سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد دارای ۹۰ روز سابقه پرداخت حق‌بیمه با نرخ کامل باشند.»
گفتگو: فهیمه اسماعیلی
نظر شما