به گزارش خبرنگار آتیه‌آنلاین، بحث بر سر مافیای VPN فروشان دو سال است که به موضوعی تکراری تبدیل شده و در این مدت بطور دائم درخواست رفع فیلتر از سوی مردم و بخشی از مسئولان مطرح شده است.
حال از سویی مشکلات مردم در دسترسی به برخی پلتفرم‌های فیلترشده دردسر ساز شده و از سوی دیگر دغدغه‌های امنیتی و اجتماعی حاصل از استفاده گسترده از VPN ها. با این وجود در سوی دیگر ماجرا عده‌ای هستند که به پشتوانه سود سرشار حاصل از فروش فیلترشکن، ترجیح می‌دهند تا جایی که ممکن است در بر پاشنه فیلترینگ بچرخد.
بر این اساس در شرایطی که دولت و مسئولان قوای دیگر تلاش بسیاری در راستای رفع فیلتر دارند، همزمان با اولین اقدامات و با رفع فیلتر پیام‌رسان واتس اپ و گوگل پلی، عده‌ای نیز فریاد وا اسفا سر داده و در اعتراض به اندک گشایش‌های حاصل شده راه خیابان را در پیش گرفته و به تجمع و اعتراض پرداختند.
ابوالحسن فیروزآبادی دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی در گفتگویی با رسانه‌ها یادآور شده است: «هزینه خرید فیلترشکن برای مردم از مجموع یارانه پرداختی دولت به مردم برای بنزین بیشتر است.»
وی همچنین تاکید کرده است: «اگر فیلترینگ را برداریم، فیلترشکن فروش‌ها با کسب‌وکار ۷-۸ همتی (هزار میلیارد تومان) یکباره از بازار حذف می‌شوند.»
دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه اطلاعات عمیقی ندارد بازار فیلترشکن‌ها در دست چه کسانی است، اظهار کرده است: «این بخش اقتصاد بزرگی است. این اقتصاد بزرگ بدون کمک متولیان زیرساخت کشور بدون کمک شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه تلکام که در بخش خصوصی هم هستند، اصلا امکانپذیر نیست و حتما از طرف آنها هم دارند حمایت می‌شوند.»
فیلترینگ و مشکلات سر راه امنیت سایبری
بحث محدود کردن دسترسی کاربران به برخی پلتفرم‌ها موضوع تازه‌ای نبوده و از سال‌ها پیش این سیاست اعمال شده است اما به دنبال وقایع سال ۱۴۰۱ با ایجاد شرایط خاص اجتماعی، این محدودیت‌ها تشدید شده و در دو سال گذشته منجر به آن شد که بخش قابل توجهی از جامعه ملزم به خرید انواع VPN شده و ماهانه هزینه‌های متعددی بابت این موضوع صرف کنند. روندی که علاوه بر نگرانی خانواده‌ها از دسترسی فرزندانشان به انواع محتوای نامناسب از نظر امنیتی نیز دلهره‌هایی ایجاد کرده است، تا جایی که حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات در این باره می‌گوید: «به دلیل گسترش ابزار فیلترشکن براساس آمارهای رسمی بیش از ۸۰ درصد از کاربران از این ابزار استفاده می‌کنند و این موضوع نشان می دهد علاوه بر دسترسی که صاحب پلتفرم ممکن است به اطلاعات کاربر داشته باشد، یک دسترسی جدید دیگر نیز از طریق فیلترشکن به اطلاعات کاربران ایجاد شده و مشخص نیست چه کسانی با چه اهدافی این ابزار را در اختیار کاربران ما قرار می‌دهند.»
وی در عین حال تاکید می‌کند: «از این طریق، آلودگی و حملات سایبری به شبکه داخلی افزایش یافته است.»
حال اگرچه نمایندگان دولت و حتی برخی مسئولان قوای دیگر تمام توان خود را در راستای رفع فیلترینگ بکار گرفته‌اند و در گام اول توانسته‌اند دو پلتفرم واتس‌اپ و گوگل پلی را از دایره فیلترینگ خارج کنند اما اگر بخواهیم صادقانه در نظر بگیریم این اقدام همچنان سد راه منافع فروشندگان فیلترشکن محسوب نمی‌شود چراکه برای استفاده از بسیاری پلتفرم‌های پرکاربرد دیگر از جمله شبکه ایکس(توئیتر)، اینستاگرام، یوتیوب، تلگرام و غیره در حالی فیلتر هستند که بسیاری از کاربران یا اگر درست بگوئیم اکثر کاربران در آنها فعالیت دارند. بر این اساس رفع فیلتر صورت گرفته این جامعه را از صرف هزینه‌های مربوط به VPN بی نیاز نکرده و از سوی دیگر سدی جدی بر سر راه کاسبان این بازار محسوب نمی‌شود.
درخواست نمایندگان برای افشای عقبه فیلترشکن فروش‌ها
در شرایطی که همچنان طیف وسیعی از جامعه و افکار عمومی آنچه رخ داده را کافی ندانسته و تاثیرگذاری آزادسازی این دو پلتفرم در بی نیازی از فیلترشکن را اندک می‌دانند، جمعی بالغ بر ۱۳۰ نفر از نمایندگان مجلس با ارسال نامه‌ای به مسئولان شورای عالی فضای مجازی نسبت به این روند ابراز نگرانی کرده‌اند.
در بخش‌هایی از نامه‌ای که اعلام شده از سوی ۱۳۶ نماینده به امضاء رسیده و اطلاعات چندانی درباره اسامی این نمایندگان در دسترس نیست آمده است: «می‌گویند در زمانی که «دشمنان به دنبال ایجاد اغتشاش و آشوب‌های اجتماعی در کشور هستند و سکوهای مجازی آنها نیز در فتنه‌های ۱۳۸۸، ۱۳۹۶، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ و به طور کلی در طی سالهای گذشته نشان داده اند که دشمن جمهوری اسلامی و مردم آن هستند، وجهی ندارد که با برخی رفتارهای نابجا، بستر را برای آنها فراهم کنیم. زیرا چنین رفتارهایی، زیر پا گذاشتن بدیهیات حکمرانی است.»
آنها تاکید دارند که «اکثر فیلترشکن‌هایی که در داخل کشور فعالیت می‌کنند، منشأ خارجی دارد و با پول‌پاشی غربی‌ها به صورت رایگان به دست کاربران ایرانی می‌رسد! لذا از شورای عالی فضای مجازی انتظار می‌رود برای برچیدن بساط فیلترشکن فروش‌ها و افشای عقبه آنها در کمترین زمان ممکن اقدام لازم را به عمل آورد.»
همچنین در این نامه چنین عنوان شده که «بعضا ارقامی تا بیش از ۵۰ هزارمیلیارد تومان گردش مالی سالانه برای فروش VPN ها ذکر شده است.»
رضا تقی پور، عضو شورای عالی فضای مجازی که خود نیز زمانی نه چندان دور بر کرسی وزارت ارتباطات تکیه زده بود، با تاکید بر لزوم شناسایی و معرفی فروشندگان فیلترشکن در گفتگوی ویژه خبری چنین اعلام کرده است که «مسیر عبور پهنای باند مشخص است و دستگاه‌های امنیتی زیر نظر رئیس جمهور می‌توانند فروشنده‌های فیلترشکن را شناسایی کنند.»
مجتبی یوسفی، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی از دیگر مدافعان معرفی فروشندگان فیلترشکن است که با بیان اینکه باید با کاسبان فیلترشکن برخورد و آنها به مردم معرفی شوند، خاطرنشان کرده است: «این افراد با فروش فیلترشکن امنیت شبکه را مختل کرده و سبب حمله هکری می‌شوند. به عبارتی باید به صورت نظامند به فضای مجازی ورود کرد تا سبب رضایت آحاد مردم شود.»
نماینده مردم اهواز در عین حال گفته است: «چنین رویکردی با اعمال سیاست محدودسازی سبب ایجاد فضایی امن برای سو استفاده کلاهبرداران شده است و این درحالی است که با تدوین و تصویب قوانین برای رمزارزها و سازماندهی آن، می توانیم از ظرفیت مثبت آن به عنوان یکی از روش‌های تامین ارز و حل مشکل تحریم‌ها استفاده کنیم.»
نقش مجلس در بازار فیلترشکن‌ها
اما جدا از نقش دولت، رسالت سایر ارکان از جمله مجلس را نمی‌توان در ایجاد این شرایط نادیده گرفت. رسول جلیلی، عضو شورای عالی فضای مجازی چندی پیش در یک گفت وگوی تلویزیونی، با بیان اینکه از نظر فنی و پیگیری‌های حقوقی بحث فیلترشکن‌ها را رها کرده‌ایم، تاکید کرد: «مجلس شورای اسلامی چندین سال است که قرار است یک ماده واحده را درمورد جرم انگاری این موضوع تصویب کند یعنی فعالیت امروز فیلترشکن‌ها ناشی از کوتاهی از مجلس بوده است. از زمان دولت دوم یا حتی دولت اول آقای روحانی قرار بوده مجلس این کمک را به فضای مجازی بکند، چون این موضوعی است که سابقه بیش از ۱۰ سال دارد.»
این عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: «چون جرم انگاری در این زمینه رخ نداده است، فیلتر شکن فروش و قاچاق کننده دستگیر می‌شود، پیگیری می‌شود می‌رود دادگاه قاضی نمی‌تواند حکم بدهد یعنی کوتاهی از جانب مجلس بوده و از جانب دولت‌ها بوده و مسئله این است که ما آن بخش را رها کردیم و بعد می‌گوییم که خب رها کردیم چرا می‌شود؟»
بی‌فایده شدن فیلترینگ با تکنولوژی‌های جدید
حال که همچنان در این زمینه شاهد نوعی دوصدایی هستیم و در شرایطی که برخی وزیر ارتباطات را به واسطه عدم رفع فیلترینگ ناکارآمد می‌خوانند، عده دیگری برای رفع اندکی از محدودیت‌ها شمشیر را از رو می‌بندند، شاید توجه به این تذکر علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس جمهور جالب باشد.
وی با انتقاد از مقاومت‌ها در برابر رفع فیلترینگ گفته است: این موضوع دستاوردی جز عصبانیت و هزینه اضافه بر زندگی مردم نداشته است. ای کسانی که نمی‌دانم با چه استدلال و نیتی تاکنون جلوی رفع فیلترینگ را گرفته‌اید، بدون این که هیچ پاسخی برای فایده این امر داشته باشید! آیا فیلمی بود که دیده نشد، آیا پیامی هست که خوانده نشده باشد؟
چه دستاوردی تاکنون به جز عصبانیت و هزینه اضافه بر زندگی مردم و گسترش بدبینی به دست آورده‌اید!؟ برای این تصمیم هم مانند برخی تصمیماتی که فقط هزینه زا بودند و نهایتا هم با گذر زمان حل شدند به ناچار به رفع قطره چکانی فیلترینگ تن می‌دهید زحمت نکشید کل این مشکل با تکنولوژی‌های جدید در حال حل شدن است. خیالتان راحت فیلترشکن فروش‌ها هم به سراغ کاسبی دیگری خواهند رفت. به مقاومت کماکان ادامه دهید...
محمد سرافراز، عضو شورای عالی فضای مجازی نیز معتقد است: «با توسعه اینترنت ماهواره‌ای و ارتباط مستقیم گوشی‌های هوشمند با آن، موضوع حکمرانی در فضای مجازی تغییر خواهد کرد و راهکارهای قبلی بی فایده خواهد بود.»
بنا بر اظهار او «به نظر نمی‌رسد فیلترینگ گسترده‌ای که در سالهای اخیر در کشور اتفاق افتاده، منطق قابل دفاعی داشته باشد، تعداد بسیار زیادی از سایت‌ها در کنار شبکه‌های اجتماعی پرکاربرد فلیتر شده‌اند. مثلاً فروشگاه اینترنتی گوگل پلی یا پلی استور و اپ استور فیلتر شده که حدود ۳.۵ (سه و نیم) میلیون اپلیکیشن در آنها ارائه می‌شود.»
سرافراز گفته است: «این فیلترینگ گسترده کاربران اینترنتی را به سمت فیلترشکن هُل داده است تا جائیکه بیش از ۸۰ درصد کاربران فضای مجازی از فیلترشکن استفاده می‌کنند. در اینجا باید تاکید کرد، منافع فیلترشکن فروش‌های اصلی با فیلترینگ گسترده فضای مجازی پیوند خورده است.»
نظر شما