به گزارش آتیه‌آنلاین، ایجاد فرصت‌های مناسب اشتغال سالمندان یکی از موضوعات مهمی است که دولت‌ها برای اجرای صحیح آن در جامعه با چالش‌های متعددی روبرو هستند و سیاستگذاری در راستای انگیزه‌بخشی به این قشر از جامعه و بسترسازی در تقویت قدرت خرید و افزایش کیفیت زندگی آنها با توجه به شاخص‌های اقتصادی، از دغدغه‌های مهم دولت‌ها است.
واقعیت این است که بسیاری از سالمندان امروزی در حال بازتعریف معنای بازنشستگی به روایت جدیدتری هستند و ایجاد اشتغال برای سالمندان بالای ۶۵ سال، به این معناست که اشتغال و کار، اغلب به عنوان یک عامل محرک قوی، در روند زندگی آنها اثرگذار است.
اشتغال سالمندان در دوران بعد از بازنشستگی می‌تواند تاثیر زیادی بر روی تامین بودجه سالهای سالخوردگی و ناتوانی سالمندان داشته باشد و شاید در نگاه اول در نظر بسیاری از آحاد جامعه اشتغال سالمندان محدود به یکسری مشاغل خاص باشد، اما با بینش جزئی‌تر، گزینه‌های متعددی برای کسب درآمد این دسته از افراد در جامعه یافت می‌شود و موارد اشتغال زیادی اعم از تمام وقت و نیمه‌وقت برای سالمندان و بازشستگان وجود دارد که آنها به خوبی از عهده انجام آن بر می‌آیند.
پیری یا سالمندی به عنوان آخرین دوره زندگی انسان، همواره مورد توجه متفکران علوم انسانی، اجتماعی، زیست شناسی و پزشکی قرار داشته است و این دوره از زندگی که معمولاً با بالا رفتن سن برای افراد مطرح می‌شود در بسیاری موارد، مسائلی چون ضعف قوای جسمانی، تنهایی، از کار افتادگی، معلولیت، بیماری و احتمالاً بی‌سرپرستی و فقر را به همراه خود دارد.
سالمندان در طول دوران سالمندی با بسیاری از مسائل مختلف اقتصادی و اجتماعی مواجه می‌شوند که از آن جمله می توان، دورشدن از حضور و مشارکت‌های اجتماعی، احساس تنهایی و بروز مشکلات روحی، کاهش میزان درآمد و در مقابل افزایش هزینه‌های زندگی و همچنین مسائل مختلف حوزه اشتغال، درآمد و معیشت را نام برد که ضرورت توجه سیاستگذاران و دولت‌ها را به برنامه ریزی در خصوص مشکلات سالمندان بیشتر از همیشه روشن می‌سازد.
سن امید به زندگی و پیش‌بینی افزایش سالمندان
سازمان ملل متحد در مطالعات خود با توجه به متوسط امید زندگی در جهان، شروع سن سالمندی را از ۶۵ سالگی لحاظ می‌کند و بر اساس پیش‌بینی‌های این سازمان، تعداد سالمندان ۶۵ ساله و بیشتر جهان تا سال ۲۰۵۰ به بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر خواهد رسید که نشان از رشد جمعیت سالمند بخصوص در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دارد.
سهم اندک سالمندان از اشتغال کشور
بر اساس جدیدترین داده‌های مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در سال گذشته ۲.۱ درصد از جمعیت فعال اقتصادی و ۱۳.۴ درصد از جمعیت غیر فعال اقتصادی در اختیار افراد سالمند ۶۵ ساله و بیشتر بوده است و همچنین ۲.۳ درصد از افراد شاغل کشور از جمعیت سالمند هستند و نیز در همین سال نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان ۹.۹ درصد و نرخ بیکاری سالمندان یک درصد عنوان شده است.
همچنین آمارهای حوزه سالمندان حاکی از این است که در سال ۱۳۹۹ بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در قالب جمعیت سالمند محسوب شدند که در حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر را مردان و بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر را زنان سالمند تشکیل می‌دهند.
گفتنی است که از بین جمعیت سالمند در سال گذشته تعداد ۵۳۸ هزار نفر به عنوان جمعیت فعال، در حدود ۵۳۳ هزار نفر سالمند شاغل و پنج هزار و ۳۶۹ نفر نیز در قالب بیکاران بشمار می‌روند و همچنین از مجموع جمعیت شاغل سالمندان در سال گذشته بیش از ۴۷۶ هزارنفر را مردان و فقط ۵۷ هزار نفر را زنان شاغل سالمند تشکیل می‌دهند.
شایان ذکر است که بر اساس آمارهای رسمی، در سال گذشته بیش از چهار میلیون و ۸۹۷ هزار نفر از جمعیت سالمند کشور در قالب جمعیت غیرفعال بشمار رفته که از این تعداد، ۲ میلیون و ۱۱۹ هزار نفر مرد و ۲ میلیون و ۷۷۸ هزار نفر زن هستند.
گفتنی است که میانگین نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان ۶۵ ساله و بیشتر کشور در سال گذشته حدود ۹.۹ درصد عنوان شده است که این نرخ در بین مردان ۱۸.۵ درصد و در بین زنان دو درصد به ثبت رسیده است. همچنین نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان در همین سال در نقاط شهری ۶.۸ درصد و در نقاط روستایی ۱۸.۴ درصد اعلام شده که نشان از مشارکت بالای اقتصادی سالمندان در روستا است.
داده‌های بررسی شده در خصوص شاخص نرخ بیکاری سالمندان ۶۵ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که نرخ بیکاری سالمندان در سال گذشته در حدود یک درصد بوده است که این نرخ در بین مردان یک درصد و در بین زنان سالمند ۰.۷ درصد به ثبت رسیده است و نرخ بیکاری برای سالمندان شهری ۱.۹ درصد و برای سالمندان روستایی تنها ۰.۱ درصد عنوان شده است.
پیش‌بینی جمعیت سالمندان جهان و ایران
بر مبنای تازه‌ترین آمارهای جهانی سالمندان، جمعیت مسن جهان به طور نسبی در طی سالهای اخیر رو به رشد بوده است به طوریکه در سال ۲۰۱۹ در سطح جهان تعداد ۷۰۳ میلیون نفر افراد سالمند ۶۵ ساله و بیشتر اعلام شده است و همچنین براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در طول ۳۰ سال آینده، سالمندان حدود ۰ ۲ درصد از جمعیت جهان را تشکیل خواهند داد، بطوری که تا سال ۲۰۵۰ میلادی، جمعیت سالمندان به بیش از دو میلیارد نفر می رسد. یعنی به ازای هر پنج نفر جمعیت دنیا، یک نفر سالمند خواهد بود.
طبق گزارش مرکز آمار ایران، جمعیت ایران در سال ۹۸ به حدود ۸۳ میلیون نفر رسیده و اکنون جمعیت سالمند بالای ۶۰ سال کشورمان با رقم ۸ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر، یعنی حدود ۹.۹ درصد جمعیت کشور و جمعیت بالای ۶۵ سال، ۶.۴ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند.
پیش‌بینی می‌شود که در سال ۱۴۰۰ سهم سالمندی جمعیت از مرز ۱۰ درصد و در سال ۱۴۲۰ از مرز ۱۹.۴ درصد و در سال ۱۴۳۰ از مرز ۲۶.۱ درصد عبور کند، یعنی در آن زمان یک چهارم جمعیت کشور، سالمند خواهند بود.
نظر شما