دکتر احمد دلبری در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین، با بیان اینکه براساس آخرین یافته‌های آماری، حدود ۱۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهد، افزود: در سال ۱۳۵۵ سالمندان ۵.۳ جمعیت کشور را شامل می‌شدند؛ این میزان طی ۴۰ سال یعنی تا ۱۳۹۵ به ۹.۳ درص رسید. بنابراین ۴۰ سال طول کشید تا جمعیت سالمندی در کشور دو برابر شود. اما دو برابر شدن جمعیت سالمندی در آینده یعنی افزایش جمعیت سالمند از ۱۰ درصد به ۲۰ درصد، حدود ۲۰ سال طول خواهد کشید و در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد.

وی اظهار کرد: تفاوتی که کشور ما در زمینه سالمندی با سایر کشورها دارد، مربوط به سرعت رشد است؛ می‌توان گفت، بیشترین رشد سالمندی را دارا هستیم؛ این درحالی است که در کشورهای توسعه یافته مانند سوئد و فرانسه، تقریبا ۱۰۰ سال طول می‌کشد تا جمعیت سالمندشان دو برابر شود؛ اما این میزان در کشور ما تنها ۲۰ سال به طول می‌انجامد.

پیامدهای افزایش سالمند

رئیس انجمن سالمند شناسی با اشاره به پیامدهای افزایش سالمند، گفت: وقتی یک جامعه به سمت سالمندی می‌رود، نیازهای آن نیز تغییر می‌کند؛ همان‌طور که در گذشته ضرورت برنامه‌ریزی برای پاسخگویی به نیازهای جوانان وجود داشت، اکنون توجه برنامه‌ریزان باید معطوف به تامین نیازهای سالمندان شود.

دلبری تصریح کرد: تغییراتی که به واسطه بازنشستگی و سالمندی رخ می‌دهد، مستلزم برخورداری از خدمات مناسب است؛ این تغییرات به ویژه از ابعاد روانی بارزتر است و بنابراین نظام سلامت و به ویژه سازمان‌های بیمه‌گر باید توجه خاص به فرآیند بازنشستگی افراد داشته باشند و افراد را برای زندگی در دوران بازنشستگی آماده کنند.

وی افزود: متاسفانه این فرآیند در کشور ما به درستی انجام نمی‌شود و افراد بی‌هیچ آموزشی یک شبه بازنشسته می‌شوند؛ اما باید بیاموزند که چه تغییراتی در دوران بازنشستگی سراغ آن‌ها می‌آید تا بتوانند با این دوران سازگاری پیدا کنند و به ویژه ایجاد این نگرش که آن‌ها از کار بازنشسته شده‌اند و نه از زندگی، بسیار مهم است.

رئیس انجمن سالمند شناسی با بیان اینکه در دنیای توسعه یافته، فرآیند بازنشستگی طی دو سال انجام می‌شود، اظهار کرد: در این دو سال یاد می‌گیرند که چگونه تجربیات خود را به نیروهای جوان منتقل کنند و نیز خود را برای بازنشستگی آماده کنند که انجام معاینات دوره‌ای یکی از این اقدامات است.

دلبری گفت: تغییر دومی که در دوره بازنشستگی و سالمندی اتفاق می‌افتد، احساس انزوا و تنهایی است؛ زیرا افراد وقتی از کار بازنشسته می‌شوند، شبکه اجتماعی‌شان گسسته می‌شود و با توجه به اینکه فرزندان نیز به سوی زندگی خود رفته‌اند، احساس تنهایی در آن‌ها قوت می‌گیرد؛ به ویژه اینکه در سنینی قرار دارند که به تدریج اقوام، دوستان یا همسر خود را به دلیل کهولت و فوت از دست می‌دهند و در نتیجه باید خود را برای این مرحله از زندگی آماده کنند و بیاموزند که چگونه بر احساس تنهایی و انزوا فائق آیند.

وی تصریح کرد: تغییر سومی که در دوره بازنشستگی و سالمندی اتفاق می‌افتد، مواجه شدن با بیماری‌های دوران سالمندی است. هرچند باور درستی نیست که بگوییم سالمندی مساوی با بیماری است؛ اما با توجه به اینکه هر دوره عمر مسائل خود را دارد و برای مثال در دوره جوانی مشکلاتی مانند حوادث جاده‌ای، تروما و تصادفات موتوری ایجاد می‌شود، در دوره سالمندی نیز شیوع بیماری‌ها افزایش می‌یابد و ۱۰ درصد سالمندان دچار بیماری‌ آلزایمر، ۳۰ تا ۴۰ درصد دچار بیماری‌های قلبی عروقی و ۵ درصد دچار بیماری‌های دیابت می‌شوند.

رئیس انجمن علمی سالمند شناسی و طب سالمندی ایران، افزود: در نتیجه لازم است سالمندان نسبت به این مسائل آگاه بوده و پیشگیری‌های لازم را در زندگی خود به عمل آورند. ما در دوره کودکی، جوانی و میانسالی برای خود و خانواده برنامه داریم؛ اما برای دوره سالمندی برنامه مناسبی را تدارک نمی‌بینیم؛ علاوه بر آن مسئولان نظام سلامت نیز باید این پایش را جدی‌تر بگیرند و برنامه‌های منظمی را برای انجام معاینات دوره‌ای سالمندان ایجاد کنند به ویژه اینکه بسیاری از بیماری‌های سالمندی علامت ندارد و افراد بی‌اینکه متوجه شوند، درگیر بیماری می‌شوند.

دلبری اظهار کرد: همچنین سازمان‌های بیمه‌ای نیز باید تعرفه‌های بیمه‌ای پیشگیرانه برقرار کنند تا انجام برخی معاینات سالمندان به صورت اجباری انجام شود؛ برای مثال اگر در انجام معاینات دوره‌ای آزمایش پوکی استخوان لحاظ شود، امکان پیشگیری از شکستگی‌های استخوان و انجام عمل‌های جراحی پرهزینه نیز میسر می‌شود و در نتیجه نه تنها سالمند سالم تحویل جامعه داده می‌شود، بلکه هزینه‌های درمان نیز کاهش می‌یابد.