به گزارش آتیه آنلاین به نقل از روزنامه ایران، به‌طور قطع ساختمان بهارستان دیگر توانی برای بازگو کردن رؤیاهای کارگران ساختمانی نداشت؛ رؤیاهایی که دیروز با تصویب نیم‌بند قانون بیمه آنها توسط نمایندگان در آستانه زمستان یخ زد.

دو فصل سرد گذشت تا سرانجام ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی روز گذشته در صحن علنی مجلس به تصویب رسید. وقتی‌ که هزینه بیمه کارگران ساختمانی برای همه نقاط یکسان و به مقدار ۴ درصد تعیین شد، پرده‌ای تازه از نگرانی تأمین منابع پایدار تأمین اجتماعی برای اجرای بیمه کارگران ساختمانی رونمایی شد؛ مصوبه‌ای که می‌توان گفت رؤیاهای کارگران ساختمانی را در پاییز خشک‌زده به یأس تبدیل کرد. بر اساس مصوبه روز گذشته مجلس، ضریب تعیین شده برای پرداخت حق بیمه، از یک تا ۴ درصد تعیین شد. بدین معنا که هزینه بیمه کارگر ساختمانی در هر شهرستانی و در هر نقطه‌ای یکسان بوده و تنها ۴ درصد است، در حالی‌ که ارزش افزوده‌ای که کارگر ساختمانی روی ملک ایجاد می‌کند در مکان‌های مختلف، متفاوت است.

نشان به آن نشان که عباس گودرزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در این باره گفته بود که در این طرح، هزینه‌ بیمه‌ کارگران شهرستانی در شهرستان با بالا شهر تهران هر دو ۴ درصد گرفته شده در حالی‌ که ارزش افزوده‌ای که کارگر ساختمانی روی ملک ایجاد می‌کند در این دو مکان متفاوت است.

طرح قبلی

طبق طرح قبلی، ضریب تعیین‌شده برای پرداخت حق بیمه در مناطق مختلف با توجه به قیمت زمین و شرایط محیطی از ۰.۵ تا ۱۴ درصد متغیر بود. با این اوصاف، کارفرمای ساختمانی در روستاها ۰.۵ درصد حق بیمه پرداخت می‌کرد و کارفرمای ساختمانی که مثلاً در بالا شهر تهران یا نقاط گران‌قیمت فعالیت می‌کرد، ۱۴ درصد حق بیمه می‌پرداخت.

چنانچه اکبر شوکت، رئیس انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی در گفت‌وگو با ایلنا گفته بود: در این طرح هزینه چندانی روی دوش کارفرمای ساختمانی کوچک نمی‌افتاد، اما کارفرمای ساختمان‌های گران‌قیمت که درآمدهای کلان درمی‌آوردند، باید ۱۴درصد حق بیمه پرداخت می‌کردند که این در مقابل سودی که به دست می‌آوردند واقعاً هیچ بود. ما واحدهایی داریم که متری ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان فروخته می‌شوند که پرداخت ۱۴ درصد حق بیمه برای کارفرمای آنها چیزی نیست. طرح قبلی، عین عدالت اجتماعی بود و من معتقدم کسانی که با این طرح مخالفت کردند، همراهان و طرفداران سرمایه‌داران بودند نه ضعیفان جامعه. آنها درواقع نگران خارج شدن پول از جیب عده‌ای ثروتمند و قدرتمند بودند.

حالا، رئیس انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی، نگران تأمین منابع پایدار برای اجرای بیمه کارگران ساختمانی است. طرحی که به گفته‌ اکبر شوکت، به معنای کاهش منابع تأمین اجتماعی برای بیمه کارگران ساختمانی است.

شوکت که معتقد است لابی پرقدرت کارفرماهای بزرگ عامل اصلی عدم تصویب طرح قبلی بوده‌ است به روزنامه ایران می‌گوید: موافقت‌های این طرح پیش از این گرفته شده بود. مرکز پژوهش‌های مجلس، کمیسیون اجتماعی و تشکل‌های کارگری و کارفرمایی همه در جلسات اعلام رضایت کرده بودند، اما ظاهراً قدرت مخالفان بیشتر بود.

دفاع یا توجیه

بابایی کارنامی (عضو کمیسیون اجتماعی مجلس) در گفت‌وگو با ایلنا، می‌گوید: رقمی که ما برای بیمه کارگران ساختمانی نیاز داشتیم، ۱۴ هزار میلیارد تومان بود که با فرمولی که محاسبه و تصویب کردیم، ۱۵هزار میلیارد تومان درآمد برای بیمه کارگران ساختمانی به دست می‌آید.

طبق گفته وی، ما به دنبال تأمین منابع سازمان تأمین اجتماعی از محل اصلاح ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی بودیم و به این خواسته هم رسیدیم.

کارنامی می‌گوید: در طرحی که پیش از این اجرایی می‌شد، ۱۵ درصد از درآمد صدور پروانه ساختمانی به حساب تأمین اجتماعی برای بیمه کارگران ساختمانی واریز می‌شد، اما الان ۱ تا ۴ درصد از حداقل حقوق مصوب شورای‌عالی کار ضربدر متراژ مساحت ساختمانی، به عنوان منابع در نظر گرفته شده است.

به گفته بابایی کارنامی، در کل عددی که برای هر مترمربع با فرمول قبلی – طرحی که قبلاً اجرایی می‌شد- به دست می‌آمد، ۸۰ هزار تومان بود که الان به ۱۶۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

این نماینده مجلس می‌گوید: همچنین در این قانون بیان شد که سازمان تأمین اجتماعی باید حساب مجزایی برای درآمد بیمه کارگران ساختمانی در نظر بگیرد که این حساب مجزا قبلاً وجود نداشت و تأمین اجتماعی تمام درآمدها را در یک حساب می‌ریخت. از این نظر احتمال اینکه برای آن درآمدها تفاسیر مختلفی وجود داشته باشد، زیاد بود. با قانون جدید، هر درآمدی از این راه کسب می‌شود، باید به حساب متمرکز و صرفاً برای بیمه کارگران ساختمانی مصرف شود و تأمین اجتماعی موظف به پاسخگویی به کمیسیون اجتماعی مجلس است.

به اسم کارگر به نام کارفرما

کارگران ساختمانی جزو بیشترین قربانیان حوادث شغلی نه‌تنها در ایران، بلکه در تمام جهان هستند با این تفاوت که در باقی کشورها، ۲۵ درصد از هزینه ساخت‌وساز برای تأمین ایمنی کارگران هزینه می‌شود و ۱۷ درصد حوادث شغلی برای کارگران ساختمان اتفاق می‌افتد، اما در ایران، فقط ۵ درصد هزینه ساخت پای الزامات حفظ امنیت نیروی کار می‌رود. ۵ درصدی که کفاف یک‌میلیون‌ و ۶۰۰ هزار کارگری را که در بخش ساختمان هستند، نمی‌دهد. در خوشبینانه‌ترین حالت اکنون تنها ۸۰۰ هزار نفر کارگر بیمه بازنشستگی دارند که عمر بیمه‌هایشان از پنج سال فراتر نمی‌رود.

با وجود اینکه طرح جدید بیمه کارگران ساختمانی دیروز در مجلس به تصویب رسید اما کارگران کماکان بیمه خود را در هاله‌ای از ابهام می‌بینند. به طوری‌ که شوکت می‌گوید: این طرح را به اسم کارگر به مجلس برده‌اند اما واقعیت این است که در پوشش دفاع از کارگر پشت او را خالی کردند.

مشخص است که قانون جدید پرداخت حق بیمه کارگران ساختمانی نتوانسته آنها و نمایندگان آنها را اقناع کند و امیدی به حمایت بیمه‌ای ندارند. ظاهراً قانون مجلس نارس و طعمی شبیه گس دارد.