به گزارش آتیه آنلاین به نقل از روزنامه ایران، روایت پازل گونه سیمبانان ، حکایت از خرده روایت های دردناکی از شرایط سخت و استرس زای آنها است که نه می توانند بروند و نه می توانند اعتراضی کنند.

آنها سال ها است با حقوق نابرابر در ارتفاع بالای تیرک های برق مشغول به کار هستند و در این راه شمار زیادی از همکاران خود را بر اثر حوادث شغلی از دست داده اند. سیمبانان که تحت مسئولیت پیمانکاران مختلف فعالیت شغلی دارند، از امتیاز سختی کار برخوردار نیستند، یعنی آنها 20 ساله بازنشسته نمی شوند.

سیمبانان سال ها است در شرایط بسیار سخت در فصول گرم و سرد سال با حداقل دریافتی مشغول تعمیرات و نگهداری خطوط برق دار در ارتفاع تیرک و دکل های بزرگ در مناطق دورافتاده، بیابانی، جنگلی و کویری هستند.

کارگران سیمبان در دو گروه طبقه بندی می شوند؛ سیمبانان خط سرد که با قطع جریان برق کار تعمیرات را انجام می دهند و سیمبانان خط گرم که بدون قطع جریان برق با تخصص، کار خود را با مهارت بالا در دکل های فشار قوی انجام می دهند.

اخراج سلیقه ای سیمبانان، عدم وصول مطالبات مزدی و بیمه ای کارگران از دیگر مشکلات آنها است.

نادیده گرفتن برخی آیین نامه ها

سیمبانان گروه شغلی دیگری هستند که آمار مرگ ومیر آنها بشدت بالا است؛ به طور متوسط، ماهی دو حادثه شغلی در مورد سیمبانان مخابره می شود که برق گرفتگی سنگین در اکثر مواقع به مرگ کارگر می انجامد.

حضور شرکت های پیمانکاری در عرصه توزیع برق باعث نادیده گرفتن برخی از آیین نامه ها شده است که در نهایت منجر به حوادث دردناک شده و تبعاتی در پی دارد.

«آیین نامه ایمنی کار روی خطوط و تجهیزات برق دار» با هدف ایجاد ایمنی توامان برای کارگران عملیاتی که در بخش های تغییر، تبدیل، اصلاح و تعمیر خطوط و تجهیزات برق اشتغال دارند تعریف شده است اما کارگران از نادیده گرفتن آن توسط کارفرمایان پیمانکاری انتقاد دارند.

به استناد ماده 7 این آیین نامه، اگر فردی بخواهد به تجهیزات برق دار نزدیک شود باید مجهز به ابزار مناسب و تجهیزات عایق دار باشد اما روایتی که توسط کارگران نقل می شود، حاکی از عدم توجه به فراهم آوردن این تجهیزات ایمنی برای آنان است. همچنین به استناد ماده 61 آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه ها، کارفرما موظف است در سال دو دست لباس کار در اختیار کارگر بگذارد و لباس کار باید متناسب با نوع کار تهیه شود تا کارگر بتواند به راحتی وظایف خود را انجام دهد و موجب بروز حادثه نشود.

در این باره عقیل آریایی منش (فعال صنفی سیمبانان) در ارتباط با نرخ حوادث شغلی این کارگران به ایلنا، می گوید: سال 1400 هشت سیمبان جان خود را از دست دادند و حدود 10 نفر نیز دچار قطع عضو و سوختگی شدند. به طور میانگین هر سال شاهد مرگ 10 سیمبان و مصدومیت و قطع عضو حداقل 15 نفر دیگر هستیم.

وی علت نرخ بالای حوادث برای کارگران سیمبان را اول «عدم رعایت اصول ایمنی» و سپس «فشار سنگین پیمانکار به نیروی خط گرم» می داند و می گوید: در تامین و نگهداری خطوط برق 20 کیلوولت باید یک سری مسائل رعایت شود؛ مثلا دستکش های مخصوص لازم است یا لباس کار اصلا نباید فلز داشته باشد حتی یک زیپ ساده می تواند مشکل ساز شود؛ سرپرست کارگاه باید این موارد را به دقت بررسی کند که اغلب نمی کند. سرپرستان عموما حامی پیمانکاران هستند و تنها در فکر اینکه کار سریع پیش برود.

عدم رعایت اصول ایمنی

کهنه بودن، بی کیفیت بودن تجهیزات ایمنی و عدم رعایت اصول ایمنی از طرف کارفرماها و پیمانکاران از دیگر معضلات این شغل است. اینکه پیمانکاران برای به جیب زدن سود بیشتر از ابتدایی ترین و ارزان ترین تجهیزات کار نیروی خود می زنند موضوع جدیدی نیست یا حداقل شنیدنش دیگر برای ما تازگی ندارد؛ نه فقط سیمبانان بلکه بسیاری از کارگران درگیر چنین وضعیتی هستند و به جرات می توان گفت سودجویی برخی کارفرمایان یک روی ثابت تمام حوادث ناشی از کار است.

«در آخرین جایی که کار می کردم پیمانکار مدعی بود تمام تجهیزات ایمنی اش به روز است اما وقتی به محل کار رفتم متوجه شدم همه پتوهای عایق او پاره است، در حالی که پتوی عایق یکی از ضروری ترین تجهیزات کار یک سیمبان است.» «کیهان» سیمبان تقریبا با تجربه ای است، وقتی این مطلب را گفت، اصرار داشت نه تنها اسمش بلکه محل کارش بازگو نشود، چراکه شغلش را از دست می دهد: «قراردادهای ما موقت است و کارفرما هر زمانی که بخواهد می تواند ما را اخراج کند، پس برای ماندن در کار مجبوریم به این وضعیت تن بدهیم و یک کلام بگوییم چشم. گاهی اوقات شرایط جوی سخت است، برف و تگرگ می آید یا گرما شدید است اما وقتی کارفرما می گوید کار باید انجام شود دیگر نمی توانیم از دستور او سرپیچی کنیم در حالی که در این شرایط امکان وقوع حوادث کار بیشتر است.»

حذف مستقیم پیمانکاران

اما چرا ایمنی رعایت نمی شود و حوادث این شغل دارای آمار بالایی است. احسان سهرابی، عضو کارگری شورای عالی حفاظت فنی به غفلت های پیمانکاران اشاره می کند و می گوید: «یکی از ضعف هایی که در تایید صلاحیت ایمنی وجود دارد، تایید صلاحیت بدون نصاب حداقلی تا 12 نفر است که در زمان اجرای مناقصه شاهد هستیم تا 400 نفر در پروژه فعالیت می کنند و صرفا به دلیل عدم پرداخت هزینه کلاس های آموزشی برای کارگران، پیمانکاران قانون را دور می زنند و نظارت صحیحی هم صورت نمی گیرد؛ متاسفانه از ظرفیت ماده 87 نیز استفاده نشده است.»

سیمبانان در عین حال تامین امنیت و کاهش حوادث شغلی را در گرو حذف مستقیم پیمانکاران و قرارداد مستقیم با آنها از سوی شرکت توزیع برق می دانند. آنها معتقدند با حذف پیمانکاران، منابع مالی به خودشان بازمی گردد.سیمبانان معتقدند نبود نظارت بر عملکرد پیمانکار باعث شده از بیشتر مزایای قانونی از جمله دریافت حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار بدون دریافت اضافه کاری، تعطیل کاری، جمعه کاری و سایر آیتم هایی که باعث افزایش حقوق می شود، محروم شوند.

بی شک معلق ماندن سیمبانان بر فراز دکل های فشار قوی نشانه نیاز آنها است؛ دستاوردی که آسیب و درد را با خود به همراه دارد. این قصه ادامه دارد مادامی که سیمبانان به خواسته شان برسند.